Tímarit Máls og menningar - 01.09.2015, Blaðsíða 68

68 TMM 2015 · 3
B ó k m e n n t a h á t í ð
mynd af hruni vestrænnar siðmenningar í kjölfar gríðarlegra loftslags-
breytinga; svimandi margir jarðarbúar flýja heimkynni sín, stórveldinu í
austri hefur vaxið ásmegin og glæpaflokkar fara um sveitir eyjarinnar grænu
rænandi og ruplandi sólarorkusellum og öðrum lífsnauðsynjum, svo eitt-
hvað sé nefnt af þeim hörmungum sem lýst er. Lesandinn getur ekki annað
en deilt örvæntingu sögupersónanna sem skrimta í tætlunum af þeim heimi
sem okkur finnst svo sjálfsagður í dag.
Íslandsvinurinn kemur
Í ljósi þess sem áður er sagt um samband Davids Mitchell við Ísland lék
undirrituðum forvitni á að kanna það ögn betur og sendi honum nokkrar
spurningar í tölvupósti sem hann var svo vinsamlegur að svara. Í ljós kom að
hann hefur þegar komið tvisvar hingað til lands, m.a. til að kynna sér slóðir
Íslendingasagnanna. Um leið viðaði hann að sér efni og hugmyndum að
áhugaverðum sögustöðum, eins og Ásbyrgi og Gljúfrasteini, sem hann nýtir
sér í The Bone Clocks. Inntur eftir frekari lestri á íslenskum bókmenntum
segist Mitchell hafa, auk Íslendingasagnanna, lesið Sjálfstætt fólk og Brekku-
kotsannál og hreifst hann sérstaklega af þeirri fyrrnefndu.
„Sjálfstætt fólk er ein af mínum uppáhalds skáldsögum allra rithöfunda,
allra staða og allra tíma. Hún er tilgerðarlaus en snjöll, hefðbundin en samt
framsækin, persónurnar eru blæbrigðaríkar en um leið heillandi, hún er
alvarleg en fléttuð svörtum húmor, hún er félagslega raunsæ en samt goð-
sagna kennd, hlaðin atburðum en samt íhugul. Ég gæti haldið áfram að lýsa
henni endalaust en dugar þetta í bili?“
Mitchell nefnir einnig verk Sjóns, sem hann segir hæfileikaríkan, sér-
stæðan og íhugulan höfund. Loks notar hann orðið brilliant til að lýsa
skáldsögu Jóns Kalmans, Himnaríki og helvíti, og segir hana eina allra bestu
bók sem hann hefur lesið í ár.
Spurður út í framtíðina upplýsir Mitchell að fyrir utan næstu bók, sem
kemur út núna í haust og byggir enn við sagnaheim The Bone Clocks, hafi
hann í kollinum sex til sjö hugmyndir að skáldsögum og þar af muni þrjár
gerast að miklu leyti á Íslandi. Hann gekk jafnvel svo langt að segja að ein
þeirra gerðist milli áranna 2050–60, önnur árið 1985 (árið sem Reynir Pétur
Ingvarsson gekk hringinn kringum landið) en sú þriðja fyrir þúsund árum
síðan. Í framhaldinu spurði hann hvort flugfélögin væru ekki örugglega með
vildarpunktakerfi og biður um ábendingar um veitingastaði sem drekkja
ekki öllum réttum í smjöri og rjóma.
Það leynir sér ekki að David Mitchell hlakkar til að sækja Bókmenntahátíð
í Reykjavík og hann segist þegar hafa skipulagt fundi með nokkrum sagn-
fræðingum til að viða að sér efni og leggja traustan grunn að áðurnefndum
skáldsögum. Því eins og hugarfóstur hans, Crispin Hershey, orðar það í