Skessuhorn - 18.12.2019, Qupperneq 42

MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 201942
Fréttaannáll ársins 2019 í máli og myndum
Hannesson, bóndi á Norðurreykjum í Borgarfirði, en hann
hóf að þessu sinni slátt 25. maí og var um leið fyrstur íslenskra
bænda á þessu sumri til að hefja slátt.
Arfaslakt laxveiðisumar
Sumarið var laxveiðimönnum erfitt um vestanvert landið.
Miklir þurrkar gerðu árnar vatns- og súrefnissnauðar og þeg-
ar árið er gert upp verður þess einkum minnst sem lélegasta
laxveiðisumars frá því mælingar hófust. Þessi ungi maður náði
hinsvegar þessum nýgengna laxi á neðsta svæðinu í Norðurá
í lok júní, en mikið ofar vildi laxinn ekki ganga sökum vatns-
skorts.
Fasteignamat hækkaði
mest á Vesturlandi
Heildarmat fasteigna á Íslandi hækkaði mest á Vesturlandi á
yfirstandandi ári, eða um 10,2%. Næst mest hækkaði mat-
ið á Suðurnesjum, eða um 9,8% og þá um 8% á Suðurlandi.
Heildarhækkun fasteignamats á landinu öllu nemur 6,1%.
Sum sveitarfélög á Vesturlandi ákváðu að koma til móts við
fasteignaeigendur og lækkuðu álagningarprósentu. Höfðu
þau í huga að uppfylla markmið lífskjarasamninga um hófleg-
ar gjaldahækkanir á árinu.
Óvissustigi lýst yfir
„Vegna langvarandi þurrka á Vesturlandi hefur ríkislögreglu-
stjóri, í samráði við lögreglustjórann á Vesturlandi, lýst yfir
óvissustigi almannavarna vegna hættu á gróðureldum,“ sagði
í tilkynningu frá almannavarnanefnd ríkislögreglustjóra sem
send var í júní til stjórnenda sveitarfélaganna í landshlutan-
um og viðbragðsaðila. Ástæðan var skrjáfaþurr gróður vegna
þurrka. „Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra, almanna-
varnir í héraði, ásamt viðbragðsaðilum, hafa áhyggjur af hættu
á gróðureldum á Vesturlandi, sérstaklega í Skorradal. Því er
talið rétt að lýsa yfir óvissustigi til samræmis við vinnu og við-
brögð þessara aðila.“ Óvissutigi var aflýst viku af júlí eftir að
tók að rigna lítilsháttar og nýgræðingur hafði tekið yfirhönd-
ina. Ekki kom til stórvægilegra elda á árinu, en hættan mun
áfram verða til staðar við þessar aðstæður. Á meðfylgjandi
mynd æfa slökkviliðsmenn í Borgarbyggð í Skorradal síðasta
sumar.
Veikindi vegna myglu
og rakaskemmda
Hópur fólks á Akranesi, sem á það sameiginlegt að hafa veikst
vegna rakaskemmda og myglu í atvinnuhúsnæði, ritaði land-
lækni bréf í sumar. Farið var fram á að embættið beitti sér fyrir
aðgerðum í heilbrigðiskerfinu vegna veikinda sem rekja má til
sýkts húsnæðis. Hópurinn sá sig knúinn til að fara fram á þetta
þar sem hann stendur frammi fyrir ráðaleysi sérfræðinga þegar
kemur að veikindum sem rekja má til rakaskemmda í húsum.
„Það eru jafnvel til læknar sem væna sjúklinga um ímyndun-
arveiki. Kerfið er því máttlaust þegar kemur að þessu,“ sögðu
tvær konur sem gáfu viðtal í Skessuhorn í sumar. Þær eiga það
sameiginlegt að hafa orðið veikar vegna sýkts atvinnuhúsnæð-
is. Kallað er eftir viðbrögðum heilbrigðiskerfisins og frá eig-
endum húsa þar sem mygla og rakaskemmdir geta orsakað
fjölþætt sjúkdómseinkenni.
Refurinn aðgangsharður
Refinn á meðfylgjandi mynd skaut Snorri Jóhannesson,
grenjaskytta á Litla-Kroppsmúla í Reykholtsdal, í júní. Ref-
urinn hafði verið í aðfangaferð í greni sitt en út úr kjafti hans
taldi Snorri hvorki fleiri né færri en ellefu mófuglsunga, eink-
um stelk og þúfutittling. Snorri segir ekki óalgengt að full-
orðnar tófur fari í allt að fjórar svona aðfangaferðir á sólar-
hring þegar varp stendur sem hæst. Fullorðnu dýrin í gren-
inu voru tvö og miðað við sömu afköst hafa þau veitt hátt í 90
unga á sólarhring.
Vafasamir verktakar
Hún sætti tíðindum, frétt í Skessuhorni í sumar um flokk er-
lendra verktaka sem fór um sveitir og bauð malbik á heim-
reiðar. Forsendur fyrir vinnu þeirra voru í besta falli vafasam-
ar. Meðal annars var komið að Lækjarkoti, lögbýli skammt
norðan við Borgarnes. Bankað var upp á og boðin viðgerð á
holum! Var það samþykkt. Nokkrum klukkutímum síðar var
aftur bankað og nú til að rukka fyrir verkið. Þeir voru þá bún-
ir að leggja eitt lag af olíumöl yfir allan 900 metra langa af-
leggjarann heim að bænum. Engar lagfæringar höfðu verið
gerðar á ósléttum veginum og því var hann heldur verri en
áður en verkið hófst. Þrjár milljónir króna áttu húsráðendur
að borga. Því var bætt við ef upphæðin yrði ekki greidd sam-
dægurs hækkaði reikningurinn í sex milljónir. Frétt þess efnis
fór eins og eldur um sinu og hrökkluðust verktakar þessir úr
landi nokkrum dögum síðar.
Stappfullt á ferðaþjónustustöðum
Víða á Snæfellsnesi féllu met í fjölda ferðamanna 22. júlí. Stór
hluti gesta kom úr þremur skemmtiferðaskipum sem lágu
samtímis við höfn í Grundarfirði með hátt í fjögur þúsund
farþega innanborðs, sem margir þeirra fóru í skoðunarferðir
um Snæfellsnes. En auk skemmtiferðaskipanna voru óvenju-
lega margir á ferð um Snæfellsnes um og eftir þessa helgi.
Bæði erlendir og innlendir ferðamenn. Þannig var stappfullt á
öllum tjaldstæðum helgina áður, mikið annríki á öllum þjón-
ustustöðum og hillur tómar í verslunum. Veðurblíða og sum-
arleyfistími í hámarki voru helstu skýringar, en svo virðist sem
landinn hafi almennt stimplað sig út úr vinnu í vikunni áður
og haldið á vit íslenskra ævintýra.
Allir fyrrum
Í ljósmyndasafni Skessuhorns leynast tugþúsundir mynda sem
aldrei hafa birst opinberlega. Hér er ein þeirra. Þessi þrír eiga
það sameiginlegt að hafa verið sveitarstjórar í Borgarbyggð.
F.v. Páll S Brynjarsson, Óli Jón Gunnarsson og Gunnlaugur A
Júlíusson. Myndin var tekin þegar Spölur gaf íslenska ríkinu
eitt stykki Hvalfjarðargöng haustið 2018.
Strönduðu á Löngufjörum
Í júlí fundust um fimmtíu dauðir grindhvalir á svokallaðri
Gömlu-Eyri á Löngufjörum. Hvalirnir höfðu legið þarna
dauðir í nokkra daga ef marka má myndir sem teknar voru
eftir að þeir fundust. Ekki er akfært á þennan stað, en hægt að
komast þangað fótgangandi og á hestum á fjöru. Voru þeir því
látnir liggja þar sem náttúran sér um eyðingu þeirra.
Stefnt að fækkun sveitarfélaga
Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið hefur mótað tillög-
ur um stefnumótandi áætlun ríkisins í málefnum sveitarfélaga
fyrir árin 2019-2033. Er þetta í fyrsta sinn sem slík heildstæð
stefna á vegum ríkisins er mótuð fyrir sveitarstjórnarstigið.
Þar er meðal annars lagt til að stefnt verði að fækkun sveitar-
félaga með því að setja mörk um að lágmarki 250 búi í hverju
sveitarfélagi við kosningarnar 2022. Þrjú sveitarfélög á Vest-
urlandi eru nú með færri íbúa, þ.e. Skorrdalshreppur, Helga-
fellssveit og Eyja- og Miklaholtshreppur. Þá er að auki lagt
til að þúsund íbúar verði að lágmarki í hverju sveitarfélagi í
kosningum 2026. Þá bætast við sveitarfélögin Hvalfjarðar-
sveit, Dalabyggð og Grundarfjarðarbær sem öll eru með inn-
an við þúsund íbúa. Verði tillagan samþykkt mun sveitarfé-
lögum á Vesturlandi því fækka um a.m.k. sex á næstu sjö árum
og verða því hugsanlega fjögur árið 2026.
Kanadamenn í uppbyggingu
þangverksmiðju
Bæjarstjórn Stykkishólms samþykkti á fundi sínum í lok ágúst
að hefja viðræður við kanadíska fyrirtækið Acardian Seaplants
Ltd. um uppbyggingu rannsóknar-, vinnslu- og afurðamið-
stöðvar þangs í Stykkishólmi. Er sú niðurstaða í samræmi við
niðurstöðu ráðgjafarnefndar sem fjallaði um málið. Val Stykk-
ishólmsbæjar stóð á milli tveggja fyrirtækja, annars vegar kan-
adíska félagsins, en hins vegar Íslenska kalkþörungafélagsins
ehf., sem er í írskri eigu. Gert er ráð fyrir að athafnasvæði
fyrirtækisins verði við Kallhamra, suðvestan flugvallar, fjarri
íbúabyggð.
Framhald á næstu opnu