Tímarit Máls og menningar - 01.12.1960, Síða 70

TÍMAUIT MÁLS OG MENNINGAll
þeir séu ráðvandir, heiðarlegir og siðprúð-
ir. Þetta er einhver rnesti sæmdarvottur
sem við getum sýnt nokkrum manni eða
hópi manna. Og sönnun hans er sú reiði
sem grípur okkur þegar einhver negri
bregzt þessum vonum okkar.
Blöðin segja daglega frá innbrotum,
fjárdrætti og öðrum auðgunarglæpum í
þúsundatali án þess við kippum okkur upp
við lesturinn, en ef negri er staðinn að
slíkum glæp, komumst við öll í uppnám.
I New York er daglega sagt frá sjóð-
þurrðum, fjársvikum og margskonar mis-
notkun opinbers fjár, en ef einn negri fell-
ur í þá freistni að gera það sem fjöldi
hvítra manna gerir, komumst við öll úr
jafnvægi og blöðin skrifa um það langt
mál. Er hægt að sýna nokkurri þjóð meiri
sæmdarvott?
Eg ætla að ljúka máli mínu með dæmum.
Eg á börn, eins og mörg ykkar sem lesið
þetta og hvít eruð á hörund. Haldið þið að
börnin ykkar séu gædd nægilegu hugrekki,
sjálfsvirðingu og ábyrgðartilfinningu til
þess að fara í skólann í Little Rock vitandi
það að þau myndu mæta þar daglega móðg-
unum, hatri, pústrum, háðglósum og jafn-
vel að hrækt yrði á þau, og færu þangað
hávaðalaust og án þess að kvarta eða sýna
nokkur merki um reiði eða keskni? Og
jafnvel þó að þau legðu þetta á sig, myndu
þau við þessar aðstæður skila góðum náms-
árangri?
Nú er ég maður fullorðinn, allvel mennt-
aður — vonandi sæmiiega greindur — og
þar að auki hvítur á hörund. Ég veit að of-
beldi getur aldrei haft nein góð áhrif. Samt
veit ég ekki, ef bamið mitt yrði fyrir því-
líku aðkasti, hvort ég gæti stillt mig um að
grípa kylfu og láta hana ríða á árásar-
mönnunum. En ég treysti því að negrarnir
grípi ekki til slíkra óyndisúrræða, enda
gera þeir það ekki.
Mér verður tíðhugsað til þessara skóla-
barna í Little Rock — lítils hóps sem ber í
höndum sér vilja og samvizku, vonir og
framtíð milljóna. Þau hafa ekki brugðizt
fólki sínu. Mér verður hugsað til þess með
hvílíku stolti barnabörn þeira muni hugsa
til þeirra.
Og svo sé ég í huganum andlitin á múgn-
um sem reyndi að varna þeim inngöngu,
andlit froðufellandi af heift, bölvandi og
ragnandi, gædd hugrekki múgsins, spúandi
eitri sínu á saklaus böm. Og sum þessara
andlita að læðupokast í skjóli náttmyrkurs
til að koma fyrir sprengju — því vopni
sem heiglum er jafnan hendi næst.
Geta afkomendur þeirra litið til þessara
forfeðra sinna með stolti? En auðvitað láta
þeir þetta falla í gleymsku eða snúa við
sannleikanum eða hvorttveggja.
Þegar móðursjúk kona stakk negrann
Marlin Luther King á hol með hníf, hefði
mátt búast við því að reiði, sársauki eða ör-
vænting næði tökum á honum. En fyrstu
orð hans þegar hann vaknaði af svæfing-
unni voru: „Látið þá ekki gera henni mein.
Hún þarfnast hjálpar."
Ef til vill á reiðin í garð negranna að ein-
hverju leyti rót sína að rekja til nagandi
vitundar um yfirburði þeirra, og ef til vill
eru yfirburðir þeirar tilkomnir við það að
þeir eiga sér málstað og berjast fyrir hon-
um af óhvikulu hugrekki, stillingu og
stefnufestu."
G. Ó.
404