Tímarit Máls og menningar - 01.05.1943, Síða 31

TIMARIT MALS OC MENNINGAR
2.Á
gein við þessari flugu. ritaði æsingagrein í Vísi án þess að vitá
nokkurn hlut um útgáfuna og bvrjaði sjálfur á smekklegum! ..þýð-
ingum“ á setningum úr Laxdælu á „reykjavíkurmál“; hinum
frægu orðum Guðrúnar Ósvífursdóttur, „þeim var eg verst, er eg
unni mest“, sneri Arni þannig: „þeirn var ég tíkarlegust, sem ég
var skotnust í“, og gerði Halldóri upp þennan útúrsnúning. Þetta
var matur fyrir Jónas frá Hriflu. Nú skyldi komið fram hefndum
við Halldór. Óll þjóðstjórnarhersingin var sett á skrið með ópum
og óhljóðum, lagasmíð hroðað af, Alþingi látið samþvkkja hana í
flýti, áður en lýgin, sem var tilefni hennar, kæmist upp. Árni frá
Múla, sem iðraðist frumhlaups síns, reyndi að malda í móinn, en
þingmenn flýðu út í hliðarherbergi til að þurfa ekki að hlusta á
liann skýra frá því. að það hefði verið tóm vitleysa í Vísi um þýð-
inguna á Laxdælu, en komu svo inn, þegar hann hafði lokið máli
sínu, til þess að flytja æsingaræður út af misþyrmingu sögunnar
byggðar á uppspunanum í Vísi, sem Árni hafði verið að bera til
baka. Þannig urðu þessi skrælingjalög til.
Hvers vegna voru lögin ekki afnumin?
Meiri hluti þeirra, er enn sitja á Alþingi, tók þátt í skrípaleikn-
um fyrir tveim árum, er lögin voru sett, og þeir þykjast verða að
halda skollaleiknum áfram, þótt þeir sjái manna bezt, hvert hann
hefur leitt þá. Þá vita allir, að Hriflu-Jónas myndi ,,fá kast“, ef
slakað væri á þessari liefndaraðgerð hans gegn Laxness. Þar með
er afstaða Framsóknarmanna ákveðin. Og Sjálfstæðismenn á þingi,
sem handgengnastir eru Ólafi Thors, vilja ekki styggja Jónas í svona
„hégómlegu“ máli, því að þeir þurfa á honuin að halda sem „fimmtu
herdeild“ innan Framsóknarflokksins. En þó veldur sennilega mestu,
að það situr í gömlu „þjóðstjórnar“-herrunum rótgróið hatur til
Halldórs Kiljans, svo að þeim er ósárar en þeir vilja vera lála
að halda uppi ofsókn gegn honum þing eftir þing og rógburði.
sem engu tali tekur. Það er engu líkara en þeir kenni Halldóri um
ófarir sínar í „þjóðstjórninni." Vitanlega sveið þá sárt, að íslend-
ingar fyrirlitu valdarán þeirra. Þeir sáu, að Halldór var ekki aðeins
stórmennið, sem aldrei lét beygja sig, heldur fulltrúi hinnar ókúg-
andi íslenzku alþýðu og menntamannastéttar. Og þeim var ekki
sjálfrátt lengur: Meðan við getum ekki klekkt á þessu skáldi, tekst