Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2004, Blaðsíða 40

ÁGRIP ERINDA / XII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
E 46 Heilaritsrannsókn við fyrstu greiningu floga og floga-
veiki
Elías Ólafsson12, Pétur Lúðvígsson* * 3, Ólafur Kjartansson4, Dale Hesdorffer5,
W. Allen Hauser5
'Læknadeild Hf, 2taugalækningadeild, -’barnadeild og 4röntgendeild Land-
spítala, 5Columbia University, New York
eUasol@landspitali. is
Inngangur: Flogaveiki og óvakin flog eru algengur sjúkdómur og
byggir greining fyrst og fremst á klínískum einkennum. Fleilarit
er helsta hjálpartækið við greiningu flogaveiki. Við gerðum
framskyggna þýðisrannsókn þar sem reynt var að finna alla íbúa
fslands sem greindust í fyrsta sinn með flogaveiki eða óvakin flog
(unprovoked seizure) á 39 mánaða tímabili (1995 til 1999) og hér
eru kynntar niðurstöður heilaritsrannsókna á þessum hópi.
Efniviður og aðferðir: Einstaklingarnir voru fundnir með leitar-
kerfi sem náði til allra heilbrigðisstofnana.
Helstu niðurstöður: Á rannsóknartímanum greindist 501 einstak-
lingur með flogaveiki (n=294) eða óvakið flog (n=207). 51% voru
karlar. 86% fóru í heilarit og 36% þeirra reyndust vera með floga-
breytingar (epileptiform discharges) í heilariti.
Ályktanir: Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að vænta má floga-
breytinga hjá rúmum þriðjungi þeirra sem greinast með flog eða
einstök (óvakin) flog. Niðurstöður sem þessar, sem byggjast á
rannsókn hjá óvöldu þýði, hafa ekki birsl áður og eru mjög mikil-
vægar við mat á gagnsemi heilarits við greiningu floga og floga-
veiki.
E 47 Örblæðingar í heila í Öldrunarrannsókn Hjartaverndar
Sigurlaug Svcinbjörnsdúttir1-2'3, Ólafur Kjartansson1-3, Mark van Buchen4,
Sigurður Sigurðsson1, Guðný Eiríksdóttir1, Thor Aspelund1, Pálmi V.
Jónsson1'2, Vilmundur Guðnason1, Lenore Launer3
'Hjartavernd, 2Iæknadeild HI, 3Landspítali, JHáskólinn í Leiden, Hollandi,
5National Institute on Ageing. Bethesda, USA
sigurls@landspitali. is
Inngangur: Örblæðingar í heila sjást oft við segulómskoðun hjá
sjúklingum með heilablóðfall og eru taldar endurspegla stað-
bundinn smáæðasjúkdóm. Oft gefa þessar blæðingar lítil ein-
kenni, þótt vísbendingar séu um að þær geti haft áhrif á vitræna
starfsemi. Örblæðingum hefur verið lýst hjá 4,7-6,4% heilbrigðra,
eldri einstaklinga.
Efniviður og aðferðir: Þátttakendur í Öldrunarrannsókn Hjarta-
verndar (AGES) 68 ára og eldri fara meðal annars í segulóm-
skoðun af heila. Notuð var lógistísk aðhvarfsgreining þar sem
leiðrétt var fyrir kyni og aldri.
Niðurstöður: Hjá 2300 fyrstu þátttakendunum voru segulóm-
niðurstöður til fyrir 1689 (707 karla og 982 konur) og höfðu 9,2%
menjar eftir eina eða fleiri örblæðingar (12,3% karla og 7,0%
kvenna, p=0,0003). Meðalaldur beggja kynja var 76 ár (karlar
67-93. ára, konur 66-92. ára). Marktæk fylgni fannst við hækkandi
aldur (p=0,0012). Engin tengsl virtust við heildarkólesterólblóð-
þéttni (p=0,69) en veik tengsl fundust við sögu um sykursýki
(p=0,07).
Ályktanir: Örblæðingar í heila finnast hjá tæplega 9% þátttak-
enda í Öldrunarrannsókn Hjartaverndar og eru marktækt algeng-
ari meðal karla. Þýðing þeirra er óljós en þær eru hugsanlega
frábending við segaleysandi meðferð eða fullri blóðþynningu hjá
sjúklingum með heilablóðfall.
E 48 Tengsl fjölómettaðra fitusýra í heila við minni í Alz-
heimers músalíkani
Anna Lilja Pétursdóttir1, Susan A. Farr2, William A. Banks2, John E. Mor-
ley2, Guðrún V. Skúladóttir'
'Lífeðlisfræðistofnun HÍ, 2Geriatric Research Education and Clinical
Center (GRECC), VA Medical Center, St. Louis, Missouri, USA
annalp@hi.is
Inngangur: Fituefni er um helmingur af þurrvigt heilans og hlut-
fall fjölómettaðra fitusýra (FÓFS) þess er hátt. Fljótanleiki og
starfsemi frumuhimnu er háð innihaldi FÓFS, sem eru taldar
vera næmar fyrir oxun. Amýlóíð-6 (AB) skellur í heila eru
tengdar meingerð Alzheimers sjúkdómsins. I SAMP8 músum er
ellihrörnun hröð, sérstaklega varðandi námsgetu og minni, og
lífslíkur styttri en hjá eðlilegum músum. I hippókampus myndast
AB skellur, sem er talið að valdi oxunarálagi. Mótefni, sem vinn-
ur á AB svæði á geni amýlóíð forveraprótínsins, bætir námsgetu
og minni eldri SAMP8 músa. Tilgangurinn var að kanna hvort
öldrun og AB útfellingar í heila hafi áhrif á samsetningu FÓFS í
fituefnum tveggja heilakjarna í SAMP8 músum.
Efniviður og aðferðir: Hippókampus og amygdala úr ómeð-
höndluðum ungum og gömlum músum og AB mótefna meðhöndl-
uðum gömlum músum voru fitudregin með klóróform-metanól
blöndu. Gerðir fosfólípíða (FL) voru aðskilin á þunnlagsskilju og
fitusýrur þeirra aðgreindar í gasgreini. E-vítamín var einangrað
úr fituefni heilasýna með EtOH-hexan blöndu og mælt í vökva-
greini (HPLC).
Niðurstöður: Munur var á fitusýrusamsetningu FL í hippókamp-
us og amygdala úr músum á sama aldri. Meira (%) var af FÓFS í
FL á innra blaði himnu en því ytra í báðum heilakjörnum. Aldurs-
tengdar breytingar á FÓFS voru meiri í hippókampus en amygd-
ala og meiri í FL á innra blaði himnunnar en því ytra. Mótefni á
AB hafði engin áhrif á hlut (%) FÓFS í FL heilakjarnanna.
Ályktanir: Niðurstöðurnar sýna að nærliggjandi heilakjarnar inni-
halda fituefni með mismunandi fitusýrusamsetningu og að öldr-
unaráhrifin á fitusýrusamsetningu fituefna þeirra eru ekki eins.
Niðurstöðurnar styðja ekki þá tilgátu að AB útfellingar oxi FÓFS
í fituefnum heilakjarna, en það hefur verið talin ein af orsökum
Alzheimers sjúkdómsins.
E 49 Áhrif efnahags og félagsstöðu á flog og flogaveiki-
áhættu meðal íslendinga
Dale Hesdorffer1-2, Hong Tian1-2. Kishlay Anand1-2, W Allen Hauser12'3,
Pctur Lúðvígsson4, Elías Ólafsson5, Ólafur Kjartansson6
'The Gertrude Sergievski Center, 2Mailman School of Public Health og
3Dept. of Neurology, Columbia University NY, 4Barnaspítali Hringsins,
5taugasjúkdómadeild og 6röntgendeild Landspítala
peturK'i'iandspitaU. is
40 Læknablaðið/fylgirit 50 2004/90