Skírnir - 01.01.1980, Side 190

188
SKÍRNIR
JÓN SAMSONARSON
Heyr mig dyruzt drottens fru
dasamligre er einge enn þu
uisur skal ek þier uanda nu
Omnes dicite salue regine.
Til samanburðar er upphaf kvæðis nr. 103 Aa hjá Greene (15. öld); enska
kvæðið hefst á inngangserindi sem viðlag er hluti af, eins og síðar var regla
í íslenskum vikivakakvæðum;
Prey for vs the Prynce of Pees,
Amice Cristi Johannes.
To the now, Cristes dere derlyng,
That were a maydyn bothe eld and yyng,
Myn herte is set to the to syng.
Amice Christi Johannes.
Fjögra vísuorða erindi rímað aaab með viðlagi sem rímar við fjórða vísu-
orð erindis B eða BB er algengt í enskum viðlagskvæðum. Greene tekur sem
dæmi í inngangi sínum á bls. lii-liii:
[Viðlag (Burden)] Man, bewar, bewar, bewar,
And kepe the that thou haue no car.
[1. erindij Thi tunge is mad of fleych and blod;
Euele to spekyn it is not good;
But Cryst, that deyid vpon the rood,
So yyf us grace our tunges to spare.
[Viðlag endurtekiðj
[2. erindij Thi lyppis arn withoute bon;
Spek non euyl of thi fon;
Man, I rede be Seynt Jon,
Of euyl speche that thou be war.
[Viðlag endurtekið]
Meðal íslenskra viðlagskvæða eru einnig til fjögra vísuorða erindi, þar
sem fjórða vísuorð rímar við viðlag sem fer á eftir, og eru elstu dæmi um
það í katólskum kvæðum. (Kulturhistorisk leksikon XII, d. 605. Sjá enn-
fremur Hans Schottmann, Die isldndische Mariendichtung, 1973, bls. 500—
501.) Um 1600 virðast slíkir bragarhættir vinsælir hér á landi, og eru til
vitnis um það kvæði í Vísnabók Guðbrands Þorlákssonar frá 1612. Þar á
meðal er „Kuæde af Stallenum Christi, sem kallast Vpggu Kuæde" eftir séra
Einar Sigurðsson í Eydölum (1538—1626), en fæðing Krists var mjög vin-