Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Qupperneq 27

Forsendan fyrir því að kirkjan verði öruggt samfélag hlýtur að vera sú
að það séu til einhver úrræði sem beita má þegar siðferðisbrot hafa átt sér
stað. Það getur ekki verið ásættanlegt fyrir kirkjuna að hegðun starfsmanns
hennar sé siðlaus, svo lengi sem dómstólar landsins telja að hún falli
ekki undir þröngan ramma hegningarlaga. Siðanefnd PÍ hafði vissulega
möguleika á að veita presti áminningu eða vísa málinu til stjórnar PÍ sem
gat vísað viðkomandi úr félaginu og er erfitt að sjá af hverju nefndin nýtti
ekki þessi úrræði sumarið 2009. Þá hlýtur að vera brýnt að Úrskurðarnefnd
geti beitt einhverjum úrræðum í málum sem þessum. Þegar niðurstaða
siðanefndar og Úrskurðarnefndar lá fyrir haustið 2009, ákvað biskup að
setja viðkomandi sóknarprest ekki aftur í fyrra starf, heldur að skipa hann
sem sérþjónustuprest með sérverkefni á vegum Biskupsstofu.36
I ljósi atburða ársins 2009 ber að skoða eftirfarandi ummæli biskups í
setningarræðu á prestastefnu í apríl 2010:
Við, kirkjunnar þjónar, verðum að standa vaktina hér. Kirkjan verður að láta
það berast skýrt og skorinort út í samfélagið að brot gegn börnum verður
ekki liðið á vettvangi kirkju og safnaða og á ekki að líðast í þjóðfélagi sem
kallar sig siðað.
Siðareglur vígðra þjóna og starfsmanna Þjóðkirkjunnar sem Kirkjuþing
2009 staðfesti, liggja frammi hér á prestastefnu. Þar er meðal annars, með
vísan til barnaverndarlaga áskilið að prestar og starfsfólk kirkjunnar veiti
samþykki fyrir því að upplýsinga sé aflað af sakaskrá um brot í þessum
efnum, sem og hvað varðar önnur ofbeldisbrot eða brot gegn lögum um
ávana- og fíkniefni. Samþykkt siðareglnanna eru skýr skilaboð sem við
verðum að fylgja ötullega eftir.37
Rannsóknarskýrsla Kirkjuþings
Sumarið 2010 fór Guðrún Ebba dóttir Olafs Skúlasonar biskups á fund
Kirkjuráðs og sagði frá reynslu sinni af kynferðisofbeldi sem faðir hennar hefði
36 í kjölfar niðurstöðu siðanefndar PÍ sendi stjórn Æskulýðssambands Þjóðkirkjunnar
(ÆSKÞ) frá sér ályktun þar sem lýst var óánægju vegna þess að siðanefndin ákvað að beita
ekki viðurlögum sínum gagnvart sóknarprestinum. Jafnframt var lögð áhersla á mikilvægi
þess að sóknarpresturinn snéri ekki aftur til fyrra starfs síns. I framhaldinu lýsti stjórnin
yfir ánægju vegna ákvörðunar biskups um að skipa viðkomandi prest sem sérþjónustuprest
í stað þess að gera honum kleift að sinna áfram starfi sóknarprests. Sjá: http://www.pressan.
is/Frettir/LesaFrett/aeskulydssambandid-vill-ad-sera-gunnar-snui-ekki-aftur—harmar-afstodu-
sidanefndar?date=04.04.2008ð£stod=syn
Sjá einnig: http://kirkjan.is/2009/ll/yfirlysing/
37 Karl Sigurbjörnsson. Úr setningarræðu á prestastefnu 2010. Árbók kirkjunnar 2009. 1. júní 2009
— 31. maí 2010. Reykjavík, Biskupsstofa, 2010.
25