Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1956, Blaðsíða 213
— 211 —
1956
isins. Ekki var hægt að færa drenginn
á Patreksfjörð, þar eð vegir voru ó-
færir vegna snjóa. Ég hafði samband
við lækni öðru hverju og lét hann
fylgjast með líðan J. Þótti mér roðinn
lengi að renna af auga J. og sagði
lækni það, en hann taldi allt eðlilegt.
Það mun hafa verið rúmum mánuði
eftir slysið, að J. kveðst sjá lítillega
með auganu, en allt i móðu. Ég reyndi
betta nokkru siðar og gat ekki betur
vitað en hann greindi sæmilega hlut-
ina, sem ég bar fyrir hið veika auga,
en ég hélt þá fyrir heilbrigða augað.
Augað varð smám saman eðlilegt út-
iits, en fór hægt.
Þetta sagði ég allt héraðslækninum,
°8 taldi hann þróun eðlilega. Ég
spurði J. síðar, hvort hann sæi sæmi-
lega með auganu, og sagði hann það
vera.“
í málinu liggur fyrir læknisvottorð
•••, augnlæknis í Reykjavik, dags. 9.
október 1956, svohljóðandi:
„Ég undirritaður læknir hef skoðað
J- S„ 10 ára, ... 1 janúarmánuði? s. 1.
fékk sjúkl. ör i h. auga (skotin af
i'pga). Örin var vafin að framan með
vir. Sjúkl. dvaldi þá á Vistheimilinu i
• • • Kveðst sjúkl. ekkert hafa séð með
auganu síðan. Augað var nokkurn tíma
að jafna sig, þar til þroti var farinn
Ur þvi (uppíýsingar drengsins). Status
Præsens: Hægra auga: Augnlok og
hreyfingar eðlil. Hægra ljósop er tökk-
°tt, vegna þess að hringvöðvi lithimn-
unnar hefur rifnað á tveimur stöðum;
|jósopið svarar ekki fyrir ljósi, að heit-
geti. Stórir cataractablettir eru í
lcns (augasteininum), svo mjög illa
Sest inn í augað, en sjónhimnan er
laus frá (rifin), og mikið grugg (opaci-
tates) er i glervökva augans. (Sást
betur í sumar, er ég leit á drenginn á
• • •> þessu skotið inn í vottorðið nú
tþ. e. 17. apríl 1957, en vottorðið er
endurritað af lækninum þann dag]).
Augað er mjúkt. Batahorfur sennilega
engar. Haldist augað bólgulaust, ætti
siúklingurinn ekki að hafa óþægindi
• tvi, en oft geta komið þrautir í þessi
blindu augu, er lengra líður.
Sjón: hægra auga er blint, v. auga
6/9 án gleraugna. Vinstra auga er eðli-
legt.“
Örorka slasaða var metin af ...,
starfandi lækni i Reykjavík, og er vott-
orð hans dagsett 10. april 1957. Kveðst
hann byggja mat sitt á áður nefndu
vottorði . .. [augnlæknis i Reykjavík]
og rekur efni þess orðrétt. Síðan segir
svo:
„Af útliti augans nú við skoðun er
ástand þetta óbreytt fyrir minum sjón-
um. Til áréttingar talaði ég við ...,
augnlækni, og staðfesti hann það.
Hann gat þess jafnframt, að komið
gæti til mála, að taka yrði augað síðar
meir, eins og hann getur um í vott-
orði sínu hér að framan.
Ályktun: Um er að ræða slys á
hægra auga, sem valdið hefur blindu
á þvi. Er þvi hér uin að ræða varan-
lega örorku, sem samkvæmt venju á
Norðurlöndum er talin 20%. Taka
verður það fram, að ef taka þarf aug-
að burtu, hækkar varanleg örorka um
5% samkvæmt fyrrnefndri skrá. Hvort
þörf muni vera á að gera slíkt, verð-
ur engu um spáð. Reynslan ein sker
úr því.“
í bréfi, dags. 15. nóvember 1957,
beinir verjandi málsins þeirri spurn-
ingu til fyrr nefnds augnlæknis, hvort
hann telji, „að afstýra hefði mátt af-
leiðingum slyssins að meira eða minna
leyti, ef drengnum hefði verið komið
til læknis sem sagt strax eftir slysið.
Enn fremur hvort sjá megi deili þess,
að blindan eigi að einhverju leyti rót
sina að rekja til þess umbúnaðar, sem
gerður var um augað til bráðabirgða,
en i málsskjölunum er skýrt frá því,
að forstjóri heimilisins hafi bundið
um augað og hafi þær umbúðir verið
i nokkurn tíma.“ Bréfi þessu svarar
læknirinn með vottorði, dags. 24. nóv-
ember s. á„ sem hljóðar svo að lokn-
uin inngangsorðum:
„Eins og segir i fyrri vottorðum,
var í þessu tilfelli um alvarlegt augn-
slys að ræða. Augasteinninn (lens)
skemmdur, blæðing i glervökvann
(corpus vitreum), og það, sem alvar-
legast var, að sjónhimnan hefur rifn-
að og losnað frá (ablatio retinae).
Talið er, eins og segir í fyrra vottorði,
að i 60—80% tilfella sé hægt að hjálpa
við sjónhimnulosi (séu þau ekki orðin
mjög gömul), ef ekki eru til staðar
271