Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 193
16 Rit verk I 1989:121–22.
17 Sjá nán ar um Huldu ljó› t.d. Svein Yngva Eg ils son 1994 og Gu› mund Andra
Thors son 1985.
skírnir 461alefling andans og athöfn þörf
Sér staka ánægju vek ur fla› upp l‡s inga mann in um gó›a a› vir›a fyr ir sér
bú skap mágs síns og syst ur í Sau› lauks dal, vegna fless a› flar hef ur ver i›
fylgt hans fram sæknu rá› um:
Bros ir vi› hon um bær inn heilla gó›i
í brekku korni, hreinn og grænn og smár;
flar hef ir búi› frændi hans me› fljó›i
í flokki ljúfra barna mörg um ár;
flar hef ir sveita sæl an gu›s í fri›i
og sóm inn auk ist glö›u bæj ar li›i.
fiar hef ir gjörst a› full um áhríns or› um
allt sem hinn mikli bænda vin ur kva›
um dala líf í bún a›s bálki for› um,
um bónda líf, sem feg urst ver› ur fla›.16
—
Í Sau› lauks dal bjuggu Rann veig, syst ir Egg erts og ma› ur henn ar Björn
Hall dórs son fyr ir mynd ar búi og lif›u í sam ræmi vi› bo› skap upp l‡s ing -
ar og vís inda fless tíma, um lei› og fljó› leg ar hef› ir voru haldn ar í hei›ri
og andi ætt jar› ar ást ar sveif yfir vötn um. Á flessu hef ur Jónas aug ljósa vel -
flókn un, um lei› og hann deil ir, í anda upp l‡s ing ar, á sinnu leysi lands -
manna gagn vart fræ› um hvers kon ar og ann a› menn ing ar leysi. En a› al -
at ri› i› er a› Hulda elsk ar Egg ert, „flú elsk ar hann, fless ann ég hon um
gla› ur …“ seg ir skáld i›. Me› gagn kvæm um ást um Egg erts og Huldu fall -
ast í fa›ma vís ind in og ís lensk nátt úra í órofa banda lagi í fleim til gangi a›
mjaka Ís landi áfram, rífa fla› upp úr stö›n un í átt til sjálf stæ› is og fram -
fara. Me› Huldu ljó› um vak ir fyr ir Jónasi a› s‡na fram á a› vel fari sam -
an ást á ætt jör›u og ást á sann leika — ást á nátt úru og gegn heil trú á mátt
vís inda og fram fara.17
Oft ar en tölu ver› ur á kom i› hef ur spurn ing Jónas ar um hvort vi› höf -
um geng i› til gó›s end u r óm a› frá lands fe›r um á tíma mót um. Sjálf ur
svar a›i hann fless ari spurn ingu af al kunnri hrein skiptni: Land i› er fag urt
og frítt en mann líf i› í land inu er aumt og flví ekki sam bo› i›. Ádeil an í
Huldu ljó› um sver sig líka í sömu átt, hún er hvöss líkt og jafn an hjá
Jónasi, en stund um vill gleym ast hversu öfl ugt ádeilu skáld Jónas er. Hér
bein ir Jónas spjót um sín um eink um a› tvennu, og sem fyrr sn‡st fla› um
vís indi og nátt úru. Hann finn ur mjög a› fá fræ›i og al mennri heimsku,
fl.e. fleim sem hir›a ekki um fræ›i, og ekki sí› ur deil ir hann hart á flá sem
kunna ekki a› meta feg ur› nátt úr unn ar, flá miklu gu›s gjöf, sem skyldi: