Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2016, Blaðsíða 55
54
útblæstri bílanna sem seldir voru í þágu fjárfestingarinnar?49 Framleiðandi
auglýsingarinnar áttar sig hins vegar á því hversu óhlutbundið tákn talan
er og dregur upp þá mynd að samdráttur losunarinnar jafngildi því að
umbreyta svæði á stærð við Yellowstone-þjóðgarðinn í samfelldan skóg. Sú
mynd er áhrifamikil en gefur áhorfandanum í rauninni litlu haldbærari eða
vísindalegri upplýsingar um lausnina. Til marks um hversu útbreidd og stíl-
færð lausnarfrásögnin er orðin á hnattræna vísu má benda á að Olís á Íslandi
notar samskonar myndlíkingu í auglýsingu sinni um meinta umhverfisvæna
díselolíu, þar sem dregin er upp mynd af skógi sem þekti allt byggt land-
svæði Reykjavíkur og á hann að tákna 5% samdrátt í losun á koltvísýringi.50
Þetta nýja eldsneyti fyrir díselbíla er þar sett í samhengi við sameiginlegar
vonir okkar um minni losun gróðurhúsalofttegunda. Burt séð frá vísun í
fyrrnefnda 20. aldar náttúruvernd sem leggur áherslu á verndun svæða og
víðerna, líkt og samfelldra skóga, skírskotar notkun skógarmyndmálsins til
kolefnisjöfnunar þar sem hugmyndin er að fyrirtæki planti trjám með það
að markmiði að kolefnið sem trén komi til með að binda úr andrúmsloftinu
samsvari tilteknum losunarþáttum fyrirtækisins. Í slíkum útreikningum er
hins vegar ekki gert ráð fyrir tímamismuninum milli losunar fyrirtækisins
og þess tíma sem það tekur tré að vaxa og binda samsvarandi kolefni úr
andrúmsloftinu. Á sama hátt er tímamismunur fólgin í hugmyndinni um að
fjárfesta í tækni eða rannsóknum á sviði endurnýjanlegra orkugjafa. Þannig
getur vel verið að losun aukist í ákveðinn tíma áður en hinir afturvirku þætt-
ir virkjast. Í ljósi þess að hlýnunaráhrif kolefnis geta varað í þúsundir ára og
því afskaplega mikilvægt að takmarka losun sem fyrst, getur slík seinkun á
mótvægisaðgerðum verið mjög afdrifarík og framsetning þeirra á þann veg
að þær dragi samstundis úr losun að sama skapi villandi.
49 Á vefsíðu Chevrolet má fylgjast með framgangi markmiðsins í mjög einfaldri fram-
setningu og þar má einnig finna frekari upplýsingar um fjárfestingarverkefnið. Svo
virðist sem aðferðafræðin snúi að því að kolefnisjafna áætlaðan útblástur frá þeim
bílum sem seldir eru á ákveðnu tímabili en upplýsingarnar á vefsíðunni eru ekki
mjög nákvæmar. Sjá „Carbon Stories“, Chevrolet.com, útgáfudagur óviss, síðast
sótt 29. janúar 2016 af http://www.chevrolet.com/culture/article/carbon-footpr-
int-reduction.html
50 Pipar\TBWA, „Olis – VLO“, fyrir Olís, YouTube.com, útgefið á vef 22.
febrúar 2013, síðast sótt 30. janúar 2016 af http://www.youtube.com/watch?v=
dJPfZfSQrzQ&feature=share&list=UU9ecqG7ijh0D8-gLobKfggQ. Olís veitir
upp lýsingar um þessa útreikninga á vefsíðu sinni en láist að setja tölurnar í skilj-
anlegra samhengi, t.d. við þann samdrátt sem stefnt er að í alþjóðlegum sam-
komulögum þjóða. Olís, „Í sátt við náttúruna“, Olis.is, síðast sótt 30. janúar 2016
af http://www.olis.is/vorur-og-thjonusta/vlo-disel-olis/i-satt-vid-natturuna.
MaGnúS ÖRn SiGuRðSSon