Tímarit Máls og menningar - 01.12.1954, Blaðsíða 58

248
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Greind liefur það sameiginlegt með öllum öðrum eiginleikum, að hún
þroskast því aðeins, að umhverfið láti í té möguleika til þroska.
Ef við viljum gera samanburð á greind kynþátta, verða einstaklingar
þeir, sem við prófum, að hafa búið við nokkurn veginn sömu lífskjör,
að öðrum kosti gæti skortur lífsnauðsynja hafa hindrað þroska annars
kynþáttarins.
Efnaðir foreldrar hafa auk þess hetri aðstöðu til að sinna hörnum
sínum og fræða þau um eitt og annað, sem þau spyrja uin. Þetta getur
haft áhrif á þroska barnanna.
Hafi kynþættirnir haft ólíka aðstöðu til skólanáins, er óvíst, að greind-
armunur þeirra sé erfðum að kenna. Þeir sem meira hafa lært, ná að
jafnaði nokkru betri árangri við greindarmælingar. Þetta kemúr að
nokkru leyti af því. að naumast er hægt að búa til greindarpróf, sem er
algerlega óháð lærdómi. Að nokkru leyti getur það verið vegna þess, að
greind er eiginleiki, eða safn eiginleika, sem þroskast við það að fást við
ákveðin verkefni svo sem nám.
Erfitt er að gera nákvæman samanburð á greindarþroska kynþátta,
nema því aðeins, að þeim sé báðum sania tungumál jafn tamt. Að vísu
hafa verið búin til verkleg greindarpróf, sem eru þarmig gerð, að þau
krefjast ekki neinnar málakunnáttu. Það er þó augljóst mál, að slík jjróf
inæla ekki það saina og munnleg eða skrifleg próf. Hæfileikinn til að láta
í ljós hugsanir sínar með orðum, og hæfileikinn til að skilja munnleg
fyrirmæli eru mikilvægir þættir greindarinnar, sem naumast verða
mældir með verklegum prófum.
Óvíða er hægt að finna nægilega stóra hópa fólks af ólíkum kynþátl-
um, sem geta talað sama tungumál jafn vel. Þetta hefur þó teki/t í Banda-
ríkjunum, þar sem svertingjar og indíánar hafa víða lagt niður móður-
mál sitt og tekið upp ensku í staðinn.
Mjög fastmótaðar siðvenjur og áhugamál ólíkra kynþátta geta líka
haft áhrif á árangur þeirra við greindarprófin.
Þeir, sem hafa reynt að greindarprófa hörn meðal vissra indíánaþjóð-
flokka, hafa til dæmis skýrt frá því, að erfitt sé að fá börnin til að reyna
að ná sem beztum árangri eða nota sem skemmslan tíma til að Ijúka
prófinu. Þetta stafar af því, að meðal indíánaþjóðflokka þessara er það
ekki talið til dyggða að keppa við náungann eða reyna að skara fram úr
öllum öðrum, svo sem það er í þjóðfélagi okkar. Indíánar þessir hafa