Tímarit Máls og menningar - 01.09.2012, Síða 117

É g s e m e r e n n a ð m y n d a s t
TMM 2012 · 2 117
Ævintýri hefst
með fordrykk
á veitingahúsi
við haf
sem hvorugt þekkir
Ævintýri eru gjarnan í senn seiðandi og hættuleg. Þetta knappa og fágaða
ljóð birtir sterka mynd af upphafi sambands, sameiginlegrar en ófyrirsjáan­
legrar ferðar um ókunnugt haf þar sem leika ýmsir straumar. Jónas hefur
örugg tök á þessu formi en það átti eftir að koma í ljós að hann var ekki með
öllu sáttur við slíka fágun og reyndi oft beinlínis að forðast hana. Í bókinni
er einnig að finna ljóðið „Þú sem býrð handan árinnar“ (ÍJB 22), en með því
hafði Jónas borið sigur úr býtum í ljóðasamkeppni sem Morgunblaðið efndi
til 1988, í tilefni af 75 ára afmæli blaðsins:7
Þú sem býrð handan árinnar
ég vil hitta þig í ágúst
í víðáttunni langt ofar byggð
þar sem dagurinn er allir litir,
nóttin bara stjörnur.
Þar er málsvæði heiðagæsa
við eigum ekki að tala,
en ég ætla að benda þér
á fjöllin heima
og þú verður að trúa
þó að baksvipur þeirra sé þér ókunnur.
Þetta ljóð, eins og fleiri í bókinni, er til vitnis um hve haganlega Jónas vinnur
með módernískt ljóðform og tjáningu; það er sú hefð sem hann byggir á.
Og raunar er ekki frítt við að skynja megi samhljóm með alveg ákveðnu
módernísku ljóðskáldi í þessu ljóði: atómskáldinu Stefáni Herði Grímssyni.
Eigi að síður stendur þetta fallega ljóð Jónasar prýðilega á eigin fótum. Jónas
þekkti Stefán Hörð persónulega og bar mikla virðingu fyrir skáldskap hans.
Þó man ég eftir samtali við Jónas þar sem fram kom að hann vildi forðast of
mikla nálægð við ljóð hins eldra skálds. Jónas gerði sér skýra grein fyrir að
hann yrði að finna sína eigin rödd og tjá með henni eigin skynjun. Og svo
gæti virst sem síðasta ljóð bókarinnar staðfesti að Jónas hafi fundið sinn reit
í þeirri miklu endurskoðun og endurnýjun módernismans sem staðið hefur
allt fram á þennan dag. Aftur eru litir í fyrirrúmi, án þess að skáldið dragi
einn lit fram yfir annan. Ljóðið nefnist „Litir“ (ÍJB 45):