Þjóðmál - 01.09.2015, Qupperneq 51

ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015 49
kosningum. Hvorug spásögn Össurar rættist,
en vinstri grænir fengu reglulega yfir sig gusur
frá samfylkingarmönnum sem töldu þá hafa
svikist undan merkjum við sameiningu vinstri-
manna. „Samfylkingin leit svo á að hún væri
þessi stóri flokkur sem ætti að eiga þetta svið
og lagði mikið upp úr því að þau væru stór en
við lítil,“ segir Steingrímur í bók sinni Frá hruni
og heim og bætir því við að smám saman hafi
samfylkingarmenn sætt sig við tilveru Vinstri
grænna „en forsenda þess var sú að við yrðum
alltaf áhrifalítill jaðarflokkur“. Þrátt fyrir að spár
Össurar rættust ekki, voru aðrar spásagnir nær
sanni. Í lesendabréfi í DV sumarið 1998 segir
Birgir nokkur orðrétt um hinn nýja flokk:
„Samstarf við Ögmund Jónasson verður
þeim ... erfitt. Hann rekst illa í flokki og er
alltof sjálfstæður fyrir Steingrím.“
Fyrir alþingiskosningarnar 2003 urðu harðari
átök en menn höfðu átt að venjast um langan
tíma og fyrir tilstilli forystumanna Samfylk-
ingarinnar var baráttunni stillt upp sem einvígi
tveggja flokka, Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar,
svokallað „tveggja turna tal“. Vinstri grænir
töpuðu nokkru fylgi í þeim kosningum, en flokk-
urinn hafði þó meiri vigt í landsmálunum en
þingstyrkur gaf tilefni til að ætla. Réð þar ef til
vill stefnufesta Steingríms J. og kemst hann svo
að orði um þessi mál:
„Við trufluðum þau [samfylkingarfólk] ekki
mikið á meðan við vorum lítil en ef að við
nálguðumst þau í skoðanakönnunum fóru
þau að skjálfa. Samfylkingin hefur aldrei átt
auðvelt með að hafa okkur of nálægt sér í
þeim skilningi.“
En fleira varð til að styrkja stöðu Vinstri
grænna. Jón Bjarnason, fyrrverandi þingmaður
flokksins, hefur látið þess getið í samtali við
höfund að flokkur þeirra hafi náð mikilli fótfestu
í dreifðari byggðum landsins að stórum hluta
vegna eindreginnar andstöðu við aðild að
Evrópusambandinu. Halldór Ásgrímsson,
formaður Framsóknarflokksins, færði sinn flokk
á þeim árum nærri Evrópusambandinu og þetta
gramdist mörgum framsóknarmönnum. Þá
gerðist það árið 2007 að ýmsir framsóknarmenn
studdu frumvarp til laga um afnám banns við
innflutningi á hráu kjöti. Vinstri grænir áttu
sinn þátt í að stöðva það mál og uppskáru enn
meira fylgi frá gömlum framsóknarmönnum
fyrir vikið.
Hápunktur kjörtímabilsins 2003–2007 var án
efa fjölmiðlamálið, en stjórnarmeirihluti Sjálf-
stæðisflokks og Framsóknarflokks lagði fram
frumvarp til laga um eignarhald á fjölmiðlum
vorið 2004. Í umræðum um málið í þingsal var
Davíð Oddsson forsætisráðherra einhverju sinni
fjarverandi. Steingrími J. Sigfússyni varð þá að
orði í pontu á Alþingi:
„Hann getur ekki haft nein lögmæt forföll.
Ég hlýt að líta svo á hann þori ekki ... hann
þori ekki að koma hér og eiga orðastað við
mig ... ég hlýt að líta svo á ... og það skal
ég þá standa við að Davíð Oddsson sé slík
gunga og drusla að hann þori ekki að koma
hér og eiga orðastað við mig.“
Í janúarmánuði 2006 slasaðist Steingrímur
alvarlega er bíll hans fór útaf á hringveginum
við Klif, á milli Ártúna í Langadal og Bólstaðar-
hlíðar í Svartárdal í Húnavatnssýslu. Hann var
á suðurleið er bíll hans lenti á hálkubletti með
þeim afleiðingum að hann fór útaf og alls
fimm veltur. Steingrímur gat sjálfur hringt og
kallað eftir aðstoð, en senda þurfti tækjabíl á
staðinn til að klippa hann út úr flakinu. Bíllinn
var gjörónýtur. Steingrímur var fluttur með
sjúkrabifreið til Blönduóss, en slys hans voru
metin það alvarleg að flogið var með hann í
þyrlu Landhelgisgæslunnar á gjörgæsludeild í
Reykjavík. Alls brotnuðu þrettán rifbein, viðbein
og hryggtindar, auk þess sem lungu féllu að
hluta saman. Það mátti teljast mikil mildi að
hryggur og háls sluppu. Hann telur ekki úti-
lokað að fyrst forsjónin hafi gefið honum lengra
líf þá geti verið merking á bak við það og segir
um það mál í bók sinni Frá hruni og heim:
„Sumir eru þeirrar skoðunar og eftir slysið
var oft sagt við mig að það væri greinilegt að
mínu hlutverki væri ekki lokið.“
Í umræðum um málið í þingsal var Davíð
Oddsson forsætisráðherra einhverju sinni
fjarverandi. Steingrími J. Sigfússyni varð
þá að orði í pontu á Alþingi: „Hann getur
ekki haft nein lögmæt forföll. Ég hlýt að
líta svo á hann þori ekki ... hann þori ekki
að koma hér og eiga orðastað við mig
... ég hlýt að líta svo á ... og það skal ég
þá standa við að Davíð Oddsson sé slík
gunga og drusla að hann þori ekki að
koma hér og eiga orðastað við mig.“