Þjóðmál - 01.12.2015, Side 47

46 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
Í hugum flestra er hugtakið fasteign notað
um hús eða önnur óhreyfanleg mannvirki,
sem fest eru við jarðarskika eða lóð.
En í lagalegum skilningi er fasteign
skilgreind sem afmarkaður hluti af yfirborði
jarðar með þeim mannvirkjum, sem við hann
er fest. Af þessu má sjá að jörðin þ.e. lóðin er
hin raunverulega fasteign.
Það er stefna Reykjavíkurborgar og sumra
annarra sveitarfélaga að lóðir (fasteignir)
skuli vera í opinberri eigu sveitarfélaganna,
leigulóðir, en ekki eign húseigenda. Þetta er
ósanngjarnt fyrirkomulag fyrir húseigendur,
sem verða þannig ekki fasteignaeigendur í
lagalegum skilningi, því hin raunverulega
grunnfasteign verður
eign sveitarfélagsins.
Þeir eiga aðeins það
sem er tengt við fast-
eignina, það sem er
byggt á henni,
mannvirkið.
Í reynd er þetta ákaflega óeðlilegt. Lóð
og hús eru ein heild, ein fasteign. Hver er
niðurstaðan? Er fasteignin í sameign húseig-
andans og borgarinnar? Borgin stillir þessu
þannig upp að um tvær sjálfstæðar eignir
og tvo eigendur sé að ræða; hvor eigi sína
eign. Önnur eignin þ.e. lóðin sé leigð hinum
eigandanum, húseigandanum.
Ýmis álitamál koma upp í slíku sam-
býli. Lóðin er leigð til takmarkaðs tíma þ.e.
ákveðins fjölda ára. Segjum svo að eftir séu
fimm ár af leigutímanum. Húsið er orðið
gamalt og þarfnast mikilla endurbóta, sem
kosta stórfé.
Hver er staða húseigandans? Á húseigand-
inn að fá leyfi borgar-
innar til að endurnýja
húsið?
Tökum annað dæmi.
Fimm ár eru eftir af
leigusamningnum og
húseigandi ætlar að
Jóhann J. Ólafsson
Leigulóðir eru vélabrögð
eignaréttur
Deilur, ergelsi og vandræði húseigenda
og lóðahafa við Elliðavatn er gott dæmi
um varnarleysi húseigenda gagnvart
hinum sterka aðila. Er hér þó eingöngu
um sumarbústaði að ræða