Úrval - 01.06.1955, Síða 68

'S6
XJ r va l
gjafa af sama blóðflokki og
faðirinn. Ef móðirin væri t.d.
af A-blóðflokki og faðirinn af
O-flokki, gætu þau ekki eignast
barn af B-flokki. Sæðisgjafi af
B-flokki er þá ekki valinn. Ef
"blóð móðurinnar er Rh-mínus,
’verður blóð sæðisgjafans að
vera eins. Allar hugsanlegar
varúðarráðstafanir eru gerðar
til að forðast arfgegna sjúk-
dóma.
Læknarnir hafa hina fyllstu
’leynd um sambandið milli sæð-
isgjafa og móður. Þau sjá aldrei
hvort annað, og fá ekki að vita
um nafn hvors annars. Oft
blanda læknar sæði frá eigin-
manninum saman við sæði frá
sæðisgjafanum, svo að sá mögu-
leiki sé fyrir hendi, að sæðis-
fruma frá honum hafi komið
getnaðinum í kring.
Konunni er gefið sæðið, sem
sjaldan er meira en stundar-
gamalt, með sprautu. Hún ligg-
ur síðan fyrir hálftíma á eftir.
Margir læknar telja eina sæð-
ingu á mánuði nægilega. Aðrir
gefa tvær eða þrjár — um frjó-
semistímann.
Oft tekst getnaðurinn í fyrsta
mánuðinum. Ef hann tekst ekki,
kemur konan aftur í næsta mán-
uði og síðan áfram þangað til
árangur fæst. Á sex mánuðum
tekst getnaður í 60 til 70 af
hverjum 100 tilfellum.
Ýmsar orsakir geta legið til
þess, að hjón geta ekki eignast
barn öðruvísi en með sæðingu.
Tíðasta orsökin er auðvitað ó-
frjósemi eiginmannsins. Önnur
orsök getur verið sú, að Rh-
þátturinn í blóði hjónanna getur
verið andstæður. Þegar kona,
sem hefur Rh-mínus er gift
manni með Rh-plús, þá getur
svo farið, að konan geti ekki
alið honum lifandi barn. 1 slík-
um tilfellum getur aðeins sæð-
ing hjálpáð, ef hjónin vilja eign-
ast barn.
Kona nokkur hafði alið fjög-
ur börn og voru þau öll ýmist
andvanafædd eða dóu fáum
stundum eftir fæðingu. Frekari
tilraunir virtust tilgangslausar.
Vegna þess að Rh-þættirnir í
blóði hjónanna voru ósamrým-
anlegir, gátu þau ekki eignast
barn. Sæði var þá fengið frá
sæðisgjafa, sem hafði Rh-mínus
í blóði sínu og þá eignaðist kon-
an heilbrigt barn.
Læknar, sem fást við sæð-
ingu, vita að á þeim hvílir mikil
ábyrgð, og þeir gera sér því
allt far um að vel takist. Varla
fleiri en helmingur þeirra hjóna,
sem óska eftir sæðingu, fá ósk
sína uppfyllta. Stundum kem-
ur það fyrir, að kona óskar
eftir því, að sæðisgjafinn sé
bróðir manns síns eða jafnvel
faðir hans, af löngun til þess
að viðhalda ætt mannsins. En
slíkt leyfir enginn læknir. Það
gæti breytt tilfinningum kon-
unnar í garð hins eiginlega
föður barnsins, ef hún þekkti
hann.
Þegar konur koma til læknis
til að eignast annað eða þriðja