Læknablaðið : fylgirit - 05.01.2015, Blaðsíða 23

X V I I V Í S I N D A R Á Ð S T E F N A H Í
F Y L G I R I T 8 2
LÆKNAblaðið/Fylgirit 82 2015/101 23
in details to improve future treatments and reduce the risk of sepsis.
Methods and data: VA10, a lung epithelial cell line, was placed in
Flexcell® FX-5000TM Tension System, the cells were stimulated with
vitamin D, poly (I:C) and LPS. The gene and protein expression exam-
ined with qRT-PCR and western blotting. The cells were stained with
immunofluorescent staining.
Results: The cells showed changes in gene expression of IL-8, IL-10,
TLR-4, TLR-9 upon stretch. IL-8 was upregulated while IL-10 was
downregulated. Both Toll like receptors 4 and 9 were upregulated and
the protein expression of IkB (NFkB inhibitor) was decreased. Vitamin
D stimulation of the cells before and during stretch showed protective
effects on the cells when they were stimulated with poly(I:C) and LPS.
Conclusions: Cyclic stretch has multiple effects on the lung epithelial
cells. Changes have been seen in cell structure and immune responses,
which gives interesting future research potentials.
E 47 Uppsetning á TREC- og KREC-greingarprófum til greiningar á
meðfæddum ónæmisgöllum
Anna Margrét Kristinsdóttir1,2, Una Bjarnadóttir1, Björn Rúnar Lúðvíksson1,2
1Ónæmisfræðideild Landspítala, 2læknadeild Háskóla Íslands
amk5@hi.is
Inngangur: Þekktir eru yfir 250 misalvarlegir meðfæddir ónæmisgallar
og þarfnast langflestir þeirra tafarlausrar greiningar og meðferðar til
að koma í veg fyrir lífshættulegar sýkingar og óafturkræfar líffæra-
skemmdir. Tíðni alvarlegustu gallanna í New York-fylki 2010-2012 er
1:5000 og samantekt okkar á Íslandi (1990-2010) sýndi að algengið er
um það bil 19:100.000. Greina má alvarlegustu gallana, þar með talið
SCID, með magnbundinni rauntíma kjarnsýrumögnun (qRT-PCR) þar
sem mælt er magn TREC og KREC í blóði. TREC og KREC eru DNA-
afurðir sem myndast eingöngu í nýmynduðum og óreyndum T- og
B-eitilfrumum og eru því góður mælikvarði á fjölda þeirra í blóði. Þessi
aðferð hefur verið innleidd sem nýburaskimunaraðferð gegn með-
fæddum T- og/eða B-eitilfrumu ónæmisgöllum í auknum mæli í Evrópu
og Bandaríkjunum.
Efniviður og aðferðir: Fengin voru blóðsýni frá 6 einstaklingum sem
greindir hafa verið með T-eitilfrumugalla og 1200 þerripappírssýni frá
íslenskum nýburum. Magn TREC og KREC var mælt með qRT-PCR.
Viðmiðunargildi voru TREC 8 eintök/µL, KREC 6 eintök/µL og Beta-
actin (ACTB) 1000 eintök/µL til að meta DNA-einangrun og/eða gæði
RT-qPCR.
Niðurstöður: Uppsetning á skimunarprófinu gekk vel fyrir sig og var
næmni >99,65% og sérhæfni 100% fyrir bæði TREC og KREC. Allir
einstaklingar með T-eitilfrumugalla mældust með of lágt magn TREC
í blóði, en eðlileg KREC gildi. Allir íslensku nýburarnir reyndust vera
með eðlileg TREC og KREC gildi. Tíðni prófa sem þurfti að endurtaka
var einungis 0,58%.
Ályktanir: Uppsetning á TREC og KREC qRT-PCR aðferðinni tókst og
telst hún tilbúin til innleiðingar sem nýburaskimunaraðferð gegn með-
fæddum T- og/eða B-eitilfrumuónæmisgöllum hér á landi.
E 48 Ættlæg einstofna mótefnahækkkun: Tengsl við svipgerð og
arfgerð
Helga M. Ögmundsdóttir1, Linda M. Pilarski2, Lóa Björk Óskarsdóttir1, Sandra
Dögg Vatnsdal1, Hlíf Steingrímsdóttir3, Vilhelmína Haraldsdóttir3
1Læknadeild Háskóla Íslands, 2University of Alberta and Cross Cancer Institute,
3blóðlækningar Landspítala
helgaogm@hi.is
Inngangur: Við höfum áður lýst 8 íslenskum fjölskyldum með ætt-
læga einstofna mótefnahækkun (monoclonal gammopathies). Í þremur
þessara fjölskyldna höfum við skilgreint ofursvar B-eitilfrumna meðal
ættingja sem hafa ekki einstofna mótefnahækkun.
Efniviður og aðferðir: B-eitilfrumur voru örvaðar í kímstöðvarlíkani
sem líkir eftir örvun með CD40-CD40L. Blandaðar eitilfrumur voru
örvaðar með poke-weed mitogeni (PWM) og tjáning á CD40 og CD40L
metin. Genamengi hreinna B-eitilfrumna var borið saman við gena-
mengi kleyfkjarna átfrumna úr sama blóðsýni (comparative genomic
hybridization, CGH). Skimað var fyrir genabreytileika í innröð 3 í HAS1.
Niðurstöður: Ofursvörun kom ekki fram í kímstöðvarlíkaninu, þar sem
B eitilfrumurnar fá sterka CD40L örvun. Örvun með PWM framkallar
ekki CD40L tjáningu á T-eitilfrumum og aðrir hafa sýnt að örverumeng-
un í PWM örvi Toll-like viðtaka á B-eitilfrumum. CGH sýndi brottfall
immúnóglóbúlíngena en að auki sáust tilviljanakenndar viðbætur og
brottfall á dreif um genamengið, líklegast afleiðing af ómarkvissri virkni
AID ensímsins. Þessi tilviljanakenndi breytileiki var marktækt minni
meðal ofursvara en skyldra og óskyldra viðmiða. Marktæk tengsl fund-
ust innan einnar fjölskyldu milli kímlínubreytileika í HAS1 og þess að
hafa einstofna mótefnahækkun eða sýna ofursvörun.
Ályktanir: Ofursvarar voru skilgreindir á grundvelli B-eitilfrumuvið-
bragða við PWM. Í ljós kom að PWM örvun gerist ekki eftir CD40-
CD40L leiðinni og þegar örvað var eftir þeirri leið kom ofursvörunin
ekki fram. Ofursvörunin tengist því örvunarleið sem er ekki hluti af
kímstöðvarhvarfinu. B-eitilfrumur ofursvara sýna minni genabreyti-
leika utan immúnóglóbúlíngena en viðmið sem bendir til að þær hafi
orðið fyrir minni kímstöðvaráhrifum. Ofursvarar sýna því tvö ólík
sérkenni í svipgerð og eitt afbrigði í arfgerð.
E 49 Áhrif þrávirkra efna á mótefnasvar við bólusetningu í nýburum
Ása Valgerður Eiríksdóttir1, Gunnhildur Ingólfsdóttir2
, Ingileif Jónsdóttir2, Sigurveig
Þ. Sigurðardóttir2, Kristín Ólafsdóttir1
1Rannsóknastofu Háskóla Íslands í lyfja- og eiturefnafræði, 2ónæmisfræðideild Landspítala
asav@hi.is
Inngangur: Þrávirk lífræn efni eru afar stöðug í náttúrunni og safnast
upp í lífverum. Hjá fólki á norðurslóðum gerist það helst í gegnum
fituríkt sjávarfang. Fjölmargar erlendar rannsóknir hafa gefið vísbend-
ingar um fylgni á milli mikils styrks ýmissa þrávirkra efna og lækkunar
á mótefnasvari og/eða aukinnar tíðni sýkinga. Í þessari rannsókn voru
um 30 mismunandi þrávirk efni magngreind í 80 sýnum úr íslenskum
nýburum frá 1995. Efnin hafa ekki áður verið mæld í þessum aldurs-
flokki á Íslandi. Gögn um IgG styrk sömu barna í kjölfar bólusetningar
gegn pneumókokkum (Streptococcus pneumoniae) voru notuð við rann-
sóknina.
Efniviður og aðferðir: Efnin voru úrhlutuð úr 0,2 g af sermi og hreinsuð
með rammri brennisteinssýru. Gasgreinir með ECD skynjara var not-
aður við magngreiningu. Úrvinnsla gagna fór fram með Chromelion og
tölfræðiúrvinnsla með Prism.
Niðurstöður: PCB efni í börnunum mældust að meðaltali 2,42 ng/g,