Sveitarstjórnarmál - 01.10.2001, Page 80

Kosningar
Öll framkvæmd við rafræna kjörskrá gekk með
ágætum, en á það ber að líta að kjörsókn var minni
en búist hafði verið við. Það er auðvitað hagræði
fyrir kjósendur að geta kosið á hvaða kjörstað sem
er innan sveitarfélagsins (kjördæmisins?), en óhag-
ræði við framkvæmdina getur verið að örtröð
myndist á einstökum kjörstöðum.
Þessu var þannig til hagað að kjósandi gaf sig
fram við kjörstjórnarmann í kjördeild og framvís-
aði persónuskilríkjum, sem fletti nafni kjósandans
upp í tölvu, siðan var það staðfest af öðrum kjör-
stjórnarmanni með sjálfstæðri aðgerð. Þrír kjör-
klefar voru að jafnaði í hverri kjördeild. Engin
vandamál voru á kjördag hvað þetta varðaði og ég
tel villuhættu vera minni en í hefðbundnum kosn-
ingum með því að notast við rafræna kjörskrá með
þeim hætti sem gert var í atkvæðagreiðslu um flug-
völlinn.
Sjálf atkvæðagreiðslan á kjörfundi fór þannig
fram að kjósandi fékk kjörkort sem hann setti í
tölvuna og þá kom kjörseðillinn upp á skjáinn.
Notuð kjörkort fóru síðan til kjörstjórnar, þar sem
þau voru endurhlaðin, þannig að kortin voru á sí-
felldri hringferð rneðan á kosningunni stóð. Endur-
hleðsla korta var sjálfkrafa skráð í svonefndan at-
kvæðagrunn og var skráning til samanburðar við
greidd atkvæði og merkingar á kjörskrá.
Auðir — ógildir
Atkvæði greiddu rúmlega 30 þús. eða rúmlega
37% af þeirn sem á kjörskrá stóðu.
Auðir seðlar samkvæmt merkingu kjósenda voru
477. Ógildir seðlar voru á hinn
bóginn 330. Kom fjöldi ógildra
seðla mjög á óvart, en þessi
möguleiki hafði verið metinn í
algjöru lágmarki. Ætla má að
flestir hafi gert ógilt með þeim
hætti að kjósandi staðfesti ekki
val sitt á tölvunni. Kjósandi lauk
ekki kosningunni. Auðir og
ógildir urðu þannig samtals
2,57%, sem er mun hærra en
venja er til. Okkur sem höfurn
unnið við talningu í áraraðir er
ljóst að allnokkur hluti af
ógildum seðlum eru ógiltir vilj-
andi, en ætla má að ógildir at-
kvæðaseðlar vegna mistaka i at-
kvæðagreiðslu um Reykjavíkur-
flugvöll hafi getað numið a.m.k. 0,5%, sem er mun
meira en a.m.k. ég þekki við aðrar kosningar.
Sá samanburður sem fékkst við uppgjör milli
greiddra atkvæða og atkvæðagrunns leiddi í fyrstu
til mismunar sem kjörstjórn þótti óásættanlegur.
Þennan mismun tókst hins vegar að rekja að lang-
mestu leyti og stafaði m.a. af því að kjörkort sem
áttu að vera notuð komu hlaðin eða sem virkt kort
í endurhleðslu og var þetta skráð jafnóðum. Um 2
til 3 klukkutíma tók að rekja þennan mismun sem
varð innan skekkjumarka áður en yfir lauk. Eg læt
það ógert hér að fara út i þá tæknilegu hnökra sem
voru á, en nauðsynlegt er að bæta kerfið að þessu
leyti, sem vel er hægt.
Kostnaður
Kostnaður við framkvæmd atkvæðagreiðslunnar
17. mars sl. nam urn 22 milljónum kr., en áætla má
að kosning með hefðbundnu sniði hefði nurnið um
13 milljónum kr. Hluti viðbótarkostnaðar var að
vísu stofnkostnaður vegna lagna og ýmissa byrjun-
arörðugleika en hafa ber í huga að öll aðkeypt
þjónusta á þessu sviði er mjög dýr.
Ef horft er til borgarstjórnarkosninga 25. maí nk.
má ætla að viðbótarkostnaður vegna rafrænnar
kjörskrár eingöngu gæti numið um 40%. Rafræn
kosning gæti numið tvöfaldri upphæð hefðbund-
inna kosninga. Við útboð rafræna hlutans gæti
þessi viðbótarkostnaður að sjálfsögðu lækkað og
þegar fram í sækir má telja fullvíst að þessi mis-
munur muni fara verulega minnkandi.