Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2004, Blaðsíða 87
ÁGRIP VEGGSPJALDA / XII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
Efniviöur og aðferðir: Prófuð voru peptíðin Polyarginine (PA)
og Muramyl dipeptid (MDP) sem voru keypt frá Sigma. Einþátta
raðir með tveimur músa- eða tveimur hestastefjum voru keyptar
frá TAG Copenhagen. Raðirnar voru eðlissviptar, látnar þátta-
tengjast með samloðunarendum og límdar inn í klippta bluescript
tjáningarferju. Bluescriptferja án innskots er með einu músa- og
þremur hestastefjum. Bluescriptferja án innskots og ferjur með
innskotum, 8 músa- eða hestastefjum, voru einangraðar, hreins-
aðar á Quiagen súlum og magnmældar. Hvítfrumur voru aðskild-
ar úr hestablóði á sykurstigli og síðan örvaðar með mismunandi
þynningum af PA, MDP og ferjum. Örvun hvítfrumna var mæld í
eitilfrumuörvunarprófi með upptöku á geislavirku thymidini.
Niðurstöður og ályktanir: PA örvaði eitilfrumufjölgun í einum af
sex hestum en ekki MDP. Bæði peptíðin juku örvun ef þau voru
notuð með vaka. Örvað var með bluescript ferjunni; án innskots,
með átta hesta- eða átta músastefjum. Bráðabirgðaniðurstöður
benda til að ferjan með hestastefjunum örvi frumufjölgun meira
en ferjan með músastefjunum og ferja án innskots. Til þess að
athuga hvort peptíðin og ferjurnar beina svarinu á Thl eða Th2
braut verða eitilfrumur örvaðar með kjörsamsetningu og -styrk
og boðefnasnið mælt.
Þakkir: Verkefnið er styrkt af Framleiðnisjóði landbúnaðarins,
Rannsóknasjóði Háskóla íslands, Aðstoðarmannasjóði HI og
RANNÍS.
V 45 Samanburður á ónæmissvari hesta eftir próteinbólu-
setningu með tveimur mismunandi ónæmisglæðum
Guðbjörg Ólafsdóttir, Vilhjálmur Svansson, Eliane Marti, Sigurbjörg Þor-
steinsdóttir
Tilraunastöð Háskóla íslands í meinafræði að Keldum
gudbjol@hi.is
Inngangur: Sumarexem (SE) er ofnæmi í hrossum gegn próteinum
sem berast við bit mýflugna af ættkvíslinni Culicoides. Ofnæmið
er af gerð I sem er ónæmissvar með IgE framleiðslu á Th2 braut.
Alumium hydroxid (alum) sem hefur verið ráðandi glæðir í bólu-
efnum er Th2 stýrandi. í þróun eru Thl stýrandi glæðar sem hægt
er að nota til að efla ofnæmisbóluefni. Einn þessara glæða er
Monophosphoryl-lipid A (MPL) sem innheldur afeitrað lipið A
úr lípópólísakkaríði (LPS) Salmonellu minnesota R595 og er Thl
stýrandi glæðir bæði í músum og mönnum. Markmið verkefnisins
er að finna ónæmisglæða sem örva Thl ónæmissvar í hestum með
því framtíðarmarkmiði að nota þá í bóluefni gegn SE.
Efniviður og aðferðir: Tveir hestar voru bólusettir undir húð með
human serum albumin (HSA) í alum ónæmisglæði einu sinni og
aðrir tveir hestar með HSA í MPL ónæmisglæði tvisvar. Gerðar
voru mælingar á sérvirkum mótefnum, IgG, IgG undirflokkunt
og IgE, í elísuprófi. Einnig voru hvítfrumur örvaðar in vitro með
HSA og gerðar mælingar á boðefnum með rauntíma PCR, IL-4
fyrir Th2 braut og y-IFN fyrir Thl braut, 6-actin notað sem við-
mið.
Niðurstöður: Alum bólusettu hestarnir framleiddu 2-4 sinnum
meira af IL-4 en -y-IFN en MPL hestarnir 4-10 sinnum meira af y-
IFN en IL-4. Heildar IgG og IgG undirflokkasvörun var svipuð hjá
báðum hópunum. Alum hestarnir sýndu kröftugt IgE svar á viku
tvö sem var stöðugt að minnsta kosti þar til í viku 11. MPL hestarn-
ir framleiddu einnig IgE en mun minna og svarið dvínaði fljótt.
Ályktanir: Niðurstöður gefa til kynna að hægt sé að nota MPL
sem Thl stýrandi ónæmisglæði í hestum.
Þakkir: Verkefnið er styrkt af Framleiðnisjóði landbúnaðarins,
Rannsóknasjóði Háskóla íslands, Aðstoðarmannasjóði HÍ og
RANNÍS.
V 46 Verndandi magn móðurmótefna gegn pneumókokk-
um getur stuðlað að auknu ónæmissvari nýfæddra afkvæma
við bólusetningu með próteintengdum pneumókokkafjöl-
sykrum
Margrét Y. Richter1, Hávard Jakobsen1, Jean-Franijois Haeuw2, Ultan F.
Power2, Ingileif Jónsdóttir1-3
'Ónæmisfræðideild Landspítala, 2CIPF, Frakklandi, ’læknadeild HÍ
ingileif@landspitali. is
Inngangur: Móðurmótefni flytjast til fósturs á meðgöngu og geta
verndað afkvæmin gegn sýkingum, en geta líka truflað ónæm-
issvar þeirra við bólusetningu. Við höfum sýnt að bólusetning
kvenmúsa með pneumókokkafjölsykrum (PPS) tengdum tetanus
toxóíði (TT), Pnc-TT, getur verndað afkvæmin gegn sýkingum
mikilvægra hjúpgerða pneumókokka.
Efniviður og aðferðir: Til að kanna áhrif móðurmótefna á ónæm-
issvar afkvæma bólusettum við fullorðnar kvenntýs 2x með Pnc-
TT og afkvæmi þeirra einnar viku (nýburar) eða þriggja vikna
(ungar) gömul og 2x aftur með þriggja vikna millibili.
Niðurstöður: Há PPS sértæk móðurmótefni (>3 log10 EU/mL) í
afkvæmum kvenmúsa sem voru bólusettar með Pnc-TT hindruðu
algerlega mótefnamyndun afkvæmanna. Hins vegar höfðu lág
og meðalhá móðurmótefni gegn PPS (-1-2 log|0EU/mL) engin
truflandi áhrif heldur juku marktækt ónæmissvar afkvæmanna og
ungarnir sýndu minnissvar við aðra bólusetningu. Móðurmótefni
gegn TT-hluta bóluefnisins höfðu hverfandi áhrif á ónæmissvar
afkvæmanna. Öll afkvæmi sem voru bólusett með Pncl-TT í við-
urvist eða án móðurmótefna voru vernduð gegn blóðsýkingu og
lungnabólgu.
Ályktanir: Niðurstöðurnar sýna að jafnvel í viðurvist móðurmót-
efna getur Pnc-TT bóluefni vakið myndun mótefna í afkvæmum í
nægjanlegum styrk til að vernda þá gegn sýkingum og getur jafn-
framt örvað myndun fjölsykrusértæks ónæmisminnis. Mikilvægast
er að lág eða meðalhá móðurmótefni gegn pneumókokkafjölsykr-
unni vernduðu ekki bara afkvæmin gegn sýkingum heldur var
ónæmissvar nýbura og ungra músa betra en í afkvæmum sem
voru bólusettir án viðurvistar móðurmótefna.
Bólusetning mæðra er raunhæfur kostur til að vernda afkvæmi
þeirra gegn pneumókokkasýkingum. Þróaðar verða leiðir sem
byggja á samþættingu bólusetninga verðandi mæðra og afkvæma
þeirra til að fá verndandi ónæmi gegn sýkingum af völdum fjöl-
sykruhjúpaðra baktería snemma á ævinni.
Niðurstöðurnar hafa verið samþykktar til birtingar í Infection and Immunity, 2004.
Læknablaðið/fylgirit 50 2004/90 87