Uppeldi og menntun - 01.07.2014, Blaðsíða 65

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 23(2) 2014 65
Snæfríður dröfn BJörGVinSdóttir
uPPeldiS- oG MenntunarfræðinGur
anna-lind PÉturSdóttir
MenntaVíSindaSViði HáSkóla íSlandS
Erfið hegðun nemenda: Áhrif á líðan
kennara
Í þessari rannsókn var kannað umfang erfiðrar hegðunar grunnskólanema og áhrif henn-
ar á kennara og nám nemenda. Athugað var hvaðan kennarar fá stuðning til þess að tak-
ast á við hegðunarerfiðleika nemenda, hvort þeir fyndu fyrir einkennum tilfinningaþrots og
hvort þau tengdust erfiðri hegðun nemenda. Gögnum var safnað með spurningum af lista
Westling (2010) um hegðunarerfiðleika og af lista Maslach um kulnun (Maslach og Jackson,
1981). Þátttakendur voru 95 umsjónarkennarar í 1.–6. bekk og sérkennarar allra bekkja úr
níu grunnskólum á höfuðborgarsvæðinu. Kennarar í rannsókninni töldu um fjórðung nem-
enda sýna erfiða hegðun og fengu helst stuðning frá samstarfsfólki sínu til að takast á við
hana. Stór hluti þátttakenda sagðist þurfa að fást við hegðunarerfiðleika daglega og taldi þá
hafa neikvæð áhrif á sig og nemendur sína. Allt að þriðjungur þátttakenda fann fyrir ein-
kennum tilfinningaþrots og rúmlega helmingur íhugaði að hætta kennslu vegna erfiðr-
ar hegðunar nemenda. Niðurstöður benda til þess að mikilvægt sé að fyrirbyggja og draga
úr hegðunarerfiðleikum nemenda til að skapa jákvæðara náms- og starfsumhverfi í skólum.
Efnisorð: Hegðunarerfiðleikar nemenda, líðan kennara, tilfinningaþrot, kulnun, stuðn-
ingur í starfi
inngAngUr
Hegðunarerfiðleikar nemenda eru það viðfangsefni sem veldur starfsfólki grunn-
skóla hérlendis hvað mestum áhyggjum (Ingvar Sigurgeirsson og Ingibjörg Kalda-
lóns, 2006). Í könnun meðal íslenskra grunnskólakennara 2012 sögðu þrír af hverjum
fjórum kennurum að álag í starfi hefði aukist mikið vegna vaxandi hegðunarerfiðleika
nemenda og flestum fannst „erfiðir nemendur“ og agavandamál það erfiðasta við
kennarastarfið (Samband íslenskra sveitarfélaga og Félag grunnskólakennara, 2012,
bls. 36). Einnig virðast margir kennarar hérlendis finna fyrir kulnun í starfi (Anna
Þóra Baldursdóttir og Valgerður Magnúsdóttir, 2007). Í þessari grein verður fjallað
Uppeldi og menntun
23. árgangur 2. hefti 2014