Tímarit Máls og menningar - 01.09.2011, Side 87

E y l ö n d
TMM 2011 · 3 87
En hva með vorn herra? Hva með hans ríki, hans kröfu til hollustu
og borgerskapar?
Hvað sem hans tilkalli líður, sagði ég, nær það ekki yfir borðið á
þessum hér knerri. Hér um borð kannast enginn við ykkar herra.
Nu. Altso, greit! Sem du önskar! Var tekið að örla á kátínu í svip
þeirra?
En sauðurinn? Hvort skaldu slá dinni eign á pening vors herra?
Sjá sauður á öngvan herra. Nema ske kynni sjálfan sig. Gengur þær
brautir er vill, bandalaus. Mun svo áfram gera, ráði ég nokkru.
Jasso! Veldig bra. Du er sanlígvís einn spaugsamr gjaukr.
Nú leyndust vart lengur viprur og kiprur í munnvikum þeirra og
augnkrókum.
Gott og vel, sagði ég, farið að leiðast þófið. Fyrst þið eruð þau tröll og
þau fól að góðkenna bara þau bönd sem tengja þræl og hans herra: ef ég
þá á þenna hér pening, svo og fé það allt sem af honum kann að koma –
þá á fé það einnig mig. Ég ríki yfir því og það yfir mér, lýt aðeins því og
það mér, þjóna því einu og það bara mér. Lát svo verða!
Haha, ýtterst hýsterísk! Kanndu einn til? Þeir reyndu ekki lengur
að halda aftur af flissinu. Kunnið þið trúa þeim hér típ? pískruðu þeir
hýreygir sín á milli, með illa duldum augnpungum og olnbogaskotum.
Sem þeir slepptu orðinu hljóp einn kempustór laxfiskur upp úr
sjónum milli okkar. Baðaður sólinni örskotsstund var sem sjóður af
dýru silfri gneistaði og glitraði á lofti allur í senn. Skepnan skall aftur í
sæinn, þeytandi frissi og löðri á þremenningana svo þeir hrukku undan,
hræktu og skóku sig. Ég þóttist sjá hér þyrfti vart frekari jarteikn.
Sjá fiskinn í sjónum, sagði ég. Sjá lax þenna. Lýtur hann ykkar herra?
Nei. Hann er frjáls. Fylgir ekki öðru en eigin nefi og náttúru. Svo er lund
minni einnig farið. Og hafið þetta teikn til vitnis um að fyrr mun ég
ekki góðkenna ykkar ríki en laxinn í sjónum. Fyrr ykkur auðnast að láta
hann éta úr lófa ykkar, fyrr þið girðið hann af, ráðið öllum hans ferðum,
hafið í hendi ykkar öll hans ráð, líf hans háð þumli ykkar einum – þá
mun ég ekki heldur líta upp til Lubba kóngs, þessa uppskafnings sem þið
maðkar og undirlægjur skríðið fyrir.
Hve miklu þeir náðu af þessu fyrir eigin hláturrokum, upphrópunum
og læraslætti veit ég ekki. Þá þeir máttu mæla var helst á þeim að skilja að
þeim þætti útséð með fortölur við mig; ég væri ein herlega merkverðug
típ og skikkelig rar í kollinum, opinbart orðinn heilt glimrandi gal og
sinnsjúk.
Mér var vandséður tilgangur með að skattyrðast frekar við lítilmenni.
Fleyið var traust og gott, búið rá og reiða. Það yrði farmiði minn til