Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1981, Qupperneq 77

MÚLAÞING
75
og þá auðvitað án þess að nokkur prestur væri þar viðstaddur. Að öðru
leyti er mér ekki kunnugt um, hvernig greftruninni hefur verið háttað.
Af því hér er um alveg sérstakt tilfelli að ræða, er ekki mun áður hafa
komið fyrir hér á landi, hefi ég álitið mér skylt að skýra yður, herra
prófastur, frá þessu, til þess að þér tilkynnið það biskupinum.
Jafnframt óska ég að fá að vita, hvort það geti verið leyfilegt að
einstaka utanþjóðkirkjumenn, sem ekki hafa sérstakan prest eða
forstöðumann, grafi lík utan hins venjulega grafreits, eða þar er þeim
sýnist“.
Bréfið fór síðan frá prófasti til Hallgríms Sveinssonar biskups, sem
ritaði ýtarlega umsögn um málið til landshöfðingja hinn 28. febrúar
1902. Hann kveðst ekki fá séð, að presturinn á Dvergasteini verði víttur
fyrir framkomu hans í þessu greftrunarmáli. Síðar í bréfinu getur hann
þess þó, að honum virðist, að prestinum hefði verið vítalaust, ef hann
hefði leyft greftrun líksins í kirkjugarði án þess hann kastaði moldum á
það, ef fulltryggt væri, að allt færi sómasamlega fram. 1 lok bréfsins
kveðst biskup vilja vekja máls á því hvort eigi sé nauðsynlegt, að
valdstjórnin hlutist til um, að lík Sigurðar verði tekið upp sem fyrst og
grafið í kirkjugarði, nema því aðeins, að ekkja hans kjósi fremur að fá
konunglegt leyfi fyrir heimagrafreit, svo framarlega sem vænta mætti,
að slíkt leyfi yrði veitt.
Með bréfi, dags. 16. júní 1902 ritaði landshöfðingi Norður- og
Austuramtinu bréf um mál þetta. Þar skírskotar hann til bréfs biskups,
sem hann kveðst í öllum verulegum atriðum fallast á með þeirri
athugasemd, að hann álíti það alveg rétt, að presturinn krafðist þess að
fá að ausa líkið moldu og jarða það með venjulegum orðum, ef það yrði
grafið í kirkjugarði. Jafnframt beiðist hann þess, að amtmaðurinn
hlutist til um, að ábyrgð verði komið fram á hendur ekkjunni fyrir
umgetið tiltæki hennar, og væri æskilegt, að því yrði komið til vegar
sem fyrst, að lík Sigurðar yrði grafið í vígðri mold.
Með bréfi, dags. 10. júlí 1902, leggur amtmaður fyrir sýslumann
Norður-Múlasýslu að verða við fyrirmælum landshöfðingja. Jafnframt
leggur amtmaður fyrir sýslumann að skora á ekkjuna, Arnbjörgu
Stefánsdóttur, að láta grafa lík manns hennar í vígðri mold og ef hún
verði eigi við þeirri áskorun, þá verði einnig komið fram ábyrgð á
hendur henni fyrir að láta það ógert.
Hinn 18. nóvember 1902 setti Jóhannes Jóhannesson sýslumaður
lögreglurétt á Hánefsstaðaeyri, líklega á Sigurðarstöðum, og tók þá
fyrir að halda réttarpróf í tilefni af bréfi amtsins.