Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 65

skírnir 333‚Leirskáldunum á ekkji að vera vært‘
glóru lausa róm an tík og for tí› ar flrá. „Ef vér vild um lifa einúng is til
a› s‡na ö›r um fljó› um hvern ig lif a› hafi ver i› á Nor› ur lönd um
í fornöld,“ skrif a›i Jón, „flá væri miklu nær a› láta búa um oss í
forn um bún íngi og flytja oss ni› ur á Krist jáns borg til a› s‡na oss
fer›a mönn um og forn fræ›a mönn um á hverj um fimtu degi, einsog
a›r ar forn leyf ar, enn a› láta oss byggja heilt land til slíks“
(1842:62–66). Um lei› og gagn r‡na má Jón fyr ir skort á kurt eisi í
gar› Tómas ar, flar sem Tómas var lát inn fleg ar grein in birt ist og
gat flví ekki bor i› hönd fyr ir höf u› sér, skal bent á a› hann læt ur
Tómas alls ekki njóta sann mæl is. Al fling Tómas ar átti flannig alls
ekki a› vera ná kvæm end ur ger› af Al flingi hinu forna, eins og
skilja má af grein Jóns, held ur reyndi hann a› tvinna sam an forna
hef› og n‡j ar kröf ur. Tómas ger›i flannig rá› fyr ir a› full trú arn ir
væru kosn ir til setu á fling inu, og a› fleir ættu a› koma úr ‡ms um
lög um sam fé lags ins. fietta minnti au› vit a› lít i› á go›a veldi fyrri
tíma, enda var flar ekki neinu l‡› ræ›i fyr ir a› fara. Mein ing in me›
flessu var sú, ann ars veg ar, a› vekja al fl‡› una til um hugs un ar um
„al menníngs efni“ (1841:90), og flví var nau› syn legt a› á fling inu
sætu bænd ur til jafns vi› emb ætt is menn, og hins veg ar sag›i
Tómas fund inn ver›a „bæ›i tign ar legri og skjemti legri, a› sem
flest mann val lands ins taki flátt í hon um“ (1841:90–91).
En hug mynd ir Tómas ar Sæ munds son ar um Al flingi gengu fló
út á a› fling i› yr›i allt ann a› en fla› sem vi› skilj um me› hug tak -
inu full trúa fling nú á tím um. Al flingi hi› forna var „sann kall a› ur
gle›i fund ur fljó› ar inn ar“ sag›i hann; „Kvenn fólk i› fór fláng a›,
til a› sína frí› leik sinn, og spjátr ung arn ir fleístu fláng a› af skips -
fjöl jafn snart og fleír ur›u land fast ir, til a› láta sjá föt in sín og seíg-
ja tí› ind in úr út lönd um“ (1841:84). Tómas sá fyr ir sér a› Al flingi
hi› n‡ja yr›i flessu líkt. fiar myndu Ís lend ing ar safn ast a› alls
sta› ar a› af land inu „so sem hálfs mán a› ar tíma, me› an feg urst er
sum ars ins, til a› heí›ra minníngu fe›ra sinna og skjemta sjer“
(1841:87). Al flingi myndi flannig ver›a eins kon ar sam krull lög -
gjaf ar sam kundu og lands móts ung menna fé laga, flar sem al menn -
ing ur á ‡ms um aldri og bá› um kynj um kæmi sam an til a› stunda
kapp rei› ar og kapp ræ› ur. Me› flessu móti flótti hon um ein s‡nt
a› fljó› in vakn a›i af fleim do›a sem ein kennt haf›i fljó› líf i› um