Skírnir - 01.09.2007, Blaðsíða 85

22 Ég fjalla nán ar um hi› há leita í grein inni „„Og and inn mig hreif upp á há -
fjallatind.“ Nokkr ar birt ing ar mynd ir hins há leita á 19. öld.“ Skorr dæla— gef -
in út í minn ingu Sveins Skorra Hösk ulds sonar (rit stj. Berg ljót Soff ía Krist jáns -
dótt ir og Matth í as Vi› ar Sæ munds son). Reykja vík 2003, bls. 155–177. Ein ar
Ól. Sveins son nefn ir fletta hug tak ekki á nafn í um fjöll un sinni um kvæ› i› en
ger ir sér engu a› sí› ur grein fyr ir flví a› flarna kve› ur vi› n‡j an tón hjá Jónasi:
„Og hér hljóma n‡ir streng ir í hörpu Jónas ar. Vana lega kve› ur hann um fla›,
sem hon um er hug ljúft. Í Fjall inu Skjald brei› yrk ir hann um eld gos, tröll auk -
in nátt úru und ur, sem ekki gle›ja huga manns me› ynd is leik, en draga hann fló
a› sér me› und ar legri kynngi; fleg ar hann hrífst ekki af feg ur› fless, l‡t ur hann
vilja laust töfr um ófr‡ni leik ans. fiessi til finn ing á sér langa sögu í ís lenzk um
kve› skap; flannig var› flví vi› skáld inu, sem orti hi› merki lega eld goss kvæ›i
Berg búa ljó› eitt hva› sex öld um fyr.“ (Ein ar Ól. Sveins son: „Jónas Hall gríms -
son og Hein rich Heine.“ Vi› upp sprett urn ar. Greina safn. Reykja vík 1956, bls.
269. Frumpr. í Skírni 1944.)
skírnir 353um hvað tölum við …?
hraun i› veld ur flví a› ár far veg ir breyt ast og vatn i› hrekst fram um
und ir göng flar til fla› safn ast sam an í djúp inu sem sí› ar kall ast
fiing valla vatn. Eft ir a› hraun brei› an kóln ar hryn ur hún ofan í
und ir göng in og flannig hugs ar Jónas sér a› hin signa land spilda
milli Al manna gjár og Hrafna gjár ver›i til.
L‡s ing ar Jónas ar á nátt úru ham för un um kall ast á vi› hug mynd -
ir manna um hi› há leita e›a súblíma sem mik i› bar á í fag ur fræ›i
og heim speki 18. og 19. ald ar. Hi› há leita bygg ist á flví a› ótti
okk ar er vak inn, en um lei› finn um vi› fyr ir ákve› inni hrifn ingu.
Fag ur fræ› ing ar og heim spek ing ar litu oft á hi› há leita sem eins
kon ar and stæ›u hef› bund inn ar feg ur› ar sem tal in var ein kenn ast
af sam ræmi og af mörk un. Frammi fyr ir stór brotn um og yf ir -
flyrm andi nátt úru fyr ir bær um eins og fjöll um yr›u menn fyr ir
n‡rri og óflægi legri reynslu sem skil greind var sem há leit. Hugs -
un inni væri stork a› og ímynd un ar afli› flan i› til hins ‡trasta fleg -
ar menn reyndu a› skynja og skilja slíka ægi feg ur›.22
Í kvæ› inu birt ast há leit ar l‡s ing ar á eld gosi, hraun rennsli,
neist um í lofti og ö›ru slíku vi› hli› ina á l‡s ingu á gró›ri og
græn um flátt um til ver unn ar. Hi› há leita og hi› fagra mynda flví
sterk ar and stæ› ur í kvæ› inu eins og í fag ur fræ› inni. Hraun -
straum ur inn ey› ir fögr um tákn mynd um sveita sælu og hjar› ljó›a
(pa storal) á bor› vi› blóm, runna og trjá gró› ur (5. er indi):