Peningamál - 01.07.2006, Page 72
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
0
6
•
2
72
þessu misræmi orða og athafna, að það taki tíma að tæma loforðin í
útlánapípunum. Seðlabankinn treystir því enn að áform um breytingar
til hins betra gangi eftir, enda er mikið í húfi.
Bankarnir næmari fyrir áföllum á erlendum mörkuðum
Í ræðu sinni, sem ég hef vitnað til, sagði fyrrverandi formaður banka-
stjórnar einnig að breytingar á starfsemi og stefnu bankanna leiddu til
þess að þeir yrðu “næmari fyrir áföllum sem eiga upptök sín á erlend-
um mörkuðum.” Við höfum að undanförnu fengið smjörþefinn af
slíku. Vissulega er margt af því sem fram hefur komið í margfrægum
skýringum erlendra greiningardeilda missagt og annað byggt á mis-
skilningi, röngum upplýsingum og í undantekningartilfellum á aug-
ljósri andúð á íslenskum bönkum og starfsemi þeirra. Allt slíkt verður
að harma og jafnvel fordæma þar sem tilefni eru til. En alvara málsins
snýst ekki um þessi atriði. Hún snýr að því, að bankakerfið í heild eða
einstakir bankar, hafi þá stöðu að umfjöllun af þessu tagi sé ekki hægt
að kveða í kútinn í einu vetfangi. Alvaran snýr einnig að því, að þessar
stofnanir séu á tilteknum tíma of veikar fyrir breytingum á framboði
eða trausti á erlendum banka- og skuldabréfamarkaði.
Staða bankakerfisins mjög traust
Af hálfu Seðlabanka Íslands er ítrekað á þessum fundi að innri staða
íslenska bankakerfisins er mjög traust og það uppfyllir ströngustu
kröfur sem gerðar eru til þess, og hefur staðist með ágætum öll
áhættupróf sem gerð hafa verið. Þetta skiptir auðvitað meginmáli. Á
hinn bóginn á að taka þá atburðarás sem við höfum upplifað síðan í
nóvember mjög alvarlega. Sníða þarf af íslenska bankakerfinu þá ann-
marka sem erlendir álitsgjafar hnjóta aftur og aftur um, jafnvel þótt
þeir annmarkar séu iðulega miklaðir og oftúlkaðir. Hægja þarf á vexti
útlána eins og lofað hefur verið. Bæta þarf verulega upplýsingagjöf
einstakra fjármálastofnana og til álita kemur sameiginlegt átak allra
aðila í þeim efnum. Forðast þarf í því sambandi hvers konar skrum
sem lítið skilur eftir.
Erlendar greiningardeildir hafa haldið því fram að markaðurinn
hafi þegar lækkað mat á íslenskum bönkum töluvert niður fyrir það
sem alþjóðlegu matsfyrirtækin hafa gefið út. Segja ýmsir greiningar-
menn að óhjákvæmilegt sé að matsfyrirtækin muni fyrr eða síðar laga
sig að þessum markaðsaðstæðum. Ég lét þess getið í nýlegu viðtali
við Viðskiptablaðið að tækist vel til hjá öllum sem að fjármálastofn-
unum koma, gæti niðurstaðan orðið önnur og mun hagfelldari. Þegar
útskýringum og umbótum væri lokið eða vel á veg komnar þá væri
líklegra að markaðsaðilar myndu laga sig að áliti matsstofnananna en
hið gagnstæða. Nú hefur matsfyrirtækið Standard & Poor’s gefið út
gott mat á Glitni. Kjör íslenskra bréfa á eftirmarkaði breyttust til betri
vegar í kjölfarið. Matsfyrirtækin hafa betri þekkingu á íslensku efna-
hagslífi og fjármálakerfi en flestar aðrar stofnanir sem um það fjalla.
Samstarf ríkisvaldsins, Seðlabanka og Fjármálaeftirlits
Ég hef hér nefnt nokkur atriði sem óhjákvæmilegt er að íslensk fjár-
málafyrirtæki hugi að. En við megum ekki á þessum vettvangi láta
við það sitja að predika bara yfir bankastofnunum. Við þurfum að
RÆÐA FORMANNS BANKASTJÓRNAR
Á ÁRSFUNDI SEÐLABANKANS 2006