Úrval - 01.12.1948, Síða 114

112
tÍRVAL,
geti var farinn, eftir að hafa
sannfærzt um, að í „páfagauks-
búrinu“ væri ekki annað muna
en skrifborð, járnrúm og nokkr-
ir verðlausir göngustafir, voru
dýrgripir Balzacs fluttir aftur á
sinn venjulega stað.
Með þessu móti tókst honum
að leika á lánardrottna sína í
nokkra mánuði, og það veitti
honum nærri barnalega ánægju,
því að hann hafði ekki af öðru
meira gaman í baráttu ævi sinn-
ar en að gera slíkum mönnum
grikk. En að lokum kom þó að
skuldadögunum. Balzac hitti
fyrir harðvítugan andstæðing,
sem rógtungum Parísar til
mikillar gleði stefndi hvorki
honum sjálfum né ástmey hans,
heldur hinum alsaklausa og
grandalausa eiginmanni frúar-
innar, Guidoboni-Visconti greifa.
Greifinn var sakaður um að fela
margs konar lausafé Balzacs
og hafa aðstoðað við flutning
þess úr húsinu Les Jardies.
Hann var einnig ákærður fyrir
að hafa af yfirlögðu ráði tekið
þátt í tilraunum til . að svifta
lánardrottna Balzacs veðsett-
um munum, og búið þeim þann-
ig tjón, er hann yrði að bæta.
Þannig lauk þessum draumi
Balzacs. „Litla húsið“ hans hafði
kostað hundrað þúsund franka,
en það var meira en kaupverð
húseignar við Champs Elysées.
Greifafrúin var líka búin að fá
nóg. Hin sífelldu fjárhagsvand-
ræði hans urðu henni að lokum
:svo hvimleið, að hún hafði sig
á brott frá Les Jardies. Balzac
vissi ekki sitt rjúkandi ráð, en
átti þó erfitt með að segja
skilið við táldraum sinn fyrir
fullt og allt. Loks átti hann ekki
um annað að velja en að leita
sér að nýjum dvalarstað, og
hann kaus sér hús í Passygötu.
Þetta er sú eina af hinum
mörgu íbúðum hans, sem enn
er við lýði og við getum skoð-
að enn þann dag í dag sem „la
maison de Balzac.“*
Biðilsför Balzacs
til frú de Ilanska.
Þegar Balzac var fjörutíu og
tveggja ára gamall, hafði hann
skrifað hundrað bækur og
skapað um tvö þúsund sögu-
persónur, margar þeirra svo
snilldarlegar, að þær munu ætíð
lifa. Hann hafði skapað heilan
heim úr huga sínum, en heimur-
inn, sem hann lifði í, hafði ekki
gefið honum neitt á móti. Fjöru-
tíu og tveggja ára var hann
snauðari en nokkru sinni fyrr.
Var það hugsanlegt að krafta-
verkið gæti gerzt á síðustu
stundu? Balzac var búinn að
glata allri von. Þá var það morg-
uninn 5. janúar 1842, er hann
stóð upp frá skrifborðinu, sem
hann hafði setið við um nóttina,
að þjónninn færði honum bréf-
in. Meðal þeirra var eitt með
rithönd, sem hann kannaðist
vel við, en í þetta skipti var
bréfið með svartri rönd og inn-
* hús Balzacs.