Tímarit Máls og menningar - 01.06.1999, Síða 146
RITDÓMAR
sín einan, heldur eins og andardrátt alls
skógarins. Sjálfs lífsins." (91) Þrátt fyrir
þrotlausa leit, missi ástarinnar og ástvin-
ar, „finnur hann þessa sannfæringu sem
enginn skilur en öllu máli skiptir; að allt
hafi haft einhvern raunverulegan til-
gang.“ (108)
Verðum við ekki líka að trúa því?
Silja Aðalsteinsdóttir
Að eiga sér markmið
Auður Ólafsdóttir: Upphœkkuð jörð. Mál og menn-
ing 1998,139 bls.
Eyja táknar einangrun. íbúar í einangr-
un eru neyddir til ákveðins sjálfstæðis og
sjálfstæði þýðir að maður fari eigin leiðir.
Ágústína er þessu marki brennd. Að auki
er hún þannig búin til líkamans að hún
fellur ekki í hópinn. Líkaminn sker hana
úr og hegðun hennar er líka til þess fallin
að auka einangrun hennar. Fötlun
Ágústínu markar henni bás í lífinu á
skóglausu eyjunni sem hún elst upp á.
Hún er með óvirka fætur og ferðast um á
hækjum. Að vonum finnst henni það há
sér nokkuð en velmeinandi fólk í um-
hverfi hennar reynir að koma henni í
skilning um að ekki sé endilega til bóta
að geta hlaupið - sumir þeirrar náttúru
hafi þá áráttu að hlaupa frá öllum hlut-
um. Ágústínu sé hins vegar nauðugur
einn kostur að takast á við þá ögrun sem
fótabúnaðurinn býður henni.
Saga Ágústínu er sögð í 3. persónu og
mestmegnis utan frá. Fyrir vikið verður
hún lesanda ekki sérlega nákomin, þótt
honum sé vissulega boðið að fylgjast
með ferðum hennar. Hann fær að guða á
gluggann en hann er skellóttur. Ágústína
er einfari og finnst best að vera ein ofan í
íjöru eða ein uppi í turnherberginu sínu
eða ein uppi í rabbarbaragarði. Rabbar-
barinn er sérlegur vinur hennar og rabb-
arbaragarðurinn vin. Hún fantaserar um
að verða þar til - eins og hún varð þar til í
skammvinnu ástarsambandi foreldra
sinna. Rabbarbarinn vex hærra í hlíðinni
en hann ætti að geta gert og er ákjósan-
legur áfangastaður þegar hún leggur á
brattann í leit sinni að fullkomnun, og að
vissu leyti að upphafinu. I rabbarbaran-
um finnur hún skjól.
Eyjan hennar er áveðrasöm og af-
skekkt og á henni er 844 metra hátt fjall
sem hinir fótfráu hafa næsta lítinn áhuga
á. Ágústína hefur hins vegar valið að
leggja þetta fjall, Fjallið eina, undir fætur
sér - að fótum sínum. Þessi löngun
hennar til að klífa hið ókleifa er þunga-
miðja lífs hennar. Þessi löngun hennar til
að takast á við hið ómögulega er þunga-
miðja bókarinnar og má yfirfæra á hvern
þann sem ekki lætur sig fljóta sofandi að
feigðarósi. Löngunin til að gefast ekki
upp heldur sigrast á sjálfum sér og vinna
með vanefni sín er efni bókarinnar.
Ágústína er hæfileikaríkur og skap-
andi unglingur, dálítið eins og mamma
hennar sem hefur íyrir löngu valið að
fara brott. Sú er vísindamaður í íjarlæg-
um löndum og heldur sambandi með
bréfaskriftum. Ágústína heldur heimili
með Nínu sem gæti verið móðursystir
hennar. Nína er umburðarlynd kona sem
fer ógjarnan úr jafnvægi. Hún sýnir sér-
lyndi Ágústínu fullan skilning, hvetur
hana til dáða og er stöðugt til staðar fyrir
hana Guði sé lof að þú kannt að greina
úr lífinu það sem máli skiptir, barn, skilja
kjarnann frá hisminu. Maður á ekki að
eyða lífinu í að hlusta á fólk sem hefur
ekkert fram að færa,“ (bls. 24) segir Nína
við Ágústínu. Engu að síður stendur hún
líka á þröskuldinum og á ekki greiðari
aðgang en lesandinn að Ágústínu.
Ágústína á sinn eigin heim sem rúmar
ekki margt annað fólk. „Hún man geysi-
lega langt aftur. Það nægir að líkaminn
strjúkist við eitthvað blautt og slímugt og
hann man mynd, jafnvel brot úr setningu.
144
www.mm.is
TMM 1999:2