Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1956, Qupperneq 83
— 81 —
1956
17. a, b. Mænusótt
(poliomyelitis anterior acuta).
Töflur II, III og IV, 17. a, b.
1952 1953 1954 1955 1956
Sjúkl.(a)i) 11 6 5 133 31
— (b)2) 19 1 6 700 289
Dánir l n » 3 1
Skráð er framhald hins mikla far-
aldurs síðast liðins árs, og kvaS mest
að vestanlands. Allra mest brögð urSu
að í Patreksfj.-, Þingeyrar-, Þórshafn-
ar- og Víkurhéruðum. En þess er að
gseta, aS á engum þessara staða mun
um eiginlega mænusótt hafa verið að
r®ða, heldur það afbrigði hennar,
sem mikil hula hvílir enn yfir og
kallað hefur verið Alcureyrarveiki.
Hlýtur sú veiki óhjókvæmilega að
valda miklum glundroða, þegar mænu-
s°tt skal skrá, jafnóðum og sjúklingar
Veikjast, því að afbrigðið má heita ó-
greinanlegt frá raunverulegri mænu-
sott, fyrr en þá löngu eftir á, og þó
einkum þegar regluleg mænusótt
stingur sér niður jafnframt, svo sem
att hefur sér stað í þessum síðasta
faraldri.
Rvik. í vikuskýrslum lækna eru
skráð 2 tilfelli með lömun, en 6 án
jamana. Auk þessa er getið 6 sjúklinga
1 Bæjarspítalanum í október og nóv-
ember, sem allir lömuðust mikið, og
f sjúklingur dó. Var það vanfær kona,
21 árs, sem veiktist 27. október, lam-
aðist algerlega og dó 2. nóvember. Það
tókst að ná barninu, og lifði það. Af
þessum sjúklingum voru 3 úr Reykja-
vik, 1 úr Kópavogi, 1 úr Hafnarfirði
°8 1 frá Ljósafossi.
Reykhóla. Talin meðverkandi orsök
dauða aldraðrar konu, hjartveikrar.
Lamaðist hún mikið á hendi og gang-
hm. Dó á 13. degi veikinnar af hjarta-
mlun. Eftirstöðva veikinnar gætir enn
a mörgum: úthaldsleysi, magnleysi,
hjartsláttarköst og andþrengsli, minn-
jsleysi og þvi um líkt. Að minnsta
kosti 4 sjúklingar dvöldust um tima i
stofnun Styrktarfélags fatlaðra og lam-
a: með lömun (paralytica).
b: án lömunar (aparalytica).
aðra í Reykjavík og fengu nudd og
sjúkraleikfimi.
Patreksfj. Hið einkennilega afbrigði
mænusóttar, er byrjaði i október 1955,
hélt áfram að geisa fyrstu 3 mánuði
ársins. Margir óskróðir, einkum fólk
komið yfir fimmtugt, en margt eldra
fólk var með óljósar kvartanir. Eftir á
séð mun í mörgum tilfellum hafa verið
um veiki þessa að ræða. Sýnishorn af
blóði og saur var tvisvar sent til Rann-
sóknarstofunnar að Keldum. Ekki
ræktaðist neinn þekktur mænusóttar-
virus frá neinum sjúklingi héðan.
Einnig reyndist titer hér hjá börnum
ekki hækkaður fyrir þekktum mænu-
sóttarvírusum. Liktist veikin í mörgu
Akureyrarveikinni. Áberandi bak-
strengjatruflanir munu þó gera þenn-
an faraldur frábrugðinn öðrum af-
brigðum, áður lýstum. Fólki því, er
lamaðist, sækist batinn mjög seint,
þrátt fyrir meðferð hjá sérfróðum
mönnum um þessi mál. Þeir, sem ekki
lömuðust, voru mjög linir til allra
verka. Fengu sífellt ríg í hálsvöðva og
verki hingað og þangað eftir áreynslu.
Nú að ári liðnu ber enn nokkuð á
þessu. 2 læknar, frk. Bodil Eskesen og
Kjartan R. Guðmundsson, komu hing-
að í febrúar og skoðuðu allmarga.
Hafa þau samið skýrslur um niður-
stöður sínar. Vísa ég til hennar, varð-
andi nánari lýsingu á umræddu af-
brigði mænusóttar.
Þingeyrar. Akureyrarveikin kom
hér upp um miðjan janúar og magn-
aðist ört. Hiti fremur lágur, aldrei
yfir 39° C. Aðalkvartanir: Verkir og
særindi í útlimum og baki, vottur af
hnakkastirðleika í nokkrum tilfellum.
Vægar lamanir, er stóðu stutt og bötn-
uðu allar. Nokkrir urðu slappir á taug-
um eftir veikina og voru lengi að ná
sér fullkomlega. Þar sem mér leizt
faraldur þessi ólikur mænusótt þegar
i byrjun, ræddi ég um hann við dr.
Björn Sigurðsson á Keldum. Kom
hann hingað vestur, rannsakaði all-
marga sjúklinga og tók frá þeim til
ræktunar væntanlegar veirur. Nokkr-
um vikum síðar sendi ég honum aftur
til ræktunar frá sömu sjúklingum.
Engin veira var ræktanleg, og þykir
þvi nokkur . vissa fyrir því, að um
11