Helgafell - 01.04.1944, Síða 178

r
I
152
HELGAFELL
ljósari en áður nokkrar veilur í sálarlífi hans,
sem hvorki höfundurinn né sæmilegir menn
mundu kjósa að auglýsa fyrir almenningi, ef
þeim væri það sjálfrátt. Ég hefði vissulega
mikla ánægju af því, að mér leyfðist að gera
mér í hugarlund, að jafnvel Snæbjörn hefði
á sínum tíma verið blítt og elskulegt barn,
sem hefði mcira að segja átt að geta orðið
sér og Hvalfjarðarströndinni til sóma, ef ekk-
ert sérstakt hefði komið fyrir.
Þá er mér ánægja að veita því eftirtekt,
að við höfu'm báðir hinar mestu mætur á
skáldskap hinna tveggja stórskálda, Thomasar
Hardy og Grtms Thomsens, en þótt ótrúlegt
sé, er það einmitt virðingin, sem okkur er
báðum eiginlegt að bera fyrir þessum tvcimur
snillingum, er gefið hefur Snæbirni tilefni þess
að víta mig fyrir að hafa reynt að bera hönd
fyrir höfuð þeim. Það, sem okkur greinir lík-
lega á um, er einkum það, að mér finnst
samboðnara virðingu þeirra, að Snæbjörn láti
þá í friði og sé ekki að yrkja um þá. og veit
ég þó að vísu, að þetta gerir þeim ekki mikið
til, enda er hvorttveggja jafn fráleitt, að hann
hafi löngun eða getu til að kasta varanlegri
rýrð á minningu þeirra.
Ég hef nú eytt nokkuð löngu máli til af-
sökunar Snæbirni Jónssyni, og þótt ég hafi að
sjálfsögðu talið mér ljúft og skylt að bera f
bætifláka fyrir hann, cinkum af því, að ckki
VÍTI OG
VARNAÐUR
er mjög líklegt, að aðrir vcrði til þess, þá má
samt enginn skilja þessa hugvekju mína þann-
ig, að ég telji mannkynið hafa náð sérstaklega
mikilli fullkomnun í honum. Mér er jafnvel
nær að halda, að hver sú breyting, sem Snæ-
björn tæki, mætti teljast nokkur ávinningur
fyrir hann. En þótt svo væri, sem auðvitað
nær ekki nokkurri átt, að ekkert gott væri
um Snæbjörn að segja, væri jafn ástæðulaust
fyrir það að ganga þegjandi
framhjá honum. Fyrst og
fremst eru vítin til þess að
varast þau, og í annan stað skyldum vér jafnan
hafa það hugfast, að lífið getur átt það til,
þegar minnst varir, að opinbera dásemdir sín-
ar í hinum mesta breyskleika. Og einnig
þessvegna er mér ljúft að votta Snæbirni
Jónssyni innilegustu samúð mína. minnugur
þeirra orða, sem Shakespearc leggur í munn
Hinriki konungi fimmta:
There is some soul of goodness in things evil,
Would men observingly distil it out;
For our bad neighbour makcs us early stirrers,
Which is both healtful, and good husbandry:
Besides they are our outward consciences,
And preachers to us all; admonishing
That we should dress us fairly for our end.
Thns may we gather honey from the weed,
And make a moral of the devil himself.
En það útleggst svo, í Iauslegri þýðingu:
7 öllu vondu er vottur æSri gæzku,
ef menn af alúS eima hana frá:
Af slœmum grönnum árvekni er oss tamin,
jafn dýrmœt fyrir heilsu vora og hag.
Þeir eru oss samvizka, utan viS oss sjálfa,
og kennimenn, sem minna oss stöSugt á,
aS bíSa kallsins, búnir sœmdarklœSum.
Svo má oss fljóta af hundasúrum hunang
og siSaspeki af fólsku Fjandans sjálfs.
T. G.