Tímarit Máls og menningar - 01.09.2011, Side 88

F i n n u r Þ ó r Vi l h j á l m s s o n
88 TMM 2011 · 3
frelsisins, aðra leið. Rollan hafði róast, stóð nú hnakkakert í stafni og
horfði til hafs, smájarmandi af óþreyju. Hún krafsaði af og til í kjölinn,
óðfús að komast af stað. Mér var ekkert að vanbúnaði. Ég skar á stjór-
ann, rétti að skilnaði handlegginn hátt til lofts án þess að líta við – reisti
hirðinni níðstöng af sjálfum mér. Svo hífði ég segl, venti stýrinu skarpt
og beindi stefni út fjörðinn.
Fyrr en varði freyddi um bæði borð. Fjörðurinn víkkaði. Mynnið
var varla langt undan, handan við það bara opið haf, kringla heimsins
– mare incognitum. Eitthvað hlaut þó að koma upp úr kafinu. Eitthvað
hlaut mér að leggjast til, minnst rétt meðan þessir kónar kældu sig niður.
Mér rifjuðust upp sagnir um ey við ysta haf, gósenland í fjarska loðið
af viði og alsett reka, hvar smjör draup af strám og allt kvikt af hval og
fiski og fugli og menn gætu lifað frjálsir í friði … Þið vitið. Þekkið fram-
haldið, svona sögur. Það eru alltaf þessar eyjar. Griðlönd, frelsisvinjar.
Aldrei hér og nú. Alltaf langt í burtu, annars staðar, einu sinni.
En hægan, á hinn bóginn: Það voru eyjar út um allt. Aðrir höfðu
rambað á þær. Fundið sér eitt stykki ey hvar þeirra orð urðu lög, fest þar
rætur og búnast vel, eigin herrar. Hví ekki ég? Hví skyldi ekki rísa mér
land, eitt lítið eyjarkorn? Við nánari skoðun hlaut að hafa öll rök gegn
sér að ekkert ræki kollinn upp úr öllu þessu hafi, ef ég bara sigldi nógu
lengi, nógu langt.
Ég hafði engu að tapa. Heima beið einungis hirting og kúgun. Hví
ekki að halda til hafs? Bara veðja á bláan og vona hið besta? Eins og
vindar blésu virtist áhættan öll vera einmitt af hinu: að sigla ekki.
Það er alltaf möguleiki á ey. Maður skyldi aldrei útiloka ey. Vitaskuld
hlýtur hver maður alltaf, einhvers staðar, einhvern tímann, að finna sína
fyrirheitnu ey.
Það verður ey.
Það þarf bara pung til að sigla.
Og það var ey.
Sem fleiri en ég fundu. Aðrir strákar flýðu sömu ógn, höfðu þreytt
sín sund, séð reginhaf mannkostanna opnast milli sín og fénda sinna.
Eineltisbörn, alveg eins og ég. Bókstaflega – ég var eins og milli tveggja
spegla, fjölfaldaður úr augsýn til beggja handa, frumgerð og afsteypur
fullkomlega samtaka.
Hlið við hlið eftir endalausa hlið skjögra lotnir sæhraktir menn upp
svarta fjöruna eftir breiðfylkingu af rollum. Allir í sama járnbenta
sovétprófílnum – rétt nef, snör augu, boldangshökur, rokkstjörnuhár.
Þeir hafa komist í feitt á leiðinni, pikkað upp stelpur: hver dregur á