Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Side 87

AGRIP VEGGSPJALDA / XIII.
VfSINDARÁÐSTEFNA
H
í ■
1,2 stofnar; p<0,01), þá voru CF stofnarnir virkari gegn öðrum
munnbakteríum (88/126 miðað við 59/126 próf; p<0,001). Auk
töluverðs breytileika á milli stofna var skýr tilhneiging til þess að
CF stofnar hefðu þykkari „fuzzy coat“ (P=0,057) samanborið við
CA stofna. Nánast allir stofnarnir sýndu gullbindingu á þessu ytra
Iagi og lítill munur var á CA og CF stofnum.
Alykfanir: Skýr munur virðist vera á útliti og hegðun á milli S.
mutans stofna en þó er ekki með öllu ljóst hvernig sá munur hefur
áhrif á virkni þeirra í tannátu.
V 23 Mónókaprín við candidasýkingum í munnholi
W. Peter Holbrook', Mafalda Soto2, Skúli Skúlason2-3, Þórdís
Kristmundsdóttir2
'Tannlæknadeild og 2lyfjafræðideild HÍ, ■1Líf-Hlaup ehf.
thordisk@hi.is
Inngangur: Rannsóknir hafa sýnt að 1-mónóglýseríð af
kaprínsýru, mónókaprín, er virkt gegn hjúpuðum veirum, sumum
bakteríum og sveppum. Slímhúðarbólgur undir gervitönnum
af völdum Candida sp. eru algengar hjá öldruðum en í stað
fúkkalyfjameðferðar er sótthreinsun góður kostur. Niðurstöður
fyrri rannsókna sýndu virkni mónókapríns á Candida og benda
til þess að mónókaprín sé vænlegur kostur til að hindra myndun
örveruþekju á slímhúð og mætti hugsanlega nota á gervitennur.
Einnig kom fram að virknin stóð stutt og að finna þyrfti Ieið til
að viðhalda þéttni mónókapríns í munnholinu. Markmið þessa
verkefnis var að þróa aðferð til að koma mónókapríni fyrir í
tannfóðringu með það fyrir augum að geta síðan prófað virkni
gegn Candida í klínískri rannsókn.
Efniviður og aðferðir: Mónókapríni var blandað saman
við vökvahluta tveggja tannfóðringa (Visco-Gel® and Coe
Comfort®) áður en dufthluta þeirra var blandað saman við. Eftir
að fóðringin hafði harðnað voru hringlaga skífur skornar út.
Candida albicans, Candida glabrata og Candida dubliniensis var
sáð á Sabouraud agarskálar, mónókaprínskífur settar á yfirborðið
og síðan ræktað við 37°C í 48 klukkustundir. Svæði hamningar var
mælt með stækkun þvermáls hringja.
Auk þess voru prófaðar skífur með mismunandi þéttni af
mónókapríni í vökvarækt af sveppunum. Einnig var mónokaprín
í fóðringu dreift yfir miðjar agarskálar og sveppastofnunum sáð á
skálarnar, hornrétt á mónókaprín röndina.
Niðurstöður: Mónókaprín hindraði vöxt allra sex sveppastofnanna
en Candida glabrata sýndi minnsta næmni. Flæði mónókapríns
inn í ætið var ekki nægilegt til að hindra vöxt en árangur náðist
þegar sveppum var sáð beint á mónókaprín.
Ályktanir: Niðurstöðurnar benda til þess að ástæða sé til að
kanna virkni mónókapríns gegn sveppasýkingum í munnholi í
klínískri rannsókn.
V 24 Svefntengd svitnun hjá kæfisvefnssjúklingum: áhætta
á hjarta- og æðasjúkdómum og dagsyfja
Erna Sif Arnardóttir1, Bj örg Þorleifsdóttir2, Eva S vanborg3, ísleifur Ólafsson
4, Þórarinn Gíslason1
’Lungnadeild Landspítala,2 Lífeðlisfræðistofnun HÍ, 3klínísk taugalífeðlis-
fræðideild háskólasjúkrahús Linköping, Svíþjóð, 4rannsóknarstofa Land-
spítala
ernaar@hi.is
Inngangur: Svefntengd svitnun er algeng kvörtun sjúklinga með
kæfisvefn. Slík svitnun hverfur oft klínískt við árangursríka
meðferð með svefnöndunartæki (CPAP). Þetta einkenni
kæfisvefns hefur hins vegar lítið verið rannsakað. Við kynnum
hér frumniðurstöður rannsóknar á svefntengdri svitnun fyrir og
eftir CPAP meðferð.
Efniviður og aöferðir: Pátttakendur, heilbrigðir karlmenn með
þekktan kæfisvefn fóru í fulla svefnrannsókn og jafnframt var
skráð rafvirkni í húð (electrodermal activity, EDA) til að mæla
svitnun. EDA stuðull (EDA-atburðir/klst. svefns) var reiknaður,
þar sem >50 pV útslagsbreyting á húðspennu í >1,5 sek. taldist
atburður. Blóðsýni voru tekin kvölds og morgna til mælinga á
high-sensitivity C-reactive protein (hs-CRP).
Niðurstöður: Tíu kæfisvefnssjúklingar (49 ára±10 ár
(meðaltal±SD)) hafa verið rannsakaðir fyrir og eftir þriggja
mánaða CPAP meðferð. Meðalfjöldi öndunarhléa á klukkustund
lækkaði úr 42±11 í 3±3 við meðferð. Fljá átta sjúklingum lækk-
aði EDA stuðull marktækt við meðferð (frá 123±94 til 37±44,
p=0,003) en hækkaði hjá tveimur sjúklingum (frá 88±46 til
185±30). Fylgni var á milli lækkunar á díastólískum blóðþrýstingi
á CPAP og EDA stuðuls (r=0,86; p=0,001 og r=0,62; p=0,06 fyrir
kvöld- og morgungildi blóðþrýstings). Einnig varð samtímis lækk-
un á EDA stuðli og hs-CRP við meðferð (r=0,69; p=0,04). Þrír
sjúklingar voru með EDA stuðul >100 eftir meðferð, þeir hinir
sömu sem enn lýstu óeðlilegri dagsyfju (sasmkvæmt Epworth
Sleepiness Scale) og höfðu verstu svefngæðin (heildarsvefntími/
tími rúmliggjandi) í hópnum.
Ályktanir: Þessar niðurstöður benda til þess að svefntengd svitn-
un sé tengd þáttum sem auka áhættu á hjarta- og æðasjúkdóm-
um í kæfisvefnssjúklingum. Svefntengd svitnun er einnig sterkt
tengd dagsyfju sjúklinga, og endurspeglar mögulega átónomískar
örvökur í svefni.
V 25 Greining örblæðinga í heila með segulómun og
segulnæmum myndaröðum í Öldrunarrannsókn Hjarta-
verndar
Siguröur Sigurðsson', Ágústa Sigmarsdóttir1, Ólafur Kjartansson', Bryndfs
Óskarsdóttir'.Thor Aspelund‘,Lenore Launcr2,SigurlaugSvcinbjörnsdóttir'.
Pálmi V. Jónsson1, Mark A. Buchem3, Guðný Eiríksdóttir', Vilmundur
Guðnason1
'Hjartavernd, 2Öldrunarstofnun bandaríska heilbrigðisráðuneytisins,
Bethesda, USA, 3háskólasjúkrahúsið í Leiden, Hollandi
Sigurdur@hjarta. is
Inngangur: Örblæðingar (ÖB) eru venjulega greindar með
segulnæmum T2*-vigtuðum myndaröðum í segulómun (SÓ).
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93 87