Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Page 122

' Tímarit Máls og menningar
„borginni okkar“ í bókinni. Borgin er
því eins konar stef allra sagnanna. Þetta
gerir Vésteinn einnig í Sólarblíðunni,
barnabókinni sem út kom á síðasta ári.
A kápusíðu er mynd eftir Robert Gu-
illemette sem sýnir á kolsvörtum grunni
borgina okkar. Hús hennar standa við
götur sem liggja í hringi svo að úr verð-
ur völundarhús sem torvelt hlýtur að
vera að rata úr. Góð hugmynd það og
augljósrar merkingar.
Sögur Vésteins hafa alvarlegan og
tímabæran boðskap að flytja. Frjótt í-
myndunarafl hans og stílgaldrar gera
sögurnar skemmtilegar aflestrar og
stundum verulega fyndnar. Og þær hafa
þann ótvíræða kost að þeim vex ás-
megin við hvern lestur. Þess vegna eru
þær góss í bókahillum og á náttborðum.
Svo er ágætt að dvelja við það um stund
að við séum í miðju ævintýri, að vísu á
versta stað, en brátt muni rofa til og
borgin verða okkar án þess að það sé
þversögn.
Þórður Helgason
FARIR GUÐJÓNS HOLÓTTAR
Einar Kárason sendi 1979 frá sér
ljóðabókina Loftræsting með undirtitl-
inum Farir mínar holóttar I. Upphafs-
ljóði bókarinnar Sjálfsgagnrýni í fleir-
tölu svipar nokkuð til megininntaksins í
skáldsögu hans sem kom út á síðasta ári,
Þetta eru asnar, Guðjón (M. M. 1981). í
báðum verkunum eru nefnilega tekin í
karphúsið þau gengi Reykjavíkurung-
menna sem eru
alltaf á móti hákúltúrnum
dýrka háþróaða framúrstefnulág-
menningu
og hrærast í alþýðusnauðri alþýðufræði
(...)
fatta ekki skilningsleysi alþýðunnar
meðan hrósið
„vá þú ert snillingur!"
og hvatningarnar
ganga endalausa hringi
kringum borðið á kaffihúsinu.
(Loftræsting, 7—8)
En í sögunni segir höfundurinn ekki frá
í eigin persónu, heldur eru frásagnarað-
stæður með þeim hætti að sögumaður-
inn Guðjón Guðjónsson, 22 ára
Reykvíkingur, rifjar upp sl. tvö ár í lífi
sínu eða frá því hann lauk stúdentsprófi
og þar til hann í bríaríi stelur báti ásamt
félaga sínum til að komast burt af
landinu, frá sjálfum sér og „döprum og
tætingslegum hugboðum . . .“ (8). Upp-
rifjunin á sér stað í þessari glæfralegu
sjóferð sem er eins konar rammi um
frásögnina, þ.e. fyrsti og síðasti kafli,
auk tveggja innskotskafla, (IX og
XVIII).
Guðjón útskrifaðist úr menntaskóla
með 3. einkunn og hefur þá lengi verið
haldinn skólaleiða. Hann og félagar
hans hafa engar fastmótaðar skoðanir á
því hvað við tekur að loknu hálfsmán-
aðar fylleríi eftir prófin. Þeir reyna þó
að fálma eftir óskilgreindu frelsi sem
einna helst felst í að neita að tileinka sér
borgaralegt gildismat, svokallað. Þannig
felst dauðasyndin í kjarnafjölskyldubú-
skap í tveggja herbergja blokkaríbúð,
og fastri stöðu. Nei, þeir vilja vera góðir
búsarar, flakka og flippa, fá aksjón í
lífið og ekkert kellingavesen, því giftur
maður er glataður maður. Eða eins og
Guðjón segir við félaga sinn Lúlla í lok
þessa hálfsmánaðar eftirprófshiksta:
. . .flakkarar flipparar og
farandverkarrienn, já það er lífið
240