Þjóðmál - 01.09.2015, Qupperneq 12

10 ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015
aðrir flokkar væru ekki í neinum vanda þá
væri það augljóst að lausnin hlyti að vera að
ég stígi til hliðar. Það eru allir grónir flokkar
í þessum vanda og flokknum var að ganga
ágætlega undir minni forystu alveg þangað
til… það byrjar að halla undan fæti um
áramótin og svo sunkum við hressilega eftir
landsfund.“
Þetta er einstök afstaða flokksformanns í
vanda. Hann situr áfram án fylgis innan eigin
flokks og við dvínandi fylgi meðal kjósenda af því
að hann telur aðra „gróna flokka“ í sömu stöðu.
IV.
Aðalfundi Pírata lauk sunnudaginn 30. ágúst
2015. Við setningu fundarins laugardaginn
29. ágúst flutti Birgitta Jónsdóttir, þingmaður
og samnefnari flokksins, ræðu og kynnti það
sem henni væri efst í huga. Setti hún framgang
stefnu sinnar um að kollvarpa núgildandi
stjórnkerfi sem skilyrði fyrir að hún byði sig
fram að nýju.
Jón Þór Ólafsson, þingmaður Pírata, sem
hverfur nú af þingi, trúr fyrirheiti sem hann gaf
kjósendum, sagði í samtali við DV 30. maí 2014:
„Ekkert okkar ætlar að fara fram aftur. Birgitta
er búin að margsegja að hún verði ekki á
þingi í fleiri en tvö kjörtímabil.“
Birgitta vill að fyrir næstu þingkosningar
geri hugsanlegir samstarfsaðilar í ríkisstjórn
að kosningunum loknum með sér bindandi
samkomulag. Í því felist að á sex mánuðum
verði annars vegna lögfest ný stjórnarskrá og
hins vegar boðað til þjóðaratkvæðagreiðslu
um hvort ræða eigi áfram um aðild við ESB. Öll
önnur mál verði látin sitja á hakanum þessa sex
mánuði en tíminn notaður til agaðrar úttektar
á allri stjórnsýslunni. Ráðherra ráði til sín „bestu
mögulegu stjórnsýslufræðinga og sérfræðinga
í opinni og nútímalegri stjórnsýslu bæði hér-
lenda sem erlenda og verkstýra þeim í þessari
úttekt,“ sagði Birgitta.
Hún vill endurskoða stjórnarráðslögin og
„hvort að núverandi ráðuneytakerfi [séu] gagn-
leg“ Telur Birgitta mikið um „að ráðuneyti séu í
opinni samkeppni um fjárlög“. Heildræn stjórn-
sýsla þar sem heildarvelferð þjóðar og þjóðar-
bús sé ekki á oddinum „heldur smákónga slagir
sem oft bitna á þeim sem kerfið á að þjóna“. Lítur
hún helst á Finnland sem fyrirmynd. Næsta
kjörtímabil verði aðeins 9 mánuðir.
„Mér finnst þetta vera verkefni sem ég er til
í að leggja allt í sölurnar fyrir og það eina sem
gæti orðið til þess að ég treysti mér aftur í fram-
boð. Tilhugsunin um hefðbundið stjórnarfar
er mér óbærileg. Ég hef séð hvernig þetta
virkar þarna inni í kerfinu og þessi hugmynd
er það eina sem mér dettur í hug til að nota þá
stjórnmálakrísu sem er nú ríkjandi til að laga
grunninn til frambúðar í samræmi við það sem
kallað var svo afgerandi eftir í kjölfar hrunsins,“
sagði Birgitta.
Ólíklegt er að aðrir flokkar taki undir þessa
stefnu Birgittu og því líklegt að hún verði ekki
oftar í framboði fyrir Pírata, megi marka orð
hennar.
Þetta er frumleg aðferð til að hverfa frá fyrri
yfirlýsingum um að ætla að draga sig í hlé frá
beinni þátttöku í stjórnmálum: að fela annarra
flokka mönnum að ákveða hvort maður treysti
sér í framboð með því að fallast fyrirfram á sett
skilyrði.
V.
Hinn 1. september 2015 mældust Píratar með
36% fylgi í þjóðarpúlsi Gallups. Var það mesta
fylgi þeirra á kjörtímabilinu og hið mesta sem
mælst hafði hjá nokkrum flokki síðan í kosning-
unum 2013. Fylgi Sjálfstæðisflokksins mældist
á sama aðeins 21,6%, hafði ekki mælst minna
síðan í nóvember 2008. (VG var með tæp 12%,
Birgitta Jónsdóttir er samnefnari Pírata og er nú þingflokks-
formaður. Hún hefur sett framgang stefnu sinnar um að
kollvarpa gildandi stjórnkerfi sem skilyrði fyrir að hún bjóði
sig fram að nýju.