Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 218

64 Karl Marx, „Blætise›li vör unn ar og leynd ar dóm ur fless“, Úr vals rit, I. bindi
(Reykja vík 1968), bls. 210–223.
65 Andri Snær Magna son, Drauma land i›, bls. 50.
skírnir486 magnús þór snæbjörnsson
per sónu legra sam skipta fari nær öll sam skipti fram í gegn um hluti, a› í
raun og veru hafi hlut ir sam skipti í sta› fólks ins. Marx taldi a› í kap ít al -
ísku fljó› fé lagi væru yf ir rá› skipta gild is á kostn a› nota gild is svo mik il a›
fla› fyrr nefnda mót a›i öll fé lags tengsl fólks. Sam skipt in tækju flá á sig
form vi› skipta flar sem allt snerist um a› kaupa og selja. Marx var sann -
fær› ur um a› gildi mót a› ist af sam fé lag inu en væri ekki eig in leiki vör -
unn ar sjálfr ar, en í fjór›a hluta Au› magns ins, „Blætise›li vör unn ar og
leynd ar dóm ur fless“, l‡s ir Marx flví hvern ig menn fara a› trúa flví a› gildi
felist í vöru, a› hún búi yfir óvenju leg um mætti.64
Kenn ing Marx um blætise›li vör unn ar á ein stak lega vel vi› nú tím ann
flví me› til komu Inter nets ins hef ur blæt i› ná› n‡j um hæ› um. Sk‡rasta
dæm i› um fla› eru raf ræn vi› skipti me› gjald mi›la sem skekja heilu hag -
kerf in án fless a› versl a› sé me› neitt ann a› en hug mynd, töl ur á skjá.
Ann a› dæmi um blætise›li vör unn ar á Net inu má finna á svoköll u› um
Myspace-sí› um sem fólk held ur þar úti. Heima sí› um flar sem fólk birt ir
upp l‡s ing ar um sig sjálft, áhuga mál sín, tón list arsmekk og vöru merki.
Sí› urn ar tengj ast svo sam an í gegn um vina lista sem fólk set ur sam an á
flann hátt a› fla› bi› ur um a› flví sé bætt á list ann hjá ö›r um. fiannig
ver› ur til tengsla net fólks sem hef ur sömu áhuga mál e›a smekk. Segja má
a› í Myspace-sam fé lag inu fara öll sam skipti fram sem vi› skipti. Raun -
gild i› hef ur horf i› me› hlutn um sjálf um og a› eins hreint og tært skipta -
gild i› stend ur eft ir, vara án hlut ar, ímynd e›a tákn á Net inu. Í sta› fless
a› fla› sé hlut ur á bak vi› blæt i›, t.d. jeppi, sem svo er tal inn búa yfir ein -
hverj um yf ir nátt úr leg um eig in leika, t.d. frelsi, flá stend ur blæt i›, hinn
yfir nátt úr legi eig in leiki, einn og óskipt ur eft ir. Vöru blæt i› er or› i› svo
há flró a› a› fla› er kom i› al gjör lega yfir á hi› and lega stig. Me› flessu
skák ar neyslu hyggj an öll um ö›r um trú ar brög› um vegna fless a› á
Myspace eiga all ir mögu leika á hreinu og tæru and legu lífi, lausu vi›
skítug an hlut inn, sem hrörn ar, úr eld ist, slitn ar og deyr. Blæti er hug -
mynd in um a› fla› sé eitt hva› vi› vör una sem geri hana sér staka, og fla›
sem er enn mik il væg ara, geri flann sem eign ast hana sér stak an. Á Myspace
skipt ist fólk á hug mynd um e›a ímynd um sam kvæmt skipta gildi fleirra en
ekki nota gildi flví eng inn hlut ur er til sta› ar sem hægt er a› nota í eig in -
leg um skiln ingi fless or›s. Á Myspace tjá ir flú flig me› flví sem flú ra› ar í
kring um flig me› hlut un um sem gera flig a› flví sem flú ert en samt er
eng inn hlut ur, a› eins andi, hrein og tær ímynd. fiessu blætise›li vör unn -
ar er rétti lega l‡st í Drauma land inu sem „eig in leika manns ins til a› gefa
hlut un um gildi og skapa ver› mæti úr hlut um sem hafa jafn vel ekk ert
sjálf gef i› ver› mæti“.65