Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 221

72 Slavoj Žižek, The Sublime Object of Id eo logy, bls. 11–16.
skírnir 489er draumalandið sjálfshjálparbók …?
vi› Kára hnjúka, eins og í út lönd um, eiga ör eig ar, verka skipt ing, ar› rán og
öll hin gömlu gó›u hug tök, sem hafa ekki ver i› í tísku und an far i›, ágæt -
lega vi›.
A› fara yfir óranna, a› fanga e›a fela At bur› inn
Jacques Lac an hélt flví fram a› Karl Marx hef›i í hug mynd um sín um um
blætise›li vör unn ar upp götv a› ein kenn in (e. the symptom). Lac an sá a›
fla› var margt skylt me› um fjöll un Freuds um drauma og Marx um blæ-
tise›li vör unn ar.72 fiar leggja fleir bá› ir sér staka áherslu á a› mik il vægt sé
a› ein blína ekki á hlut inn á bak vi› vör una e›a draum inn, fl.e.a.s. inn tak
draums ins, hin ar duldu draum hugs an ir e›a hug mynd ina um vör una.
Hvorki Freud né Marx vildu me› um fjöll un sinni reyna a› af hjúpa hi›
dulda inn tak draums ins e›a vör unn ar sem væri fali› bak vi› form fleirra
e›a hug mynd irn ar sem birt ast í fleim, hi› aug ljósa inni hald draums ins.
Leynd ar dóm ur inn sem fleir leit u› ust vi› a› af hjúpa var flvert á móti fal -
inn í form inu sjálfu — form i› er leynd ar dóm ur inn.
Ferl i› sem flarf a› fara í gegn um til a› af hjúpa drauma e›a blætise›li
vöru felst ekki í flví a› kom ast fram hjá birt ing ar mynd draums ins e›a
vör unn ar a› kjarn an um, bældu hugs un inni sem ligg ur a› baki draums ins
e›a inn tak inu a› baki vör unni sjálfri, fl.e. vinn unni sem flurfti til a› fram -
lei›a hana. Ferl i› er aft ur á móti fólg i› í flví a› átta sig á hvers vegna
draum ar og vör ur taka á sig fletta form, hva› fla› er sem veld ur flví a›
sum ar hugs an ir geta a› eins birst fólki fald ar bak vi› drauma, a› hlut ir geta
a› eins birst fólki fald ir bak vi› blæt is kennda vör una. Hva› er fla› sem
veld ur flví a› flessi fyr ir bæri birt ast fólki a› eins sem (sjúk dóms)ein kenni
í draum um og vöru blæti, e›a me› ö›r um or› um, órum? fia› er ekki nóg
a› af hjúpa drauma, eins og til dæm is fljó› ern is hyggju, af flrey ing ar i›n a›
og ímynd ar sköp un, eins og gert er ít rek a› í Drauma land inu, sem einmitt
fla›, drauma. Vi› vit um öll a› fletta eru ein tóm ir draum ór ar en tök um
samt flátt í a› vi› halda fleim, styrkja tak fleirra á okk ur sjálf um og heim -
in um. Ferl i› sem Lac an setti fram felst ekki í flví a› átta sig á a› fletta séu
allt ein tóm ir draum ar e›a órar. Lei› in a› kjarna óranna felst í flví a› átta
sig á hvers vegna vi› vir› umst flurfa á fless um draum um a› halda, hvers
vegna vi› höld um í flá dau›a taki.
fiótt Žižek hugn ist ekki óra plág an sem herj ar á heim inn í dag flá hef -
ur hann ekki horn í sí›u draum ór anna sem slíkra. Nostal gísk ir draum ar
um fal leg an og betri heim, jafn vel flótt hann hafi aldrei ver i› til, geta veri›
frelsandi og upp haf and ófs og breyt inga. fia› sem Žižek er fyrst og fremst
a› gagn r‡na er hvern ig draum ar eru not a› ir til a› rétt læta og vi› halda