Peningamál - 01.07.2006, Blaðsíða 26

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
2
26
Spáð er lítið eitt meiri fjármunamyndun í ár en minni á næsta ári
Samkvæmt grunnspánni eykst fjármunamyndun um tæplega 5% á
árinu 2006 sem er heldur meira en í mars. Vöxturinn er svipaður í
fráviksdæmunum á árinu 2006. Í öllum dæmunum verður mikill sam-
dráttur í fjármunamyndun á árunum 2007 og 2008 og sýnu mestur ef
peningastefnureglan ákvarðar stýrivextina. Í því dæmi dregst fjármuna-
myndunin saman um 26% á árinu 2007 og um 16% á árinu 2008.
Innflutningur
Eftir mjög mikinn vöxt innflutnings á síðasta ári og nokkurn vöxt
næstu tvö ár þar áður hefur Seðlabankinn búist við að heldur mundi
draga úr vaxtarhraða innflutnings. Enn er búist við að dragi úr inn-
flutningi á næstu misserum. Á fyrsta fjórðungi þessa árs jókst inn-
flutningur í heild um 19½% frá fyrra ári á föstu verðlagi. Þar af jókst
vöruinnflutningur um 24½%, sem er svipaður vöxtur og árið 2005.
Innflutningur þjónustu jókst heldur minna, eða um 9½% á föstu
verðlagi, sem er mun minni vöxtur en á árinu 2005, sem var tæplega
35%. Ferðaútgjöld Íslendinga erlendis á fyrsta fjórðungi ársins voru þó
27% meiri en fyrir ári.
Vöruinnflutningur eykst enn hröðum skrefum
Gögn um vöruinnflutning í apríl og maí benda ekki til að dregið hafi
umtalsvert úr vexti vöruinnflutnings á öðrum fjórðungi ársins. Því þarf
mikil umskipti á síðari helmingi þess svo að spá Seðlabankans í mars
um 4½% vöxt í ár gangi eftir. Innflutningur á fjárfestingar- og rekstrar-
vörum jókst mest fyrstu mánuði ársins, sem rekja má til framkvæmda
við ál- og orkuver. Þær eru að öllum líkindum að ná hámarki. Vegna
hás gengis krónunnar undanfarin misseri hafa varanlegar neysluvörur
verið tiltölulega ódýrar. Lágt verðlag hefur ýtt undir innflutning þeirra.
Líklegt er að gengislækkunin hafi orðið til þess að auka innflutning
bíla og annarrar dýrrar varanlegrar neysluvöru fyrst í stað, en líklegt er
að dragi úr þessum innflutningi á næstunni þegar lækkun krónunnar
hefur komið fram í verðlagi.
Erfitt er að mæla umfang þessara áhrifa bæði vegna þess að
gengis lækkunin hefur áhrif á verðlag varanna og að miklar sveiflur
eru í innflutningi þeirra eins og mynd IV-16 sýnir (sjá nánari umfjöllun
í kafla VII).
Horfur á hægari vexti innflutnings
Samkvæmt grunnspánni eykst innflutningur um 3½% á þessu ári,
sem er heldur minni vöxtur en í mars. Árið 2007 er hins vegar búist
við mun minni innflutningi en spáð var í mars. Spáð er 6% samdrætti
í stað 1% vaxtar samkvæmt grunndæminu og 11% samdrætti ef
stýrivextir eru ákveðnir af peningastefnureglu. Hafa verður í huga að í
mars var gert ráð fyrir töluvert sterkara gengi en nú. Á árinu 2008 er
nú spáð 2-6% samdrætti innflutnings, mest í því dæmi þar sem pen-
ingastefnuregla ákvarðar stýrivextina.

1. Fyrir árið 2006 eru sýndar áætlanir Hagstofu fyrir 1. ársfjórðung
2006 og ársspá Seðlabankans í mars.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Magnbreyting frá fyrra ári (%)
Mynd IV-15
Vöxtur innflutnings 2001-20071
Vöxtur alls innflutnings
Grunnspá Seðlabanka Íslands í mars 2006 um vöxt
innflutnings
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
2007200620052004200320022001
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Magnbreyting frá sama ársfjórðungi fyrra árs (%)
Mynd IV-16
Innflutningur ökutækja og varanlegra
neysluvara 1.ársfj. 1998 - 1.ársfj. 2006
Ökutæki
Varanlegar neysluvörur
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
200620052004200320022001200019991998
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Magnbreyting frá fyrra ári (%)
Mynd IV-14
Fjárfesting 2005 og spár Seðlabanka Íslands
fyrir 2006-2008
Grunnspá
Spá miðað við óbreytta vexti
Spá miðað við að peningastefnuregla ákvarði vexti
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
2008200720062005