Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.01.1932, Page 31

'Stefnir]
Hvaðan er fjárkreppan?
31
ur sönnun um það, að stjórnin
fór að eins og óviti. Eg segi: eins
og óviti, því að bókin sýnir það
tvennt, að stjórnin breytti gagn-
stætt réttu, og að hún vissi það
ekki, úr því að hún auglýsir það.
Skrá sú, sem eg birti áðan um
útgjöld áranna sýnir þetta. Hún
sýnir, hvernig stjórnin fylgir með,
og meira að segja gengur á und-
an í því, sem hverja kreppu or-
sakar: ógegndinni. Og hún kór-
ónar það með því, að borga úr
ríkissjóði hærri 26 milljónir
króna á sjálfu hættuárinu 1930.
Átján milljónir 1929 og tuttugu
og sex milljónir 1930 eða fjöru-
tíu og fjórar milljónir króna á
tveim árum er ekki smáræði í
okkar litla þjóðfélagi. Þetta
geysilega peningaflóð, sem feng-
ið er með því tvennu, að merg-
sjúga framleiðsluna og skapa al-
gerlega falska kaupgetu með er-
lendum lánum, þetta gieysilega
peningaflóð kemur svo fram í
gífurlegri samkeppni um allan
vinnukraft og þar af leiðandi
uppsprengdu kaupgjaldi, og stór-
kostlega auknum innflutningi. En
innflutningurinn er aukinn af
völdum stjórnarinnar bæði vegna
þess að stórkostlega þarf að viða
að ýmsu, sem hún er að gera, en
þó einkum vegna þess, hve kaup-
getan er aukin með þessu. Pen-
ingaflóðið örfar stórlega öll við-
skifti, en ör viðskifti miða að
hækkandi verðlagi. Mætti margt
fleira nefna hér af aðgerðum
stjórnarinnar, sem beinlínis hef-
ir miðað að verðþenslu og ó-
gegnd.
Svo þegar allt er komið í óefni
og kaldakol, þá er rokið í inn-
flutningshöft. Fyrst er innflutn-
ingurinn aukinn, og verzlunar-
veltan færð úr lagi með ógegnd,
og síðan er reynt að lækna mein-
ið með gersamlega magnlausum
reglugerðum, sem lítið geta gert
annað en espa á sig svipað berg-
mál frá öðrum þjóðum.
Eg held nú varla að um þetta
geti verið ágreiningur. Lóðinu,
sem leggja átti í vogarskálina
móti, var slengt í vogarskálina
með, og því hefir nú allt farið
um þvert bak eins og raun er á
orðin.
Þá vil eg benda á eitt mikils-
vert atriði í þessu máli. Og það
er það, að stjórnin varð til þess,
að fresta fjárkreppunni um eitt
ár hér á landi, og bæta þannig
óhöppum heils árs ofan á það,
sem fyrir var. — Þetta gerði hún
með lántökunum miklu 1930. Ef
þá hefði ekki verið slengt inn um
13 milljónum króna erlendis, hefði