Tímarit Máls og menningar - 01.05.1943, Síða 16

]0
TIMARIT MALS OG MENNINGAR
sjálfí listamannalaunin, veita þau örlátri hendi, veita þau í nafni
þjóðarinnar, veita þau í þeim hug og sem vitnisburð þess, að ís-
lenzka þjóðin setji enn sem fyrr listirnar í öndvegi, vegna þess hún
skilji og viðurkenni, að þær séu — ekki aukatriði, sem engu varðar
Alþingi, — heldur sjálfur brennidepillinn í athafnalífi íslendinga.
sjálf landvörn þeirra og tilveruréttur um alla framtíð.
Síðasta Alþingi bar ekki gæfu til þess að skilja eðli þessa máls,
og er sárt til þess að vita, að sá flokkur, sem telur sig öðrum fremur
fulltrúa bænda, lagðist allur á móti því, sárt vegna þess, að íslenzka
bændaþjóðfélagið skóp hin fornu verk, sem þjóðin hefur átt frama
sinn og frelsi að þakka, og ætti því bændastéttin annað skilið en
fulltrúar hennar nú gerist svikarar við fornhelga og sögulega menn-
ingarrækt hennar og virðist telja það skyldustarf sitt að hindra
eftir mætti frjálsa þróun íslenzkrar listar, og eru slík svik við arf-
helgan málstað hænda ennþá ómaklegri vegna þess hve mikið
bændastéttin sjálf leggur enn til listrænnar starfsemi.
Þó að allar upphæðir á fjárlögum
liafi margfaldazt, mátti afturhaldið á
þingi ekki heyra það nefnt, að fjárveit-
ing lil listamanna yrði hækkuð urn einn
eyri. Einar 100 þús. kr. voru veittar,
lœgri upphœð en 1938, þó að tekjur
ríkissjóðs hafi meir en ferjaldazt síðan.
Þessi óskiljanlegi nurlaraháttur varð
enn tilfinnanlegri, þegar skipt var upphæðinni milli deilda Banda-
lagsins, eins og nú er gert. Kom þá t. d. í ljós, að íslenzkir leikarar
höfðu fengið í sinn hlut 500 kr. (!!) hvert ár undanfarið, og reynd-
ist ekki fært, nema ganga um of á hlut annarra deilda, að hækka
þá uppliæð nú nema upp í 5000 kr. íslenzkir leikarar, sem unnið
hafa sjálfboðavinnu árum sarnan, halda uppi lífi íslenzkrar leik-
listar og eiga að húa sig undir að taka við starfi í Þjóðleikhúsi
íslands, fá þannig allir samanlagt í laun frá ríkinu 5 þús. kr. (í
félagi þeirra munu vera um 25 starfandi leikarar, svo að hver þeirra
getur fengið 200 kr. í árslaun!!). Hvað alþingismenn Islands, sem
hamast gegn því, að fjárveiting til listamanna sé á þessum velti-
árum hækkuð um nokkurn eyri. ætla leikurum að vinna fyrir þessa
LISTAMENN FENGU
ENGIN STARFSLAUN
HJÁ ALÞINGI,
HELDUR SÖMU
SMÁNARUPPHÆÐINA
OG ÁÐUR