Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 125
10 Wil helm von Hum boldt, „Über die inn ere und äußere Org an isation der
höheren wis senschaft lichen Anstal t en in Berl in“, í Schrift en zur Politik und
zum Bild ungswesen. Werke in fünf Bänden (4. bindi, bls. 255–266), Berlín,
Deutscher Verlag der Wis senschaf t en 1964, bls. 256.
11 Mich ael Oa kes hott, „The Idea of a Uni versity“, í The Voice of Liber al Learn -
ing, New Haven, Yale Uni versity Press 1989, bls. 96–97.
skírnir 393kreppa háskóla …
Hug ur kenn ar ans er mót a›ri og yf ir veg a›ri, en hef ur a› sama skapi tak -
mark a›ri flroska mögu leika; hug ur nem and ans hef ur minni getu og er ekki
eins bund inn vi› fangs efn inu, en hann er engu a› sí› ur opn ari og mót tæki -
legri fyr ir hverju sem fyr ir hann ber. Sam an mynda fleir frjóa ein ingu.10
Meg in hug mynd Hum boldts er ein föld og sk‡r: fijó› fé lag i› flarfn -
ast stofn ana sem eru helg a› ar flví mark mi›i a› leita sann leika og
skiln ings, fræ›a setra flar sem hóp ur fólks, kenn ar ar og nem end ur,
vinn ur sam an a› flekk ing ar leit svo ljós lær dóms ins megi l‡sa um
ver öld ina.
Næsti höf und ur sem ég nefni er Mich ael Oa kes hott, ensk ur
sagn fræ› ing ur og heim spek ing ur, en í rit ger› sem nefn ist „The
Idea of a Uni versity“ vakti hann máls á flví a› starf semi há skól -
anna á mi› öld um nefnd ist stu di um. Hann skrif ar í flessu sam -
bandi:
fiessi starf semi er me› al fless sem ein kenn ir og pr‡› ir si› mennt a›a lífs -
hætti; fræ›i ma› ur inn á sér sinn sess vi› hli› skálds ins, prests ins, her -
manns ins, stjórn mála manns ins og at hafna manns ins í hverju si› mennt u›u
fljó› fé lagi. Há skól arn ir hafa fló ekki einka rétt á fless ari starf semi. Hún er
einnig i›k u› af grúskar an um í skrif stofu kytru sinni, skól an um sem hef ur
get i› sér or› á ein hverju svi›i lær dóms og í barna skól an um. fiess ir i›k -
end ur lær dóms eru all ir a› dá un ar ver› ir, en fleir eru ekki há skól ar. Há -
skóli ein kenn ist af flví a› flar er lær dóm ur i›k a› ur á al veg sér stak an hátt.
Há skól inn er sam fé lag fræ›i manna flar sem hver og einn helg ar sig sinni
fræ›i grein, en ein kenn ist fló af flví a› lær dóm ur inn er i›k a› ur und ir for -
merkj um sam vinnu. Me› lim ir sam fé lags ins eru ekki dreif› ir um heim inn
og hitt ast a› eins endr um og sinn um, held ur eru fleir í stö›ugri ná læg›
hver vi› ann an.11
firi›ji höf und ur inn, sem ég leyfi mér a› vitna til, er franski heim -
spek ing ur inn Ge or ges Gusdorf, en hann held ur fram svip u› um
hug mynd um og fleir Hum boldt og Oa kes hott: