Tímarit Máls og menningar - 01.09.2000, Síða 91
HARRYPOTTER TÖFRAR HEIMINN
ing við eiginmanninn og flutti til Edinborgar með litlu stúlkuna. Henni gekk
erfiðlega að fá atvinnu vegna þess að hún hafði enga dagvistun fyrir barnið
og fékk enga dagvistun þar sem hún var atvinnulaus. Á þessu tímabili þjáðist
hún af þunglyndi og hún segir að þá hafi þróast með henni hugmyndin að
„Dementors" sem eru óhugnanlegar verur í fjórðubókinni, Harry Potter and
the Goblet ofFire. Þessar verur eru eins konar „vitsugur" sem sjúga góðar
minningar úr mannverum og setja þær á barm örvæntingar. En Rowling hélt
samt áfram að skrifa um Harry Potter. Hún bjó í kaldri íbúð, hélt á sér hita á
daginn á kaffihúsinu Nicholson’s og páraði ævintýri galdradrengsins á blað
með ungabarnið sofandi í kerru við hlið sér. Seinna fékk hún starf við
kennslu og styrk úr skoskum menningarsjóði til að halda áfram skrifunum.
Það tók Rowling fimm ár að skrifa þessa fyrstu bók sem hún gaf titilinn
Harry Potter and the Philosopher’s Stoneog árið 1996, þegar hún taldi söguna
tilbúna, bauð hún hana til útgáfu. Tvö útgáfúfyrirtæki höfnuðu handritinu
(og naga sig eflaust í handarbökin núna), en umboðsmaðurinn Stuart Little
bauð hana til útgáfúsamsteypunnar Bloomsbury sem keypti réttinn um-
svifalaust. Þá var Rowling þegar komin með skýra hugmynd að heilum bóka-
flokki, 7 bókum alls (sama fjölda og Narnia-bækurnar) og átti hver bók að
fjalla um eitt ár Harry Potter í Hogwartskóla, skóla sem kenndi galdra og
sjálfsvörn gegn illum öflum. Rowling samdi við Bloomsbury um útgáfu á
öllum bókunum sjö og fékk dágóða upphæð í fyrirframgreiðslu. Þá var
ákveðið að höfundarnafn hennar yrði J. K. Rowling í stað Joanne Rowling,
því einhvern veginn fengu menn þá hugmynd að drengir á aldur við Harry
Potter vildu síður lesa bók eftir konu. Eft ir útgáfu fýrstu bókarinnar kom aff-
ur á móti í ljós að það voru ekki aðeins ungir drengir sem vildu lesa hana,
heldur ungar stúlkur einnig - og fólk af báðum kynjum á öllum aldri. Full-
orðnir eru reyndar ekki alltaf tilbúnir að viðurkenna að þeir lesi barnabækur.
Bloomsbury leysti úr því vandamáli, og gefur nú út hverja bók með tvenns
konar kápu. Annars vegar er prentuð ævintýraleg kápa fýrir börn, og hins
vegar svolítið „dönnuð" kápa fýrir fúllorðið fólk, eða fýrir þá sem vilja ekki
skammast sín fýrir að vera með ævintýrabók í höndunum í flugvél eða lest!
Útgáfuœvintýrið
Hróður Harry Potter breiddist fljótlega út fýrir strendur Bretlands. Banda-
ríska stórfyrirtækið Scholastic gerði samning um útgáfu hennar í Bandaríkj-
unum. Ákveðið var í samráði við Rowling að þar yrði bókin gefm út með
titlinum Harry Potter and the Sorcerer’s Stone, þar sem bandarísk börn
þekktu ekki eins vel til hugtaksins „philosopher" (sem vísar til gullgerðar-
listamanns). Aðrar smávægilegar breytingar voru gerðar á texta bókarinnar í
TMM 2000:3
malogmenning.is
89