Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2004, Blaðsíða 106
AGRIP VEGGSPJALDA / XII. VISINDARAÐSTEFNA HÍ
42,5±22,4 við útskrift (p<0,05). Við innlögn voru andnauðarstig
hjá konunum (N=131) 52,5±23,0 og hjá körlunum (N=75)
47,3±22,4 (NS), en við útskrift var munur á andnauðarstigum
orðinn marktækur, þar sem konur skoruðu 45,2±22,9 og karlar
37,7±20,8 (p<0,05). Sjúklingar með alvarlega offitu BMI>35
(N=49) sýndu ekki hærri andnauðarstig við innlögn en þeir sem
voru með BMI<35 (50,9±23,0 vs. 48,9±22,5 NS). Veik en þó
marktæk fylgni var á andnauðarstigum og FEVl % af áætluðu
gildi (r2=0,138) fyrir endurhæfingu. Þegar BMI var bætt inn í
fylgniútreikninginn breytti það litlu (r2=0,149).
Þar sem mjög gott svarhlutfall fékkst við MAT listanum,
teljum við hann hentugt mælitæki til að meta andnauð hjá
lungnasjúklingum. Listinn er næmur á breytingar á andnauð
fyrir og eftir endurhæfingu og gefur viðbótarupplýsingar við líf-
eðlisfræðilegar rannsóknir.
V 99 Samanburður á meinvirkni Candida dubliniensis og
Candida albicans í tilraunasýkingum í músum
Lena Rós Asinundsdóttir12, Ragnar Freyr Ingvarsson1, Helga Erlendsdóttir',
Bjarni A. Agnarsson1-2, Magnús Gottfreðsson'2
‘Landspítali, 2læknadeild HÍ
lenaros@internet.is
Inngangur: Candida dubliniensis er gersveppur sem fyrst var lýst
meðal sjúklinga með alnæmi og sveppasýkingar í munni, koki og
vélinda. Upphaflega var talið að þessi tegund ylli fyrst og fremst
slímhúðarsýkingum hjá ónæmisbældum en orsakaði ekki ífarandi
sýkingar. Nýlegar rannsóknir benda hins vegar til að blóðsýkingar
af völdum þessa sýkils séu vangreindar. Markmið þessarar rann-
sóknar var að rannsaka meinvirkni C. dubliniensis í músalíkani.
Efniviður og aðferðir: Tveir stofnar af C. albicans (ATCC 90028
og einn klínískur stofn úr blóði) og þrír stofnar af C. dubliniensis
(allt klínískir stofnar frá Landspítala) voru notaðir. Kvenkyns
NMRI mýs, sem ekki voru ónæmisbældar, voru sýktar í blóð-
braut með sama magni af sveppum. Fylgst var með lifun dýranna
þrisvar á dag í sjö daga. Eftir sjö daga voru þau aflífuð og nýru og
lifur fjarlægð. Fjöldi sveppa í líffærunum var ákvarðaður með líf-
tölu (viability counting). Einnig voru gerðar sérlitanir fyrir sveppi
og vefjafræðilegar breytingar metnar af meinafræðingi sem ekki
hafði vitneskju um hvaða sveppategund orsakaði sýkinguna.
Niðurstöður: Dánartíðni eftir sjö daga hjá dýrum sem sýkt voru
með C. dubliniensis var 36%, en hjá þeim sem sýkt voru með C.
albicans var hún 10% (p=0,001). Meðal dýra sem fengu sama
fjölda sveppa í æð var sýklamagn í nýrum og lifur um það bil
tvöfalt meira ef sýkt var með C. dubliniensis, í samanburði við
C. albicans. Góð tengsl virtust vera á milli myndunar gerviþráða
(pseudohyphae) annars vegar og dreifðra sýkinga og hærri dánar-
tíðni hins vegar.
Alyktanir: Niðurstöðurnar benda til að C. dubliniensis sé jafn-
meinvirk eða jafnvel meinvirkari en C. albicans. Þessar niður-
stöður koma nokkuð á óvart þar sem meinvirkni C. dubliniensis
hefur reynst minni en C. albicans í sumum erlendum rannsókn-
um, en í þeim rannsóknum var uppruni stofnanna ekki frá blóði.
V100 Skeiðarsýklun (bacterial vaginosis). Hlutverk rann-
sóknastofunnar
Ingibjörg Hilmarsdóttir', Guórún Svanborg Hauksdóttir'. Jóna Dögg Jó-
hannesdóttir1, Þórunn Daníelsdóttir2, Hugrún Þorsteinsdóttir2. Jón Hjalta-
lín Ólafsson2
‘Sýklafræöideild og 2húö og kynsjúkdómadeild Landspítala
gusvhauk@landspitali. is
Inngangur: Skeiðarsýklun (bacterial vaginosis) er algengasta
orsök skeiðarbólgu. Sýnt hefur verið fram á að skeiðarsýklun teng-
ist sýkingum í kynfærum kvenna og fyrirburafæðingum. Greining
skeiðarsýklunar hefur annars vegar byggst á aðferð Amsels sem
gerð er á læknastofum og hins vegar á aðferð Nugents sem gerð er
á rannsóknastofum. Báðar aðferðirnar hafa reynst fremur þung-
ar í vöfum. Tilgangur þessarar rannsóknar var að bera saman
nýja og einfaldari aðferð Thomassonar við fyrrnefndar aðferðir
Amsels og Nugents. Aðferð Thomassonar er gerð á rannsókna-
stofum og byggir á Gramsliluðum glerjum.
Efniviöur og aðferðir: Tekin voru strok hátt úr skeið 327 kvenna
sem komu á húð- og kynsjúkdómadeild Landspítala. Sýni frá
öllum konunum voru metin með aðferðum Amsels, Nugents og
Thomassonar. Öll sýnin voru ennfremur ræktuð fyrir sveppum.
Helstu niðurstöður: Skeiðarsýklun greindist hjá 106 (32%) kvenn-
anna með aðferð Amsels, hjá 115 (35%) með aðferð Nugents og
jafnmörgum með aðferð Thomassonar. Næmi, sértækni, jákvætt
og neikvætt forspárgildi aðferðar Thomassonar borið saman við
Amsel voru 88%, 90%, 81% og 94%, en 90%, 94%, 90% og 94%,
borið saman við aðferð Nugents. 198 kvennanna höfðu einkenni
um skeiðarbólgu, 76 (38%) þeirra greindust með skeiðarsýklun
samkvæmt Thomasson aðferðinni og 59 (30%) með sveppasýk-
ingu (níu höfðu hvort tveggja).
Alyktanir: Rannsóknaraðferðir til að greina skeiðarbólgu hafa
reynst þungar í vöfum. Þar sem einkenni hennar eru oft á tíðum
ósértæk hafa orsakirnar oft ekki verið rétt greindar og því ekki
meðhöndlaðar á réttan hátt. Niðurstaða rannsóknarinnar er sú að
nýrri og einfaldari aðferð til greiningar skeiðarsýklunar, aðferð
Thomassonar, sé fyllilega sambærileg við eldri viðurkenndar
greiningaraðferðir. Aðferð Thomassonar ásamt samhliða sveppa-
ræktun er góð og ódýr greiningaraðferð sem einungis tekur einn
til tvo sólarhringa. Aðferðin auðveldar greiningu á skeiðarbólg-
um og getur þannig stuðlað að markvissari meðferð.
V101 Þýðing vægra blæðingaeinkenna og minnkaðrar
virkni von Willebrands faktors hjá unglingum
Brynja R. Guðmundsdóttir. Páll Torfi Önundarson
Rannsóknastofa í blóðmeinafræöi LSH
hrynjarg@landspitali. is
Bakgrunnur «g efniviður: Til að meta algengi og þýðingu end-
urtekinna blæðingaeinkenna (recurrent bleeding, RB) hjá
almenningi dreifðum við spurningum um blæðingahneigð meðal
tíundu bekkinga. Storkumælingar voru gerðar á þeim sem höfðu
blæðingaeinkenni ásamt fjórum einkennalausum viðmiðum fyrir
hvern einstakling með einkenni. Hér eru kynntar niðurstöður
mælinga á von Willebrand faktor (vWF). Minnkuð virkni von
106 Læknablaðið/fylgirit 50 2004/90