Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 34

um búi›, flá sé slíkt ekki a› undra, flví a› flá hafi vant a› reynslu
til a› sjá svo langt fram eins og nú er au› i›. Hann legg ur sí› an
áherzlu á a› fla› séu hin ar al mennu dygg› ir og flau e›l is lög sem
búi í hverj um manni sem stu›li a› fram för hverr ar fljó› ar miklu
frem ur en stjórn ar skrár, en fless ir kost ir hafi aldrei reynzt stö›ug -
ir og flví hafi menn flurft a› setja lög til a› halda í horf inu fleg ar
eig in girni og ofsi hafi æst fram til a› steypa rétti og fri›i og vel -
gengni og fram för fljó› anna. Sí› an seg ir hann:
En — ekki færi bet ur ef in forna lög un kæmi á al fling, fleg ar flví er ætl a›
fla› sem nú ver› ur a› ætla flví. fieg ar menn eiga sjálf ir a› gefa sér lög, flá
er fló eig inlig ast und ir flví kom i›, a› menn ann a› hvort all ir, e›a all flest ir
ver›i sam flykk ir flví sem lög lei›a skal, og flar eru all ir bundn ir vi›. fia›
má flví í fyrsta til liti s‡n ast, einsog hver fljó› sé fær um a› setja sér flau
lög „sem eigi vi› flarf ir henn ar og mennt un ar á stand“ (bls. 105), en fletta
s‡n ir sig bezt í flví, hvort fljó› in set ur sér flau lög, sem koll varpa bæ›i
sjálf um sér og henni, e›a flau, sem efla mátt og fram för hvoru tveggju, og
ef fljó› in koll varp ast e›a miss ir fljó› meg in sitt, flá er au› sé› hún hef ir
ekki kunn a› a› setja sér lög sem í lagi væri, e›a hún hef ir ekki tek i› flar í
streng inn sem mest rei› á, flví ekki er um fla› a› efa, a› sé fljó› in á rétt -
um vegi og láti sér annt um fla›, sem henni má fyr ir beztu ver›a, flá hef -
ir hún einnig vit á a› kjósa sér flau lög og koma fleim fram sem bezt mega
fara (bls. 44–45).
Saga Al fling is og raun ar fljó› veld is ins s‡ni a› sú full yr› ing
Tómas ar a› eng in fljó› sé svo ein föld a› hún kunni ekki a› setja
sér lög sem eigi vi› flarf ir henn ar og mennt un ar stig fái ekki sta› -
izt. Og Jón held ur áfram:
En fla› er au› sætt á Ís landi, a› fleir höf› in gj arn ir hafa flar rá› i› mestu e›a
öllu, og fleirra vilji hlaut a› hafa fram gang eft ir flví sem um hnút ana var
búi›, en fleg ar fleim lenti nú sam an, og eng inn var fló svo öfl ug ur a› hann
gæti yf ir bug a› alla hina, nema me› flví a› of ur selja sig og land i› Nor egs -
kon ungi, flá var sjálf sagt, a› yf ir vald kon ungs ins var› a› jafna höf› ingja -
vald i› vi› al fl‡›u, og flví er skilj an legt, a› fleg ar allt var kom i› und ir
höf› ingj un um á›ur, en fleir fengu nú litlu a› rá›a nema flví sem kon ung -
ur vildi, flá mundi lít il ver›a f‡sn fleirra a› koma til al fling is […] (bls. 45).
Hann l‡s ir sí› an flró un Al fling is allt til fless a› fla› var lagt ni› ur
og legg ur á fla› sér staka áherzlu a› rétt ar far allt hafi ver i› í mol -
sigurður líndal302 skírnir