Uppeldi og menntun - 01.07.2014, Blaðsíða 109

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 23(2) 2014 109
helga rUt gUðmUndsdóttir
vírusana í því að sýkja heilbrigðar frumur. Ef vírusar sýkja frumur breytist tónlistin
sjálfkrafa en ekki er víst að notandinn veiti því eftirtekt.
Sacrifice sækir innblástur í samspil manns og náttúru og tengir það nótnaskrift.
Þarna er mögulegt að setja saman nótur að vild og búa til sína eigin laglínu. Táknin
eru sett fram eins og á ritvél og notandinn spilar á hana. Afspilunin verður með sama
hraða og nótnalengd líkt og slegið var inn og því virkar þetta eins og upptaka. Auk
þess skrifast nóturnar á hefðbundinn vestrænan nótnastreng en þó með svo miklu
aukaflúri að jafnvel sá sem les nótur getur átt erfitt með að sjá hvar á strengnum nót-
urnar lenda. Laglínurnar er hægt að vista en það er ekki hægt að breyta um hljóðgjaf-
ann. Þar sem nóturnar á ritvélarborðinu eru ekki í röð frá hæsta til lægsta tóns eins og
á flestum hljóðfærum þá er erfitt að spila lag í rauntíma. Appið er best til þess fallið að
leika eitthvað tilviljunarkennt.
Í Mutual Core eru til umfjöllunar möttull jarðar og jarðskorpan með vísun í hljóma
sem tónlistarfyrirbrigði. Talað er um að þegar margir tónar hljómi samtímis verði til
hljómur og hljómfræði fjallar um hvernig tónarnir raðast og tengjast innbyrðis. App-
ið býður hins vegar ekki upp á neina afhjúpun eða skoðun á hljómum. Með því að
þrýsta tveimur jarðskorpuflekum saman er hægt að framkalla hljóma sem eru fyrir-
fram ákveðnir og þannig hefur notandinn einnig einhver áhrif á framvinduna í laginu.
Solstice er innblásið af þyngdarafli jarðar og tónlistarhugtakinu kontrapunkti. Það
er ekki auðvelt að sjá hvernig Björk hugsar þessa tengingu frekar en margar aðrar hér
að framan. Hins vegar er þetta opnasta appið af þeim öllum hvað varðar sköpunar-
möguleika. Hægt er að skapa sitt eigið hljóðfæri frá grunni með því að teikna geisla
út frá miðju appsins. Lengd hvers geisla ákvarðar hversu djúpan tón geislinn gefur.
Hver geisli hljómar eins og strengur í hörpu. Þegar búið er að ákveða fjölda geisla
og lengd þeirra er hægt að senda lítinn hring af stað sem hringsólar um miðjuna og
virkjar tóninn í hverjum streng um leið og hringurinn ferðast yfir strenginn. Hægt er
að senda eins marga hringi af stað í einu og maður vill og einnig er hægt að breyta
hraða þeirra með því að snerta þá eða ýta á eftir þeim. Útkomuna er svo hægt að vista
og það er tvímælalaust mikill kostur. Helsti galli forritsins er að það getur verið erfitt
að hafa nákvæma stjórn á öllum þáttum með fingrunum. Á endanum ræður tilviljun
miklu um það hver lokaútkoman verður og það getur verið bæði kostur og galli fyrir
þann sem notar forritið til að semja tónlist.
Umræða
Af viðtölum við Björk má skilja að hún hafi sjálf haft áhuga á þeim möguleikum sem
ipaddar og spjaldtölvur bjóða upp á fyrir þá sem vilja semja tónlist. Þannig mun hún
hafa notað einhver af Biophilia-öppunum til að setja saman hluta tónsmíða sinna á
plötunni. Einnig kemur fram í viðtölum við Björk að hún vildi gera tónsköpun að-
gengilega fyrir börn og áhugafólk um tónlist þannig að ekki þurfi að leggja á sig langt
tónlistarnám til þess að geta samið tónverk. Slík markmið eru göfug og í anda þess að
læra með því að leika sér og að taka framförum með því að prófa sig áfram. Hugsan-
lega má einnig tengja þessa hugsun við hugmyndafræði pönktónlistar 9. áratugarins
sem snerist ekki um að kunna heldur að gera.