Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.01.1932, Side 70
70
Fjármeðferð stjórnarinnar.
[Stefnir
embættislaun sín, risnufé, ókeyp-
is húsnæði, ljós, hita og meira
að segja gas til eldunar á mat
ofan í sig og sína?
Vill stjórnin hætta snatti varð-
skipanna, þar með töldum fiski-
veiðum?
Vill stjórnin hætta að nota
bifreiðar ríkisins í eigin og
flokksþágu?
Svona gæti eg haldið lengi á-
fram að spyrja, en meðan engin
svör koma og ekki sést á neinu,
að sparnaður eigi að ríkja, þá er
ekki von, að vel sé tekið kröfum
um aukna skatta. Fjárveitinga-
nefnd og einstakir þingmenn hafa
borið fram ýmsar sparnaðartil-
lögur og er fróðlegt að sjá, hve*-n-
ig viðtökur þær tillögur yfirleict
fá.
Gengi hinnar íslensku krónu
fjell mikið nokkru fyrir síðustu
áramót, og af því hlýtur að leiða
hækkandi verðlag og hækkandi
dýrtíðaruppbót. Þetta kemur nið-
ur á ríkissjóði á fjölmörgum svið-
um. Laun embættismanna hækka
og rekstur allra opinberra stofn-
ana verður dýrari. Allar áætlan-
ir gildandi fjárlaga og frv. þess,
sem nú liggur hér fyrir, eru
byggðar á lægra verðlagi en nú
er og verður 1933, ef krónan
hækkar ekki, sem eg geri tæpast
ráð fyrir. Það er því hætt við, að
ýmsar áætlanir reynist of lágar
og eykur það á um hið óglæsi-
lega útlit yfirleitt fyrir ríkissjóð-
inn.
Tilgangur minn með því sem
eg hefi sagt hér, hefir verið að
reyna að sýna fram á, að stjórn-
arfar eins og hefir verið undan-
farið, leiðir til beinnar glötunar,
þó að ekki sé litið á annað en
fjárhaginn. Eftir LR. 1927 voru
þær skuldir, sem ríkissjóðurinn
átti að standa straum af, um 11
milj. kr., en eftir LR. 1930 eru
þær 16.5 milj. tæplega, og þess
Titan lYi milj. kr., sem ríkissjóð-
ur verður að greiða afborganir af
og vexti af að minnsta kosti 4*4
milj. kr. Þær skuldir, sem ríkis-
sjóður verður nú að afborga, eru
þá 24 milj. kr., í stað 11 milj.
1927, og 21 milj. kr. verður hann
að ávaxta, í stað 11 milj. kr. 1927.
Þetta þýðir það, að skuldirnar
hafa meir en tvöfaldast á þessu
tímabili. Til skýringar því, að
upphæðin, sem ríkissjóður á að
afborga, er 3 milj. kr. hærri en
sú upphæð, sem hann á að greiða
vexti af, vil eg geta þess, að það
sem mismuninn gerir, er fram-
lagið til Landsbankans, 3 milj. kr.
Af því á bankinn sjálfur að borga
vextina. Og þó er þess að gæta,