Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Page 15

Evangelísk lúthersk kirkja er þjóðkirkja á íslandi og sem slík nýtur hún
sérstakrar verndar samkvæmt 62. grein Stjórnarskrár íslenska lýðveldisins.9
Sem þjóðkirkja er hin evangelísk lútherska kirkja ein af grunnstofnunum
íslensks samfélags og sem slík hefur hún ríkar samfélagslegar skyldur og ber
að starfa innan ákveðins lagaramma er henni hefur verið settur.10 En hún
gegnir stærra og meira hlutverki en því sem stofnanaramminn setur henni.
Þjóðkirkjan er líka samfélag og vettvangur fýrir starf heilags anda á meðal
okkar. Hún er samfélag fólks sem er kallað til þjónustu við Guð og innan
þessa samfélags eru skilgreind hlutverk falin völdum aðilum. Til þess að sjá
um boðun orðsins og útdeilingu sakramentanna eru valdir einstaklingar
sem eru sérstaklega vígðir til þessarar þjónustu. Vígðir þjónar bera augljós-
lega mikla ábyrgð, ekki aðeins gagnvart Guði heldur einnig fólkinu sem
tilheyrir kirkjusamfélaginu. Sem starfsmenn þjóðkirkjunnar og opinberir
embætdsmenn lúta þeir landslögum, en einnig þeim starfsreglum sem
kirkjan hefur samþykkt. Þar að auki hafa prestar íslensku þjóðkirkjunnar
sett sér siðareglur og Kirkjuþing hefur samþykkt siðareglur fyrir alla sem
starfa innan hennar raða.* 11
Siðareglur Prestafélags Islands voru samþykktar í núgildandi mynd á
aðalfundi félagsins í apríl árið 2007.12 í upphafi siðareglnanna segir:
1.1 Þetta eru siðareglur presta, sem vígðir hafa verið til hins heilaga prests-
og prédikunarembættis innan þjóðkirkju Islands og presta annarra kristinna
trúfélaga sem eru meðlimir í Prestafélagi íslands. Þær eru ætlaðar þeim til
stuðnings og leiðbeiningar í þjónustu við Guð og menn.1.2. Siðareglurnar
eiga að efla starfsmetnað stéttarinnar og stuðla að auknu samstarfi og sam-
kennd hennar.
I 4. lið 2. greinar er síðan fjallað sérstaklega um sálgæsluhlutverk presta,
en þar segir:
2.4 Sálgæsla byggist á virðingu og trúnaðartrausti og er því sérstaklega við-
kvæm og vandmeðfarin. Prestur má ekki undir neinum kringumstæðum
misnota aðstöðu sína sem sálusorgari eða ógna velferð skjólstæðings, s.s.
9 62. Greinin hljóðar svo: „Hin evangeliska lúterska kirkja skal vera þjóðkirkja á íslandi, og skal
ríkisvaldið að því leyti styðja hana og vernda.Breyta má þessu með lögum.“
10 http://www.althingi.is/lagas/136a/1997078.html
11 http://kirkjan.is/sidareglur/
12 http://kirkjan.is/pi/sidareglur/
13