Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2016, Blaðsíða 96

95
mun nú fjalla stuttlega um kjarnaatriði ákallsins sem hefst á yfirlýsingu
um nauðsyn hnattrænnar samstöðu vegna sameiginlegra hagsmuna alls
mannkyns. Hugmyndin að baki hér er sú sama og áður hefur komið fram
í hinni trúarlegu orðræðu: Jörðin er sköpunarverk Guðs og gjafir hennar
tilheyra öllum jarðarbúum. Af því leiðir að lofthjúpurinn umhverfis jörð-
ina er sameign jarðarbúa og á þeirra ábyrgð.
Frá sjónarhóli kaþólsku biskupanna snúast rétt viðbrögð mannkyns við
loftslagsbreytingum um trúmennsku. Grundvöllur þessarar skoðunar eru
kunnugleg stef sem gengið hafa í gegnum alla hina trúarlegu orðræðu:
Garðshugmyndin og ráðsmennskuhugmyndin. Trúmennska hins góða og
dygga ráðsmanns í garði Guðs felst í samstöðu með mönnum og mál-
leysingjum, nú og til framtíðar. Biskuparnir taka undir með páfabréfinu
og segja nauðsynlegt að mannkyn allt breyti um stefnu í framkomu sinni
gagnvart jörðinni ef takast eigi að stemma stigu við hlýnun jarðar. Tíu
atriði verði að hafa til hliðsjónar í samningum á COP21 ráðstefnunni í
París. Þau séu að siðferðileg lögmál og reglur verði virtar við alla ákvarð-
anatöku, að ítrekað sé að andrúmsloftið og lofthjúpurinn séu sameiginleg
gæði alls mannkyns, að jafnvægis milli manns og náttúru verði ætíð gætt,
sem og jafnvægis milli ólíkra þjóða og hópa, að hagsmunir fólks á láglend-
um svæðum og eyjaklösum verði sérstaklega bornir fyrir brjósti, að þróuð
verði ný tækni sem stuðli að sjálfbærum lífsháttum og fólk fái aðstoð til að
losna úr greipum fátæktar. Jafnframt verði að tryggja aðgang alls mannkyns
að vatni og landi til ræktunar og afkomu, tryggja aðkomu þeirra sem fátæk-
astir eru að allri ákvarðanatöku um nýja lífshætti og bregðast þegar í stað við
yfirstandandi neyð í heiminum vegna loftslagsbreytinga með þeim hætti að
þeir sem mesta ábyrgð beri á loftslagsbreytingum aðstoði þá sem verst fari
út úr þeim. Lokaatriðið er að á Parísarráðstefnunni verði gengið tryggilega
frá fjármögnun nauðsynlegra verkefna vegna loftslagsbreytinga.75
Fátt, ef þá nokkuð, er beinlínis nýtt í yfirlýsingu kaþólsku biskupanna.
Fremur en að bæta einhverju við ítrekar hún sömu guðfræðilegu og sið-
fræðilegu stef sem borið hefur hæst í því efni sem hér hefur verið skoðað.
haustið 2015; annars vegar á vettvangi Sameinuðu þjóðanna 25. september og hins
vegar á vettvangi Evrópusambandsins þann 16. september. Í fyrri ræðunni varð páfa
tíðrætt um afleiðingar loftslagsbreytinga fyrir hina fátæku í heiminum en í þeirri
síðari ítrekaði hann að siðræn gildi samstöðu, réttlætis og þátttöku yrðu í hávegum
höfð á COP15.
75 Ákall yfirmanna kaþólsku kirkjunnar til COP21, 26. október 2015, sótt 17. des-
ember 2015 af: https://www.scribd.com/doc/287076328/World-bishops-appeal-
to-COP-21-negotiating-parties.
TRú OG LOFTSLAGSBREYTINGAR