Tímarit Máls og menningar - 01.11.1982, Blaðsíða 75

íslensk myndlistargagnrýni
mála. Gagnrýnandinn verður að hafa gaumgæft allar tegundir myndlistar,
ekki aðeins þá myndlist sem hann sjálfur hrífst af. Og ekki síst verður hann
að hafa það sem kallað er „gott auga“ og enginn hefur gefið fullnægjandi
skýringu á.
Ef myndlistargagnrýnandinn á ekki að „dæma“, hvað á hann að gera?
Hann gæti reynt að lýsa því sem hann sér, ræða tilurð þess og bera það
saman við annað frá hendi sama listamanns og e. t. v. annarra listamanna á
svipaðri bylgjulengd. Allar þessar lýsingar, allur þessi samanburður, ætti að
leiða í ljós þá strauma sem eru að verki í listinni á hverjum tíma. Lesandinn
getur ekki gert aðrar kröfur til gagnrýnandans en hann haldi uppi þessari
umræðu eftir bestu getu og á sæmilegu máli. Stundum finnst mér sem
myndlistargagnrýnandinn þurfi einnig að vera bókmenntamaður.
Vel á minnst, — fyrir hverja skrifar myndlistargagnrýnandinn? Að ein-
hverju leyti skrifar hann fyrir sjálfan sig. Varla skrifar hann fyrir þá sem vilja
fræðast um myndlist. Slík fræðsla hlýtur fyrst og fremst að fara fram í
skólum og þar er mikið verk óunnið. Eg get ekki betur séð en að gagnrýn-
andinn verði ætíð að gera ráð fyrir því að lesendur hans viti skil á ýmsum
grundvallarhugtökum og séu að mörgu leyti jafningjar hans. Þess vegna sé
ég enga von til þess að myndlistargagnrýni verði nokkurn tíma „vinsælt
lesefni". Hún getur tæpast höfðað til annarra en þeirra sem eru reiðubúnir að
leggja á sig fyrirhöfn til að fá notið myndlistar. Ekki hef ég hugmynd um
hverjir þeir lesendur eru.
569