Tímarit Máls og menningar - 01.06.1999, Side 72

SIGURÐUR A. MAGNÚSSON
Fréttaritarinn
Veröldin naut friðar næstu árin eftir hinn mikla hildarleik, svo Hemingway
tók þann kost að hverfa aftur til Bandaríkjanna þarsem hann vann ýmis störf
og gekk í sitt fyrsta hjónaband. Eiginkonan hét Hadley Richardson og var ff á
St.Louis. En árið 1921 gerði kanadíska dagblaðið Toronto Starhann að frétta-
ritara í Evrópu sem leiddi til þess að hann var sendur til Tyrklands að fylgjast
með mannskæðu stríði Grikkja og Tyrkja. Hann var aftur í essinu sínu og
fylgdist með bardögum úr búðum Grikkja, en yfir greinunum stóð jafnan
‘Einhverstaðar á vígstöðvunum’. Hann var ævinlega þarsem mest var um að
vera og hefur skilið okkur eftir einstæðar og hrollvekjandi lýsingar á aðför-
um Tyrkja.
í nóvember 1922, þegar friðarsamningar höfðu verið undirritaðir í Laus-
anne, var ævintýrinu lokið og Hemingway átti ekki annars völ en bíða næsta
stórviðburðar.
Meðan á biðinni stóð varð hann auðvitað að hafa í sig og á, svo hann hóf
að semja smáögur og leggja drög að skáldsögunni Ogsólin rennur upp, sem
vakti enga sérstaka athygli þegar hún kom fyrst fyrir augu almennings.
Ýmsir ritstjórar buðu honum vænar fúlgur fyrir að skrifa að staðaldri í
tímarit þeirra, en hann hafnaði öllum þvílíkum gylliboðum. Hjónabandið
fór útum þúfur og eftir skilnaðinn lét hann sér nægja að búa í fátæklegri íbúð
í París ásamt einum vina sinna. Úrþví honum gafst ekki færi á að berjast af-
réð hann að gera það eina sem hann taldi sig geta gert sómasamlega, semsé
skrifa. En hann vildi hafa sinn hátt á skriftunum og ekki bindast einhverju
vinsælu tímariti sem einkum höfðaði til góðborgara í Bandaríkjunum
Hermaðurinn
Hvað sem því leið, fór honum smámsaman að græðast fé með því að skrifa
einsog hann kaus sjálfur. Hann var orðinn vel efnaður þegar borgarastyrj-
öldin á Spáni brast á árið 1936. Hann hafði öðruhverju dvalið langdvölum á
Spáni uppúr fyrri heimsstyrjöld og fengið sérstakt dálæti á landi og þjóð. En
það var ekki sjálft stríðið sem í þetta sinn dró hann þangað, heldur óaði hon-
um að sjá Spán falla í hendur fasista Francos og samherja hans í Þýskalandi
og á Ítalíu.
Hans fyrsta verk var að fá lánaða 40.000 dollara til að kaupa heila sveit af
sjúkrabílum handa spænska lýðveldishernum. Lánið greiddi hann með því
að gerast fréttaritari bandarískrar fréttastofu, The North American Alliance.
Þegar skuldin var að mestu greidd var hann frjáls að því að gera það sem hug-
ur hans stóð helst til - berjast.
70
www.mm.is
TMM 1999:2