Frjáls verslun - 01.07.2013, Blaðsíða 100

100 FRJÁLS VERSLUN 7. 2013
Einstaklingur vinnur eina milljón í lottói. Hvernig væri vænlegt fyrir hann að ávaxta vinninginn? Ekki er til nein örugg formúla fyrir því. En Frjáls verslun stillir hér upp lauslegum og
almennum dæmum, án þess þó að fara mjög
djúpt í umræðuna.
Hafa þarf í huga á hvaða aldri vinningshaf­
inn er og hver sé vilji hans og geta til að taka
áhættu. Myndi það t.d. hafa einhver keðju­
verkandi áhrif á fjárhagsstöðu hans að tapa
þessum peningum? Þá þyrfti að hafa í huga
hvort markmiðið sé að ávaxta vinninginn eða
varðveita hann. Ef vinningshafinn skuldar
talsvert gæti verið hagkvæmt fyrir hann að
greiða niður lán – svo ekki sé talað um ef
hann er með lausaskuldir eins og yfirdrátt.
Óskráða reglan er sú að eftir því sem fólk
er eldra þeim mun líklegra er að það greiði
niður skuldir.
Við gefum okkur að vinningshafinn sé um
fimmtugt og sæmilega stæður fjárhagslega,
hann lendi ekki í slæmum fjárhagsvandræð­
um ef hann tapar peningunum og hann segi
ráðgjafa sínum að markmið hans sé fyrst og
fremst að ávaxta þessa peninga skynsam­
lega til þriggja ára eða lengur – en lágmarks­
binditími á verðbréfareikningum bankanna er
36 mánuðir.
Nokkrar umræður hafa orðið um það hvort
eignabóla sé á hlutabréfamarkaði og hvort
ekki sé orðið of seint að fara inn á þann
markað núna þar sem hækkanir á gengi
hlutabréfa í íslenskum fyrirtækjum séu orðnar
of miklar. Með öðrumn orðum að menn séu
búnir að missa af lestinni. Um þetta eru
skiptar skoðanir. Margir telja að íslenski hluta­
bréfamarkaðurinn eigi eftir að styrkjast með
komu nýrra skráðra félaga inn á markaðinn
á meðan aðrir óttast að einhvern tíma taki að
eftirspurn í heiminum aukist að einhverju ráði,
en íslenskt atvinnulíf tekur mið af því.
Vilji vinningshafinn okkar skoða allt búðar­
borðið í bönkunum stæðu honum eftirfarandi
kostir í boði: Innlán, lausafjársjóðir, ríkisskulda­
bréf, hlutabréf, skuldabréfasjóðir, hlutabréfa­
sjóðir eða blandaðir sjóðir sem fjárfesta í
öllum fyrrgreindum kostum eftir því sem
sjóðstjórar telja vænlegast hverju sinni.
Vinningshafinn okkar vinnur eina milljón í
lottói. hvernig á hann að ávaxta féð?
FJÁRmÁL
Einstaklingur vinnur eina milljón í lottói. Hvernig væri vænlegt fyrir hann að ávaxta vinninginn?
ef þú ynnir eina milljón í lottói?
TILBúINN TIL Að BINDA Féð Í ÞRJú TIL FJÖGuR áR
TexTi: jón G. HauKsson
VArFærINN
Til dæmis:
1. um 300 þús. kr. í blandaða sjóði sem þó eru með
meirihluta eignasafns í hlutabréfum. Ath. eins og áður að
vægi hlutabréfa í blönduðum sjóðum getur breyst á milli
mánaða eftir eignastýringu þeirra. Þeir hafa skilað 6 til
8% raunávöxtun á ári undanfarin þrjú ár.
2. um 300 þús. kr. í ríkisskuldabréfasjóði til nokkurra ára.
Ávöxtun hefur verið góð síðustu ár en hefur þó verið
minni það sem af er ári. Áxtunarkrafa íbúðabréfa til langs
tíma er um þessar mundir 2,5 til 2,8% raunávöxtun.
3. um 300 þús kr. inn á bundna verðtryggða reikninga bank­
anna. Þeir bera um 1,7% raunvexti á ári m.v. 36 mánaða
binditíma og upp í 1,9% miðað við lengri binditíma.
4. um 100 þús kr. inn á venjulegan sparireikning til að hafa
borð fyrir báru komi einhver óvæntur kostnaður upp á.
Reikningar bankanna eru óverðtryggðir en geta verið
bundnir við nokkra daga og bera nafnvexti en bestu
kjör fyrir upphæðir undir milljón eru í kringum 4% þessa
dagana.
ÁHæTTuSæKINN
Til dæmis:
1. um 350 þús. kr. í blandaða sjóði sem fjárfesta bæði í
hlutabréfum og ríkisskuldabréfum og eru t.d. með 55% til
60% af eignasafni sínu í hlutabréfum í dag. Hlutur hluta­
bréfa í blönduðum sjóðum getur breyst á milli mánaða
eftir því sem sjóðstjórar telja vænlegast. Þeir hafa skilað
6 til 8% raunávöxtun á ári undanfarin ár, þ.e. ávöxtun
umfram verðbólgu, og kemur það ekki síst til af hækkun
hlutabréfa á undanförnum þremur árum.
2. um 300 þús. kr. í hlutabréfasjóði sem fjárfesta ein­
göngu í hlutabréfum. Ávöxtun þar hefur verið góð upp á
síðkastið. Vinningshafinn er þá með dreift eignarhald á
flestum skráðum hlutabréfum á Íslandi.
3. um 350 þús. kr. inn á verðtryggða bankareikninga, sem
bundnir eru til 36 mánaða. Verðtryggðir reikningar til
36 mánaðaa bera 1,7% raunvexti á ári. Nú, eða þá að
kaupa í ríkisbréfasjóðum fyrir fjárhæðina en í því felst þó
meiri áhætta vegna verðsveiflna á markaði vegna breyt­
inga á ávöxtunarkröfu bréfanna. Ávöxtun ríkisskulda­
bréfasjóða síðustu ára hefur verið mjög fín.