Úrval - 01.07.1954, Page 116

■ ■ -- —- ......—1 ■ 1 ■■ 111 - ....... ■ . .. -
Sinn er siður í landi hverju.
Úr „UNESCO Courier“,
eftir Margaret Mead.
Frá sjónarmiði annarra þjóða
eru ýmsir vestrænir siðir og hætt-
ir sóðalegir. Bretar töldu þrifnað
meðal fjallabúa í Burma á lágu
stigi, af þvi að þeir böðuðu sig
aldrei, en Indónesar töldu það
bera vott um sóðaskap, að Bretar
skyldu ekki baða sig nema einu
sinni á dag. Vasaklúturinn, sem
Vesturlandabúar nota til að safna
í slími úr vitum sínum, er í aug-
um margra þjóða vægast sagt við-
bjóðslegur.
Kúamykja er sumsstaðar notuð
sem heilsulyf, t. d. í sumum ind-
verskum þorpum, þar sem hún er
hituð og notuð sem bakstrar.
Mönnum finnst ekkert sóðalegt
við það, og aðkomumaður, sem
léti í ijós óbeit sína á þessu, mundi
fá lítinn hljómgrunn.
Heilbrigðisráðstafanir Vestur-
landabúa meðal framandi þjóða
hafa beinzt að þvi að auka hrein-
Iæti, bæta húsnæði og loftræst-
ingu og eyða meindýrum, en á
síðustu árum hafa þær mjög
beinzt að því að fyrirbyggja
saurgun jarðar og mengun vatns.
Þar sem fólk gengur örna sinna
úti á víðavangi og er berfætt eru
innyflaormar skæðir meinvættir.
Regnið flytur sníkjudýr úr saurn-
um út í árnar, og fólkið á þann-
ig stöðugt á hættu að sýkjast af
blóðkreppusótt og öðrum þarma-
kvillum. Flugur, sem setjast á
saurinn, bera með sér sýkla í mat
mannanna. Brýnustu heilbrigðis-
ráðstafanir á svona stöðum voru
að gera djúpar salemisgryfjur.
En erindi hefur ekki alltaf
reynzt sem erfiði. Árið 1948 voru
98% grískra sveitabýla án salern-
is, og hafði þó verið háð fimmtán
ára látlaus barátta fyrir bygg-
ingu þeirra. I öðrum löndum, eins
og t. d. í Indónesíu, fannst mönn-
um hugmyndin um salerni svo
undarleg, að þeir töldu víst, að
um einhvern misskilning væri að
ræða. Sumsstaðar, t. d. í Ind-
landi, var hugmyndin talin hlægi-
leg. Til hvers áttu menn að leggja
á sig erfiði til að grafa gryfjur
fyrir salerni, þegar allsstaðar var
nóg pláss i þorpinu?
Tilraunir til að bæta húsakynni
hafa einnig mætt mótspyrnu víða.
Oft býr fjöldi manns i litlum
kytrum af þvi að menn kjósa það
frekar. Sú von, að bætt afkoma,
t. d. mexíkanskra þorpsbúa eða
spönskumælandi manna I Nýju
Mexíkó, mundi hafa i för með sér
bætt húsakynni, hefur brugðizt.
1 Uganda i Afríku var mótspyrn-
an af trúarlegum toga spunnin
Framhald á 3. kápusíðu.
STEINDÓRSPRENT H.F.