Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 119

7 Sama rit, bls. 81.
skírnir 387kreppa háskóla …
mund ir […] fara 30% af fram lög um til mennta mála í rekst ur stofn ana
[fl.e. sér skól anna] sem var›a rétt rúm lega 4% allra stúd enta.7
A› lok inni fless ari köldu d‡fu ofan í fransk an veru leika, sem er
um margt mjög sér stak ur, skul um vi› beina at hygli okk ar a›
heim in um öll um. Ljóst er a› fla› eru til alls kon ar skól ar sem kall -
ast há skól ar. Til eru afar vir›u leg ir há skól ar eins og Bologna-há -
skóli sem stofn a› ur var 1088 og Sor bonne-há skóli í Par ís sem var
stofn a› ur 1150 (en skipt ist reynd ar ni› ur í eina 13 há skóla í dag).
Svo eru til ung ir há skól ar eins og Há skóli Ís lands sem stofn a› ur
var 1911 og n‡ fædd ir há skól ar eins og Lúx em borg ar há skóli sem
var stofn a› ur 2004. Og út um all an heim, ekki síst í Kína og á Ind -
landi, hef ur fjöldi n‡rra há skóla lit i› dags ins ljós á sí› ustu árum.
A› stæ› ur hinna ‡msu há skóla eru a› sjálf sög›u mjög breyti -
leg ar og sjálfs mynd ar kreppa fleirra, ef fleir eiga á ann a› bor› í
slíkri kreppu, kann a› vera harla ólík frá ein um skóla til ann ars. Á
hinn bóg inn eiga fleir all ir sam eig in legt a› flurfa a› móta sér sér -
staka sjálfs mynd, or› spor og vir› ingu. En til a› ná megi flví marki
flarf ekki a› eins gó› an tíma, held ur flarf sí fellt a› taka mi› af sjál-
fri hug mynd inni um há skóla, fl.e.a.s. al mennri og hug sjóna bund -
inni sjálfs mynd hans sem ákvar› ar flau gildi, álita mál og drauma
sem hljóta a› ver›a fleim sem taka flátt í æv in t‡r inu a› lei› ar ljósi.
Há skóla hug mynd in
Í mín um huga leik ur ekki vafi á a› til er ákve› in hug mynd um há -
skóla sem mót ast hef ur í ald anna rás og birt ist í al mennri og hug -
sjóna bund inni sjálfs mynd há skóla sam fé lag ins hvar sem er í heim -
in um. Hér á eft ir mun ég út lista flessa hug mynd og fikra mig í átt
a› si› fer›i leg um kjarna henn ar.
Hug mynd flessi er af sama toga og hug mynd Aristótel es ar um
mann inn sem skyn sem is veru og hug mynd Jean-Pauls Sar tre um
mann inn sem frjálsa veru: Verk efn i› er flá a› skapa skil yr›i og
tæki til a› gera draum inn um mann líf und ir merkj um skyn semi og
frels is a› veru leika. Sjálf ur er ég sann fær› ur um a› há skól inn sé
eitt mik il væg asta tæk i› sem fund i› hef ur ver i› upp til a› gera